Ημερίδα για το Πρόγραμμα Προώθησης χρήσης ποδηλάτου στους Δήμους μέλη του ΣΒΑΠ
Το «Πρόγραμμα Προώθησης χρήσης ποδηλάτου στους Δήμους μέλη του Συνδέσμου», παρουσιάστηκε σε ειδική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα “Νίκος Εγγονόπουλος”, στο πάρκο «Μίκης Θεοδωράκης», στα Βριλήσσια, με διοργανωτές το Διαδημοτικό Σύνδεσμο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων (ΣΒΑΠ) και το Δήμο Βριλησσίων.
Την ημερίδα άνοιξαν με χαιρετισμό ο Δήμαρχος Βριλησσίων, κ. Ξένος Μανιατογιάννης και ο Πρόεδρος του ΣΒΑΠ, κ. Γιώργος Κουράσης, οι οποίοι τόνισαν την πολιτική και κοινωνική διάσταση των ήπιων μορφών μετακίνησης, όπως η μετακίνηση με ποδήλατο, στο αστικό περιβάλλον.
Η παρουσίαση του Προγράμματος έγινε από τον κ. Μαυρογεώργη Θεόδωρο, Συγκοινωνιολόγο MSc(Eng), MSc(Fin), Πολιτικό Μηχανικό ΕΜΠ, ο οποίος αφού ανέπτυξε το αντικείμενο του προγράμματος και τα ευρήματα της σχετικής έρευνας, έδωσε έμφαση στα οφέλη του Προτεινόμενου Δικτύου Ποδηλατοδρόμων και στις προτάσεις του προγράμματος.
Στη συνέχεια της ημερίδας ο κ. Μπακογιάννης Ευθύμιος, Δρ Πολεοδόμος – Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, παρουσίασε τα μητροπολιτικά δίκτυα ποδηλατοδρόμων της Αττικής, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – Αθήνας 2021, επισημαίνοντας τις αυξημένες δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω χωροθέτηση δικτύων ποδηλατοδρόμων.
Η ημερίδα έκλεισε με ενδιαφέρουσα συζήτηση, με χρήσιμα σχόλια και παρατηρήσεις από εκπροσώπους των δημοτικών αρχών των 11 Δήμων* του ΣΒΑΠ, ποδηλατιστές και πολίτες που παρευρέθησαν στην αίθουσα. Στις παρεμβάσεις αυτές τονίστηκε ιδιαίτερα ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στη διαμόρφωση παιδείας και κουλτούρας σε σχέση με τη μετακίνηση, κυρίως για τη νέα γενιά, μέσα από τη σχολική εκπαίδευση, τα βιβλία, τον Κ.Ο.Κ. και τα μέσα ενημέρωσης.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Τα βασικά σημεία του Προγράμματος περιλαμβάνουν τέσσερις θεματικούς άξονες:
α) Την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, μέσω ερωτηματολογίων σε σχέση με τα δίκτυα ποδηλατοδρόμων στους 11 Δήμους – μέλη του ΣΒΑΠ. Τα ερωτηματολόγια αυτά ήταν τριών ειδών και απευθύνονταν στις Δημοτικές αρχές, στις τεχνικές υπηρεσίες δήμων με κατασκευασμένο ποδηλατόδρομο και στις τεχνικές υπηρεσίες δήμων χωρίς κατασκευασμένο ποδηλατόδρομο.
β) Την δημιουργία Θεματικού Χάρτη, στον οποίο αποτυπώνονται τα δίκτυα ποδηλατοδρόμων στους 11 Δήμους, με διαφοροποίηση των υφιστάμενων κατασκευασμένων δικτύων, των μελετημένων που πρόκειται να κατασκευαστούν και όσων βρίσκονται απλώς υπό σκέψη. Ο Θεματικός Χάρτης περιέχει επίσης χρήσιμα δεδομένα, όπως το θεσμοθετημένο δίκτυο μητροπολιτικών ποδηλατοδρόμων Αττικής, τους σταθμούς Μετρό/ ΗΣΑΠ/ Προαστιακού, τα όρια και τα κέντρα των Δήμων, κλπ.
γ) Τη σύνταξη Οδηγού (εγχειριδίου) Ορθής Πρακτικής, στον οποίο αναλύονται οι βασικές αρχές και προδιαγραφές για το σχεδιασμό και την κατασκευή ποδηλατοδρόμων και
δ) τη σύνταξη κειμένων ενημερωτικού φυλλαδίου (leaflet) σε σχέση με το ποδήλατο και τους κανόνες οδικής ασφάλειας για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών.
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Από τα αποτελέσματα της έρευνας στο πλαίσιο του Προγράμματος, είναι προφανής η ανομοιογένεια ως προς τα χαρακτηριστικά των υφιστάμενων ποδηλατοδρόμων των 7 Δήμων που διαθέτουν δίκτυο ποδηλατοδρόμου (διαφοροποιήσεις ως προς το πλάτος, το επίπεδο του οδοστρώματος, το υλικό κατασκευής και χρωματικής επικάλυψης, το είδος χρήσης). Σε κάποιες περιπτώσεις εντοπίστηκαν ελλείψεις στην κατασκευή αλλά και στη σήμανση.
Το πρόγραμμα καταγράφει χρήσιμες βασικές αρχές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό και σύμφωνα με τις οποίες κάθε πόλη θα πρέπει να διαθέτει δίκτυο ποδηλατοδρόμων και όχι μεμονωμένες διαδρομές. Το δίκτυο πρέπει να συνδέεται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, κυρίως τους σταθμούς Μετρό/ ΗΣΑΠ/ Προαστιακού, και να διέρχεται από σημεία ενδιαφέροντος και περιοχές που κάθε πόλη διαθέτει και θέλει να αναδείξει, καθώς και περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλος, (πράσινες διαδρομές). Επιπλέον, όσον αφορά σε πρακτικά ζητήματα στο σχεδιασμό, η μετακίνηση του ποδηλάτη θα πρέπει να γίνεται με ασφάλεια καθ’ όλη την πορεία του, με έμφαση στις διασταυρώσεις. Η εγκάρσια διέλευση του ποδηλατοδρόμου από μεγάλους οδικούς άξονες θα πρέπει να γίνεται κατ’ ελάχιστον με διάβαση πεζών και ιδανικά με λειτουργία πεζοφάναρων. Θα πρέπει τέλος να γίνεται ορθή εφαρμογή της οριζόντιας και κατακόρυφης σήμανσης, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.
Με βάση τις προτάσεις του Προγράμματος και της Νέας Προοπτικής που δημιουργούν οι χωροθετημένοι στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – Αθήνας 2021 (ΡΣΑ 2021) Μητροπολιτικοί Ποδηλατόδρομοι, παρουσιάστηκε το προτεινόμενο Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων των Δήμων – Μελών του ΣΒΑΠ.
Το προτεινόμενο από το Πρόγραμμα, Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων των Δήμων – Μελών του ΣΒΑΠ περιλαμβάνει τμήματα των Μητροπολιτικών Ποδηλατικών Αξόνων «Ποδηλατικός Αξονας Κηφισιά – Φάληρο» και «Ποδηλατική Αττική Οδός» και συμπληρώνεται από το Προτεινόμενο (κατασκευασμένο και μη) Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων ΣΒΑΠ.
Η πρόταση
Το Προτεινόμενο μη κατασκευασμένο Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων ΣΒΑΠ, είναι μήκους 20,2 χλμ. Η μελέτη και κατασκευή του δύναται να χρηματοδοτηθεί μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2021, καθώς το νέο ΕΣΠΑ ενθαρρύνει δράσεις και έργα που κινούνται στην κατεύθυνση της προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος, όπως τη δημιουργία κατάλληλων υποδομών για την εξυπηρέτηση περιβαλλοντικά φιλικών μέσων μεταφοράς.
Το Προτεινόμενο Δίκτυο Κορμού Ποδηλατοδρόμων θα έχει μεικτή χρήση ποδηλατών και πεζών, με ενιαία μορφή και κοινές προδιαγραφές για τους Δήμους – μέλη ΣΒΑΠ, ενώ τα ακριβή λειτουργικά και γεωμετρικά χαρακτηριστικά θα οριστικοποιηθούν στα πλαίσια οριστικών μελετών, αν τα αρμόδια Δημοτικά Συμβούλια εγκρίνουν τη χωροθέτηση του.
Δίνοντας έμφαση στα οφέλη που θα αποκομίζουν οι πολίτες, οι προτάσεις του Προγράμματος περιλαμβάνουν, παράλληλα με τη δημιουργία ενιαίου δικτύου κορμού ποδηλατοδρόμων, τις ακόλουθες συμπληρωματικές δράσεις:
– την αξιοποίηση των δύο (2) Πάρκων Κυκλοφοριακής Αγωγής για την εκπαίδευση των μαθητών,
– προτάσεις για συστήματα ενοικίασης ποδηλάτου και χρήσης ηλεκτρικών ποδηλάτων,
– τη δημιουργία θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, καθώς και
πλήθος συμπληρωματικών ενεργειών για την ενημέρωση των πολιτών και την ανάπτυξη παιδείας σχετικά με το ποδήλατο και την οδική ασφάλεια.
Μητροπολιτικά δίκτυα ποδηλατοδρόμων της Αττικής
Παρουσιάστηκαν τα μητροπολιτικά δίκτυα ποδηλατοδρόμων της Αττικής, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής – Αθήνας 2021, επισημαίνοντας τις αυξημένες δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω χωροθέτηση δικτύων ποδηλατοδρόμων. Τα εν λόγω μητροπολιτικά δίκτυα είναι:
ο Μητροπολιτικός Ποδηλατόδρομος Κηφισιά – Γκάζι – Φάληρο, του οποίου το τμήμα Γκάζι – Φάληρο κατασκευάστηκε και έχει ήδη δοθεί σε κυκλοφορία, και
η Ποδηλατική Αττική Οδός (από Αγίους Αναργύρους έως Λαύριο και Σούνιο, επί της παλαιάς σιδηροδρομικής γραμμής),
ενώ μελετώνται πρόσθετες επεκτάσεις αυτών, όπως π.χ. η σύνδεση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στις περιοχές της Πανεπιστημιούπολης και της Πολυτεχνειούπολης (Ζωγράφου) με τον σταθμό μετρό Κατεχάκη.
Το βασικό συμπέρασμα της ημερίδας είναι πως η δημιουργία Δικτύου Κορμού Ποδηλατοδρόμων που θα συνδέει τους Δήμους-μέλη του ΣΒΑΠ, ιδιαίτερα εάν συνοδευθεί με τις προαναφερόμενες συμπληρωματικές δράσεις, θα προσελκύσει μεγάλο αριθμό ποδηλατών και πεζών και θα αποτελέσει κίνητρο και «κάλεσμα» για να επισκεφθούν τους Δήμους – μέλη ΣΒΑΠ και να γνωρίσουν τα τοπόσημα της κάθε πόλης, μέσω ενός ενοποιημένου και ασφαλούς δικτύου ποδηλατοδρόμων.
*Μέλη του συνδέσμου
Αγία Παρασκευή
Βριλήσσια
Γαλάτσι
Ηράκλειο
Κηφισιά
Πεύκη – Λυκόβρυση
Μαρούσι
Μεταμόρφωση
Νέα Ιωνία
Φιλοθέη – Ψυχικό
Χαλάνδρι
