Η κυβέρνηση προγραμματίζει να προσφέρει λύση για περισσότερα από 60.000 ακίνητα που είναι μπλοκαρισμένα και δεν μπορούν να μεταβιβαστούν λόγω λαθών στις δηλωμένες επιφάνειες στα συμβόλαια και σε άλλα δημόσια έγγραφα. Αυτή η πρωτοβουλία θα διευκολύνει επίσης όσους επιθυμούν να πωλήσουν ή να παραχωρήσουν κάποιο ακίνητο, καθώς πιθανόν να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα λόγω διαφορών στα τετραγωνικά μέτρα.
Η κυβέρνηση αποδέχτηκε την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, σύμφωνα με την οποία, εάν οι πολιτικοί μηχανικοί εντοπίσουν διαφορές στην επιφάνεια των ακινήτων σε σχέση με όσα αναγράφονται στα συμβόλαια και τα σχετικά έγγραφα, ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να προχωρήσει σε μονομερή τροποποίηση, χωρίς να χρειάζεται να αναζητήσει παλιούς ιδιοκτήτες ή γείτονες για να συμφωνήσουν στα πραγματικά τετραγωνικά. Η λύση αναμένεται να παρουσιαστεί από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω διάταξης σε σχέδιο νόμου για το Κτηματολόγιο, το οποίο θα φέρει την υπογραφή του αρμόδιου υφυπουργού Κωνσταντίνου Κυρανάκη. Η ανακοίνωση του σχεδίου νόμου προγραμματίζεται για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Με τη νέα νομοθετική ρύθμιση, οι ιδιοκτήτες θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρούν σε μονομερείς τροποποιήσεις των συμβολαίων τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα επηρεάζονται τα δικαιώματα των άλλων ιδιοκτητών διαμερισμάτων στη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας. Το ζήτημα αυτό ανακύπτει σε περιπτώσεις αγοραπωλησίας, κληρονομιάς ή γονικής παροχής – δωρεάς, και σχετίζεται με την πλήρη εφαρμογή της Ταυτότητας Κτιρίου.
Η έκδοση της Ταυτότητας Κτιρίου από τους πολιτικούς μηχανικούς απαιτεί:
- Λεπτομερή μέτρηση και αποτύπωση όλων των μεταβιβαζόμενων ακινήτων, με ιδιαίτερη προσοχή στις οριζόντιες ιδιοκτησίες (τα διαμερίσματα που βρίσκονται στον ίδιο όροφο).
- Σύγκριση των στοιχείων με τα εγκεκριμένα πολεοδομικά σχέδια.
- Σύγκριση με τις κατόψεις που συνοδεύουν τις σχετικές συμβολαιογραφικές πράξεις.
- Έλεγχο για τυχόν τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, σε σχέση με τις κτηματολογικές εγγραφές, καθώς και με τις βεβαιώσεις ΕΝΦΙΑ, ΤΑΠ κ.λπ.
Για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό; Για να διαπιστωθεί η ύπαρξη συμφωνίας σχετικά με τη διαμερισμάτωση και το εμβαδόν των ακινήτων, όπως αποδεικνύεται από τα σχετικά έγγραφα. Στην πραγματικότητα, χιλιάδες ακίνητα σε όλη τη χώρα είναι εγκλωβισμένα σε αυτές τις διαδικασίες, προκαλώντας μεγάλη απογοήτευση στους ιδιοκτήτες τους, καθώς η διαδικασία σύνταξης οποιουδήποτε συμβολαίου μεταβίβασης ή γονικής παροχής ακινήτου έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολη.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα, έναν ιδιοκτήτη που αγόρασε το 1990 ένα διαμέρισμα σε πενταώροφη πολυκατοικία με δύο διαμερίσματα ανά όροφο, εμβαδού 100 τ.μ. Σήμερα, επιθυμεί να το πουλήσει ή να το μεταβιβάσει στα παιδιά του. Ανακαλύπτει από τον μηχανικό που κάλεσε για να μετρήσει το διαμέρισμα, προκειμένου να δημιουργήσει την Ταυτότητα Διηρημένης Ιδιοκτησίας, ότι το διαμέρισμά του είναι 102 τ.μ., δηλαδή δύο τετραγωνικά μέτρα μεγαλύτερο, εις βάρος του γειτονικού διαμερίσματος. Ο γείτονάς του, που είναι έκπληκτος, μαθαίνει ότι το δικό του διαμέρισμα είναι κατασκευαστικά δύο τετραγωνικά μέτρα μικρότερο από ό,τι αναγράφεται στα σχέδια και το συμβόλαιό του.
Πώς μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα; Μέσω της διόρθωσης των προηγούμενων συμβολαίων ή με την υπογραφή πράξεων τροποποίησης των οριζόντιων ιδιοκτησιών από όλους τους συνιδιοκτήτες της πολυκατοικίας, ακόμα και για μικρές διαφορές. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω νομοθετικής ρύθμισης που επιτρέπει τη μονομερή τροποποίηση, αν και στην πράξη δεν είναι τόσο απλό. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο περίπλοκη στα οροφοδιαμερίσματα, όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης, καθώς δεν υπάρχει γείτονας για να υπογράψει.