Έχουν περάσει σχεδόν πέντε χρόνια από την εκδήλωση της πανδημίας COVID-19, η οποία προκάλεσε θεμελιώδεις αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον και προώθησε τη διάδοση της τηλεργασίας. Πλέον, πολλές μεγάλες εταιρείες αρχίζουν να επαναφέρουν τους υπαλλήλους τους στα γραφεία.
Η επιστροφή από την εξ αποστάσεως εργασία αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής που στοχεύει στην αποκατάσταση της παραδοσιακής εργασιακής ισορροπίας και της φυσικής παρουσίας, με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας και της συνεργασίας.
Η Amazon είναι μία από τις πρώτες μεγάλες εταιρείες που προχωρούν σε αυτή την κατεύθυνση, με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Άντι Τζάσι, να ανακοινώνει ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2025, οι υπάλληλοι θα πρέπει να επιστρέψουν στο γραφείο για όλες τις πέντε ημέρες της εβδομάδας. Αυτή η αλλαγή αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής αναδιοργάνωσης που περιλαμβάνει τη μείωση των γραφειοκρατικών εμποδίων και την αύξηση της αναλογίας εργαζομένων προς διευθυντές κατά 15% έως τον Μάρτιο του 2025.
Ο Τζάσι τονίζει ότι η εταιρεία επιδιώκει να επαναφέρει τη νοοτροπία μιας νεοφυούς επιχείρησης, εστιάζοντας στην ευελιξία και την ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων, μειώνοντας την υπερβολική γραφειοκρατία και ενισχύοντας την επικοινωνία μέσω της δημιουργίας μιας ειδικής γραμμής επικοινωνίας για τη διαχείριση περιττών διαδικασιών.
Η Goldman Sachs και η Meta εφαρμόζουν παρόμοιες στρατηγικές. Η Goldman Sachs ενθαρρύνει τους υπαλλήλους της να επιστρέψουν στο γραφείο με πλήρη απασχόληση, ενώ η Meta έχει προειδοποιήσει με απολύσεις όσους δεν συμμορφώνονται με την απαίτηση να βρίσκονται στο γραφείο τρεις φορές την εβδομάδα. Οι ηγέτες αυτών των εταιρειών αναφέρονται σε εσωτερικές έρευνες που αποδεικνύουν ότι η φυσική παρουσία προάγει την παραγωγικότητα και τη συνεργασία, κάτι που δεν είναι πάντα εφικτό μέσω της απομακρυσμένης εργασίας.
Τι δείχνουν μελέτες για την τηλεργασία
Παρ’ όλα αυτά, οι πρόσφατες έρευνες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της τηλεργασίας αποκαλύπτουν μια πιο περίπλοκη κατάσταση. Αρχικές μελέτες, όπως αυτή του Harvard Business School, είχαν δείξει ότι η τηλεργασία είχε θετική επίδραση, με αύξηση της παραγωγικότητας κατά 4,4%. Ωστόσο, πιο πρόσφατες έρευνες αμφισβητούν αυτές τις θετικές εκτιμήσεις. Μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγο, που δημοσιεύθηκε πριν από λίγους μήνες, αποκάλυψε μείωση της παραγωγικότητας κατά 8% έως 19% για τους εργαζόμενους που εργάζονται από το σπίτι, παρά το γεγονός ότι αυτοί εργάζονταν περισσότερες ώρες.
Ο Μάικλ Γκιμπς, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, ανέφερε ότι η μείωση του «χρόνου εστίασης» και οι δυσκολίες στη διατήρηση της συγκέντρωσης ήταν καθοριστικοί παράγοντες για αυτή την πτώση στην παραγωγικότητα.
Μια άλλη έρευνα από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών των ΗΠΑ αποκάλυψε ότι η παραγωγικότητα των εργαζομένων που εργάζονται από το σπίτι ήταν 18% χαμηλότερη σε σύγκριση με εκείνη των συναδέλφων τους που βρίσκονταν στο γραφείο. Ο Ντέιβιντ Άτκιν, καθηγητής οικονομικών στο ΜΙΤ, τόνισε ότι η αύξηση του χρόνου αδράνειας και οι επικοινωνιακές δυσκολίες αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για αυτή τη μείωση της παραγωγικότητας. Επιπλέον, οι μελέτες συμφωνούν ότι η φυσική παρουσία ενισχύει τις αυθόρμητες και καινοτόμες αλληλεπιδράσεις που προκύπτουν από την καθημερινή αλληλεπίδραση στο γραφείο.
Η επιμονή των εταιρειών να επιστρέψουν οι εργαζόμενοι στο γραφείο δεν περνά απαρατήρητη. Σύμφωνα με έρευνα της Washington Post και της Ipsos, πάνω από το 50% των εργαζομένων στις ΗΠΑ που εργάζονται αποκλειστικά από το σπίτι θα ήταν διατεθειμένοι να αποδεχτούν μείωση μισθού προκειμένου να αποφύγουν την επιστροφή στο γραφείο. Αυτή η αντίσταση αναδεικνύει τη σημασία της ευελιξίας στην εργασία και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να επαναφέρουν τις παραδοσιακές συνθήκες εργασίας.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι, αν και η επιστροφή στο γραφείο μπορεί να προσφέρει οφέλη στην παραγωγικότητα και την επικοινωνία, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσεγγίσουν το ζήτημα με ευαισθησία και να εξετάσουν προσεκτικά τις συνέπειες για την ευημερία των εργαζομένων, καθώς και την ικανότητά τους να προσελκύουν και να διατηρούν ταλέντα.
