Παρέμβαση της Δημοτικής Παράταξης Βριλησσίων “Δράσης για μία άλλη Πόλη” στη λειτουργία της Οικονομικής Επιτροπής
Στα τέλη του περασμένου Ιουλίου ο Δημοτικός Σύμβουλος, κ. Γιάννης Τσούτσιας, που εκπροσωπεί την Δημοτική Παράταξη «Δράση για μία άλλη Πόλη» στην Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Βριλησσίων, κατέθεσε υπόμνημα (αρ. πρ. 13390 / 29/07/2011) προς την πρόεδρο και τα μέλη της επιτροπής, με επισημάνσεις και παρατηρήσεις σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του συγκεκριμένου θεσμικού οργάνου. Στο έγγραφο αυτό ζητήθηκαν επιπλέον, ορισμένα ενδεικτικά στοιχεία για τις αποφάσεις της Οικονομικής -πρώην Δημαρχιακής, Επιτροπής του Δήμου.
Η “Δράση” επέστρεψε στο συγκεκριμένο θέμα και με ανακοίνωσή της επισημαίνει: “Σχεδόν δυόμιση μήνες μετά την κατάθεση της ερώτησης μας, καμία αντίδραση ή απάντηση δεν έχει υπάρξει, ως όφειλε από την πλευρά της διοίκησης, ούτε και από άλλο μέλος της επιτροπής. Δημοσιοποιούμε συνεπώς σήμερα την επιστολή του Γιάννη Τσούτσια, κατά λέξη όπως κατατέθηκε και κοινοποιήθηκε στους δημοτικούς συμβούλους, διότι εκτός των άλλων, αφορά στο πώς η δημοτική μας κίνηση αντιλαμβάνεται τη συμμετοχή της στην Οικονομική Επιτροπή.
Κεντρικό ζήτημα των επισημάνσεών μας είναι η περιορισμένη και σχετική αδυναμία των μελών της οικονομικής επιτροπής, στο δεδομένο πλαίσιο λειτουργίας της, να διασφαλίσουν ουσιαστικό έλεγχο επί των οικονομικών αποφάσεων του Δήμου. Σε αυτή την κατεύθυνση εξάλλου, αντιλαμβανόμαστε τη συμβολή της «Δράσης» στο σημαντικό αυτό θεσμικό όργανο.
Υπενθυμίζουμε ότι στην επταμελή Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Βριλησσίων μετέχουν, εκτός της αντιδημάρχου οικονομικών και προέδρου της, τέσσερα μέλη από τη διοικούσα παράταξη, («Νέα Πνοή»), ένα από το συνδυασμό της μείζονος μειοψηφίας («Δήμος Δημιουργίας») και ένα από την ελάσσονα μειοψηφία («Δράση»).
Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Αγαπητοί συνάδελφοι,
με αφορμή την μικρή εμπειρία που έχω αποκομίσει ως τώρα από τη λειτουργία της Οικονομικής Επιτροπής, παρακαλώ επιτρέψτε μου τις εξής παρατηρήσεις:
1α) Εφόσον λειτουργούμε ως εκπρόσωποι δημοτικών παρατάξεων, οι εισηγήσεις της επιτροπής πρέπει να αποστέλλονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (πράγμα που θα έπρεπε να ισχύει και για κάθε Δ.Σ.), τόσο για λόγους οικονομίας και οικολογικούς, όσο και για να υπάρχει δυνατότητα διαμοιρασμού των θεμάτων, συζήτησής τους και άντλησης πληροφοριών σε επίπεδο παρατάξεων. (σημ. το αίτημα της αποστολής μέσω mail των εισηγήσεων της Οικονομικής Επιτροπής ικανοποιήθηκε στη συνεδρίαση του ΑυγούστουΧωρίς τίτλο 1 από τη διοίκηση). Από την άλλη, όσο τα μέλη των επιτροπών δεν λειτουργούν κατά συνείδηση, αλλά παραταξιακά, κανένας θεσμός δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά.
1β) Για να αναβαθμιστεί η δυνατότητα πληροφόρησης των μελών της επιτροπής για τα θέματα που πρόκειται να συζητηθούν, θα μπορούσε εύκολα ο δικτυακός χώρος του δήμου να αποτελέσει τον «τόπο», όπου τα μέλη θα μπορούν να επικοινωνούν μέσω φόρουμ με τις υπηρεσίες του δήμου.
Αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου των προσφορών
2) Υπάρχει ζήτημα αδυναμίας ουσιαστικού ελέγχου των προσφορών από τα μέλη της επιτροπής, τα οποία καταλήγουν να εγκρίνουν αποφάσεις καλή τη πίστει. Για την αποφυγή κάθε παρεξήγησης υποθέτω ότι ακόμη και ο δήμαρχος, ως πολιτικός προϊστάμενος του δήμου, δύσκολα θα μπορούσε να έχει επαρκή εποπτεία αυτών των διαδικασιών. Αποφασιστικός παράγοντας στη λήψη των αποφάσεων είναι οι εισηγήσεις των υπηρεσιών, οι οποίες λόγω εμπειρίας και καλής γνώσης του αντικειμένου τους, ιδίως σε σύγκριση με τη γνώση που διαθέτουν τα μέλη της επιτροπής, είναι σε θέση να διαμορφώνουν το ανάλογο κλίμα αποδοχής τους. Με τη διαπίστωση αυτή δεν υπονοώ οτιδήποτε σε βάρος οποιουδήποτε, ωστόσο δεν μπορούμε να λειτουργούμε προεξοφλώντας ότι ο δήμος Βριλησσίων αποτελεί τη φωτεινή εξαίρεση. Από παντού στη δημόσια ζωή επισημαίνονται προβλήματα κακοδιαχείρισης, ιδίως στην αυτοδιοίκηση και είναι μάλλον άστοχο να θεωρούμε προκαταβολικά ότι αυτό αφορά όλους τους άλλους, εκτός του δήμου Βριλησσίων. Συνεπώς, το ερώτημα είναι, μπορούμε ως επιτροπή, σε κάθε περίπτωση, κατά το δυνατόν, να βελτιώσουμε το πλαίσιο λειτουργίας μας, εξασφαλίζοντας περισσότερη διαφάνεια στη λήψη και την υλοποίηση των αποφάσεων;
Παραδείγματα:
Γίνεται κατάχρηση του θεσμού των απευθείας αναθέσεων, όπου ο νόμος το επιτρέπει. / Οι «πρόχειροι διαγωνισμοί» αναρτώνται το ελάχιστο προβλεπόμενο διάστημα (10 ημέρες) στο διαδίκτυο και όχι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. / Συχνά, δεχόμαστε προσφορές από έναν ενδιαφερόμενο, ο οποίος μόνος αυτός, εμφανίζεται σε κάποιο διαγωνισμό και καταλήγουμε στη διαπίστωση ότι «η προσφορά του είναι συμφέρουσα για το Δήμο και σύμφωνη με τις προδιαγραφές των υπηρεσιών». Πότε έχει απορριφθεί, μια έστω, τέτοιου είδους προσφορά; /
Αποδεχόμαστε μονοπωλιακές καταστάσεις, όπως π.χ. στην περίπτωση της συντήρησης των προγραμμάτων software για τους υπολογιστές του Δήμου, με ετήσιο κόστος που αντιστοιχεί στο μισθό δυο υπαλλήλων. / Αποτελεί «διαγωνισμό», να εμφανίζονται ως ενδιαφερόμενοι τρείς εργολάβοι για ένα έργο, εκ των οποίων οι δύο να δίνουν έκπτωση 2% και ο τρίτος, στον οποίο και τελικά κατοχυρώνεται το έργο, να δίνει προσφορά 3%; Θεωρούμε ικανοποιητική αυτήν την έκπτωση, ιδίως σήμερα; Δηλαδή, αν η λεγόμενη «αγορά» λειτουργούσε, τέτοιου είδους εκπτώσεις θα τις αποδεχόμασταν; Εάν οι ίδιοι, για να φτιάξουμε το σπίτι μας, ζητούσαμε προσφορές, θα αποδεχόμασταν ως ικανοποιητική μια προσφορά με έκπτωση 3%;
(Επ’ αυτού: Ζητάμε ενδεικτικά ως δημοτική παράταξη, πλήρη κατάλογο των δημοτικών έργων /μελετών /ανά εταιρεία και ανά προϋπολογισμό που έχουν ανατεθεί τα τελευταία 4 χρόνια στο Δήμο μας).
Αποτελεί ικανοποιητική μέθοδο η ανάθεση της συντήρησης όλων των αυτοκινήτων του δήμου σε ένα συνεργείο, βάσει τιμοκαταλόγου που αντιστοιχεί σε εργατοώρες προσωπικού για την εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών; Δηλ. 5 ώρες για μια συγκεκριμένη εργασία, προς 60€ η ώρα (!), μείον έκπτωση 10%; Αν εσείς φτιάχνατε το αυτοκίνητό σας, θα πληρώνατε το συνεργείο σύμφωνα με τις ώρες που εκ των προτέρων αυτό θα καθόριζε ότι θα χρειαστεί για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας; Και μάλιστα σε κόστος /ανά ώρα, διπλάσιο ενός εκπαιδευτικού για ιδιαίτερα μαθήματα του παιδιού σας; Και αν αντί για 16 ώρες τελικά χρειαστούν 12; Γνωρίζουμε πόσο τελικά μας κοστίζει κάθε δημοτικό αυτοκίνητο; Πόσες βλάβες έχουν παρουσιάσει; Πόσο πετρέλαιο καταναλώνει; Τα στοιχεία αυτά είναι σε γνώση της επιτροπής;
(Επ’ αυτού: Ζητάμε πλήρη πίνακα των δημοτικών αυτοκινήτων και αναλυτικό κατάλογο των επισκέψεων- βλαβών που παρουσίασε κάθε όχημα στη διάρκεια του 2010, με περιγραφή του είδους της εργασίας που απαιτήθηκε και του κόστους και του είδους των ανταλλακτικών για καθένα από αυτά. Προφανώς, αυτός ο κατάλογος θα πρέπει να βρίσκεται σε πλήρη αντιστοιχία με το βιβλίο επισκέψεων/ εισερχομένων αυτοκινήτων του συνεργείου).
Ακόμη, όταν ένας εργολάβος, ζητά από τον δημοτικό προϋπολογισμό μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ επιπλέον για βλάβες που προκλήθηκαν στο έργο λόγω ανωτέρας βίας, (π.χ. ισχυρή βροχόπτωση), υπάρχει κάποιος τρόπος επαλήθευσης, έστω σχετικά, του αιτούμενου κόστους, πέραν της βεβαίωσης των εκπροσώπων της τεχνικής υπηρεσίας; Αν μας ζητούσαν τα διπλάσια ή τα μισά χρήματα, πάλι δεν θα συμφωνούσαμε; Τα μέλη της επιτροπής επιβεβαιώνουν στην πράξη οποιοδήποτε ποσό τους αιτηθεί; Άραγε, θα αποτελούσε ένα πρόσθετο εποπτικό μέτρο η υποχρεωτική ειδοποίηση/ ενημέρωση όλων των μελών της οικονομικής επιτροπής, ταυτόχρονα με τις υπηρεσίες, όταν αυτές ειδοποιούνται για περιπτώσεις βλαβών ή καταστροφών για επί τόπου ελέγχους, ανεξάρτητα από το αν τελικά τα μέλη της επιτροπής θα μπορούν κάθε φορά να ανταποκριθούν; /
Αποτελεί ή όχι κοινή πεποίθηση, όχι μόνον σε επίπεδο δημοτικού συμβουλίου αλλά και κοινής γνώμης, ότι μια σειρά μεγάλων έργων στην πόλη μας έχουν κοστίσει και συνεχίζουν να κοστίζουν υπερβολικά;
Εν αναμονή προτάσεων
3) Τα προηγούμενα ενδεικτικά παραδείγματα δεν διεκδικούν την παραμικρή σοφία, πρωτοτυπία ή επάρκεια. Ίσως μάλιστα χαρακτηριστούν αφελή. Ασφαλώς οι ίδιες οι υπηρεσίες του Δήμου είναι σε θέση να προτείνουν πολύ πιο ουσιαστικούς τρόπους εποπτείας της διαδικασίας ανάθεσης και επιλογής των προμηθευτών / εργολάβων/ υπηρεσιών/ νομικών, με τους οποίους συναλλάσσεται ο Δήμος, καθότι γνωρίζουν πολύ καλύτερα το αντικείμενο και τα αδύνατα σημεία/ κενά των διαδικασιών. Όμως το πολιτικό ζήτημα που μας αφορά ως μέλη της οικονομικής επιτροπής, είναι το αν σκοπεύουμε να βελτιώσουμε την όλη διαδικασία και να επιτύχουμε περισσότερη διαφάνεια και εξοικονόμηση πόρων. Υπάρχει κάτι επιπλέον να κάνουμε ή απλώς θα αποτελούμε τα διακοσμητικά πρόσωπα που μεταξύ 8.30 και 9.00 το πρωί κάθε Τρίτης, θα νομιμοποιούν μια διαδικασία που αδυνατούν να ελέγξουν ουσιαστικά;
Οι συνέπειες της κρίσης
4) Εξίσου σημαντική και περισσότερο ίσως, είναι η εξής παρατήρηση: Βρισκόμαστε σε εποχή πρωτοφανούς κρίσης και κατάρρευσης του κοινωνικού κράτους. Αυτή η κρίση έχει αποτυπωθεί με οποιοδήποτε τρόπο στη δουλειά μας; Όχι! Άλλαξε κάτι; Για παράδειγμα, όταν εγκρίνονται παραγγελίες για αναλώσιμα, πχ. φωτοτυπικό χαρτί, υπάρχει μέτρο σύγκρισης με την προηγούμενη χρήση; Όχι, ενώ θα έπρεπε. Επιχειρήθηκε η εξοικονόμηση χαρτιού με την διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου; Όχι, ενώ θα έπρεπε. Μικροπράγματα, θα έλεγε κάποιος… Θεωρώ όμως, ότι ο κανόνας είναι να λειτουργούμε όπως θα πράτταμε στον οικογενειακό μας προϋπολογισμό. Τι σημαίνει χρειαζόμαστε 10 συρραπτικά; Δεν υπήρχαν; Χάθηκαν; Στην οικογένειά σας δεν θα αναρωτιόσασταν;
(Επ’ αυτού: Δεν θα δεχτούμε καμία προμήθεια αναλώσιμων στο επόμενο διάστημα χωρίς την ύπαρξη συγκριτικών στοιχείων και αιτιολόγηση, τουλάχιστον με την προηγούμενη χρονιά.)
Τέλος, επαναλαμβάνω, οι σκέψεις αυτές δεν σκοπεύουν να κρίνουν και πολύ περισσότερο να κατηγορήσουν οποιονδήποτε. Επιδιώκουν όμως να θέσουν προβληματισμούς: Υπάρχει κάτι επιπλέον που μπορούμε να κάνουμε, πέραν του να ψηφίζουμε οτιδήποτε μας εισηγούνται οι υπηρεσίες και η διοίκηση, για να ανταποκρινόμαστε πιο υπεύθυνα στο έργο που μας έχει ανατεθεί;
Σε θεωρητικό επίπεδο, η απάντηση είναι περισσότερη διαφάνεια, περισσότερη δημοκρατία. Μπορούμε αυτήν να την εξειδικεύσουμε στη δουλειά μας;
Θα ήμουν ευτυχής, αν από Σεπτέμβριο, υπάρξει οποιαδήποτε απάντηση / σκέψη επί των ζητημάτων αυτών, τόσο από την πρόεδρο, όσο και από τα άλλα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής.
Με τιμή
Γιάννης Τσούτσιας
Δημοτικός σύμβουλος και μέλος της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Βριλησσίων ως εκπρόσωπος της δημοτικής παράταξης «Δράση για μια άλλη πόλη».”
