Εθελοντισμός. Σχηματίζεται από τη μετοχή εθέλων-οντος του ρήματος εθέλω, το οποίο σημαίνει οικειοθελώς.
Πρόκειται γα μια νέας στάση ζωής. Μια διαφορετική αντίληψη για την ανθρώπινη δημιουργία και το ρόλο του ατόμου στην κοινωνία. Ο εθελοντισμός εμπνέει σε μια εποχή που κυριαρχεί ο ατομικισμός, από τη στιγμή που κάθε πολίτης μπορεί να προσφέρει ανιδιοτελώς τον ελεύθερο χρόνο του ή τη γνώση του για χρήσιμες δράσεις, προς όφελος άλλων και χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.
Ένας εθελοντής μπορεί να καλύψει την αδυναμία, τα ελλείμματα και τις ανεπάρκειες του κράτους στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και όχι μόνο, προβλημάτων των πολιτών. Πρεσβεύει αρχές όπως η ισότητα, η αξιοπρέπεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα και ο αμοιβαίος σεβασμός.
Μέσα από τις δράσεις του εθελοντισμού, μπορούμε να βιώσουμε στην Ελλάδα της κρίσης μια διαφορετική και αισιόδοξη προοπτική. Απέναντι στα συνεχώς αυξανόμενα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί, οι πολίτες ενώνουν τις δυνάμεις, τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις αντοχές τους και αναδεικνύουν το μεγαλείο του εθελοντισμού.
Η σύγχρονη φιλοσοφία του εθελοντισμού και η οργανωμένη εθελοντική δράση πρέπει να καταστούν σημαντικές συνιστώσες στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο εθελοντισμός μπορεί να γίνει ο καθρέφτης ενός ολόκληρου Δήμου απέναντι στους δημότες και ολόκληρη την κοινωνία.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των πολιτών σε εθελοντικές δράσεις, αξιοποιώντας το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο των εθελοντών προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, χωρίς όμως να φιλοδοξεί να υποκαταστήσει ή και να αντικαταστήσει τις απαραίτητες δομές της πολιτείας. Η θέσπιση νέων μορφών εθελοντικής δράσης στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, απαιτεί πέρα από τη διάδοση της εθελοντικής κουλτούρας και ένα νέο προσανατολισμό με πρόγραμμα, στόχους και θεσμικές υποδομές.
Ο εθελοντισμός άλλωστε στα πλαίσια ενός Δήμου θα μπορούσε να γίνει η έκφραση του λεγόμενου τρίτου τομέα της οικονομίας, της κοινωνικής οικονομίας. Αγαθά δηλαδή και υπηρεσίες κοινωνικού χαρακτήρα, των οποίων η παραγωγή και η διάθεση από τους μηχανισμούς της ελεύθερης αγοράς κρίνεται ασύμφορη, η δε παροχή τους από το κράτος είναι είτε ανέφικτη είτε αναποτελεσματική.
Οι εθελοντικές δράσεις στα πλαίσια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορούν να αναπτυχθούν σε ποικίλους τομείς όπως:
-πολιτισμός-αθλητισμός
-υγεία-πρόνοια
-κοινωνική μέριμνα
-περιβάλλον-πράσινο-καθαριότητα
-πολιτική προστασία
Όπως όμως ένας εθελοντής καλείται να αγαπήσει και να προσφέρει σε ένα Δήμο, έτσι και ο αντίστοιχος φορέας οφείλει να βοηθήσει και να επικουρήσει τις ενέργειες των εθελοντών.
-να εκπαιδεύσει τους εθελοντές
-να οργανώσει τις ομάδες και τις δράσεις
-να αξιοποιήσει τις ικανότητες,την εμπειρία,τις ιδέες και γνώσεις των εθελοντών
-να ισχυροποιήσει τους δεσμούς μεταξύ φορέων και συμβουλίων
-να παρέχει ευκαιρίες προσωπικής ανάπτυξης στον εθελοντή
-να παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό
-να παρέχει διατροφή και ασφάλιση
-να κάνει το άτομο να αισθάνεται ασφάλεια και οικειότητα
-να δημιουργήσει εμπιστοσύνη μεταξύ εθελοντή και κοινότητας
Σκοπός λοιπόν της Τοπικής Κοινωνίας πρέπει να είναι η αξιοποίηση των ανάλογων τεχνικών για την προώθηση του εθελοντισμού σε τοπικό επίπεδο, ούτως ώστε όλο και περισσότερα άτομα να υιοθετήσουν ένα νέο τρόπο ζωής και προσφοράς.
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ο εθελοντισμός στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει αποκτήσει νομική βάση με το νόμο Ν.3852/07.06.2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης-Πρόγραμμα Καλλικράτης». Γι΄ αυτό το λόγο με γοργούς ρυθμούς δημιουργούνται τα λεγόμενα Γραφεία Εθελοντισμού σε όλο και περισσότερους δήμους, έχοντας αφενός μεν συντονιστικό ρόλο στη συνεργασία συλλόγων, οργανισμών και δήμου και αφετέρου συμβολή στην ενίσχυση και καλλιέργεια του εθελοντικού πνεύματος και κινήματος.
Οι Φιλαδελφειώτες και οι Χαλκηδονιώτες έχουν δείξει πολλές φορές την ευαισθησία και την αλληλεγγύη τους. Η πόλη μας, μια προσφυγική πόλη, φτιάχτηκε με βάση τον εθελοντισμό. Η όρεξη και δίψα των ανθρώπων της για ανιδιοτελή προσφορά παραμένει άσβηστη. Ας αναρωτηθούμε λοιπόν τι είναι αυτό που ανακόπτει την οργανωμένη και στοχευμένη διάδοση του εθελοντικού πνεύματος. Ελπίζω και εύχομαι η απάντηση να μη βρίσκεται στις απαρχαιωμένες μικροπολιτικές πρακτικές και τα παιχνίδια του παρελθόντος.
Όλοι οι δημότες μας πρέπει να έχουν τόσο το δικαίωμα όσο και το χρέος στην κοινωνική προσφορά. Ο πολίτης πρέπει είναι ενεργό πρόσωπο και όχι παθητικό άτομο και αυτό είναι κάτι που μόνο ένας άρτια οργανωμένος και δημιουργικός Δήμος μπορεί να το εμπνεύσει.
Ζαχαριουδάκης Μιχάλης
Φιλόλογος
Μεταπτυχιακό Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών
Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με την Ανεξάρτητη δημοτική παράταξη “Ζούμε Μαζί” και υποψήφιο Δήμαρχο τον Απόστολο Κόντο.
