«Καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα», λέει η λαϊκή παροιμία. Κάτι τέτοιο φαίνεται να ισχύει και για το εμβόλιο της AstraZeneca. Η επιφυλακτικότητα της Ευρώπης πλήττει στην καρδιά την φαρμακοβιομηχανία. Κι αυτό, παρ’ ότι σε εκατομμύρια εμβολιασμών, η AstraZeneca ανακοίνωσε 37 μόνο περιστατικά θρόμβωσης σε όλο τον κόσμο.
Στην Ελλάδα μεταξύ των 173.000 εμβολιασμένων
, έχει καταγραφεί μόλις ένα θρομβοεμβολικό περιστατικό, το οποίο σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, δεν σχετίζεται με το εμβόλιο. Μεταξύ αυτών, όμως, αναφέρθηκαν στη Γερμανία και εφτά σπάνια περιστατικά θρόμβωσης στον εγκέφαλο. Οι πληροφορίες αυτές προήλθαν από δημοσιογραφικές πηγές κι όχι από τις επίσημες αρχές.
Όπως και να έχει, μέρα με την ημέρα προστίθονται νέες χώρες που αναστέλουν μέχρι νεωτέρας τη χορήγηση του εμβολίού (συνολικά ανέρχονται σε 19). Η Σουηδία και η Λετονία είναι οι τελευταίες χώρες που «παγώνουν» τον εμβολιασμό με AstraZeneca. Είχαν προηγηθεί η Γερμανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Ολλανδία, η Βουλγαρία, η Νορβηγία, η Κύπρος, η Δανία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Λιθουανία, η Ισλανδία και η Σλοβενία.
Η Νορβηγία ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα τον θάνατο μιας υγειονομικού ηλικίας κάτω των 50 ετών από εγκεφαλική αιμορραγία. Διακομίσθηκε σε νοσοκομείο περίπου μία εβδομάδα, αφού της χορηγήθηκε το εμβόλιο της AstraZeneca. Παρά την πρωτοφανή αυτή κινητοποίηση, υπό τον φόβο θρομβώσεων σε κάποιους από τους ασθενείς που έχουν εμβολιαστεί, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων επανέλαβε την βεβαιότητά του για την ασφάλεια του εμβολίου.
Τα οφέλη του εμβολίου της AstraZeneca υπερισχύουν των κινδύνων, ανέφερε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, παραπέμποντας ωστόσο για τις οριστικές του αποφάσεις στη συνεδρίαση των ειδικών επιστημόνων αύριο Πέμπτη. «Εχουμε ζητήσει από τους ειδικούς να ερευνήσουν αν υπάρχει σύνδεση μεταξύ των εμβολίων και των περιστατικών θρομβώσεων. Σε αυτό το πλίσιο αξιολογούνται όλα τα περιστατικά ένα προς ένα. Οι ειδικοί θα καταλήξουν σε συμπέρασμα την Πέμπτη και θα προβούν σε δημόσια ενημέρωση αμέσως μετά το τέλος της συνεδρίασης».
Ο Ηλίας Μόσιαλος, μάλιστα, που έχει όλο αυτό το διάστημα υπερασπιστεί με πάθος το εμβόλιο της AstraZeneca, αναρωτιέται γιατί οι ρυθμιστικές αρχές «δεν εξετάζουν ταυτόχρονα τα περιστατικά που συνέβησαν μετά τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca με αυτά που συνέβησαν μετά τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της Pfizer».
Καμία σχέση δεν έχει η θρόμβωση με τον εμβολιασμό με το σκεύασμα της AstraZeneca τόνισε και ο καθηγητής πνευμονολογίας Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή. Η ίδια η φαρμακευτική εταιρεία ανακοίνωσε ότι «δεν υπάρχει καμία απόδειξη αυξημένου κινδύνου» δημιουργίας θρομβώσεων μετά τη χορήγηση του εμβολίου της.
Κάποιοι, πάντως, πιστεύουν ότι πίσω από την αναστολή του εμβολιασμού με AstraZeneca και από ισχυρές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, κρύβονται κι άλλες σκοπιμότητες: ο εμπορικός πόλεμος των εταιρειών. Πλησιάζει, πάντως, ο καιρός (μάλλον τέλος Μαρτίου), που στην Ελλάδα θα μπορεί ο πολίτης να αποφασίζει με ποιο σκεύασμα θα εμβολιαστεί. Ας σημειωθεί ότι κάνει οπότε τα συστήματα των εμβολίων Phizer και Moderna αναμένεται να ενωθούν.
Υπενθυμίζουμε ότι η AstraZeneca είναι βρετανική φαρμακοβιομηχανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έφυγε από την ΕΕ. Εξαρχής, άλλωστε, ήταν αποκλίνουσες οι απόψεις που εκφράζονταν για τα εμβόλια. Η Γερμανία πρωτοστατεί στη λήψη δραστικών μέτρων, αλλά και τροφοδότησε το κλίμα εμπορικού πολέμου για τα εμβόλια. Η συνεργασία της AstraZeneca με την ΕΕ, πάντως, στράβωσε από την αρχή και δεν άργησε να μετατραπεί σε διαμάχη, η οποία ενέπλεξε και τη Βρετανία.
Η Ελλάδα πάντως δεν ανήκει στις χώρες που έχουν αναστείλει τους εμβολιασμούς με το συγκεκριμένο σκεύασμα, αν και οι αρμόδιες αρχές παρακολουθούν τη σχετική διαμάχη και τα νέα επιστημονικά δεδομένα. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών μελέτησε τα μεμονωμένα περιστατικά θρομβοεμβολικών επεισοδίων σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί και ανακοίνωσε τα εξής: «Η Επιτροπή επισημαίνει ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, οι οποίοι έχουν στη διάθεσή τους το σύνολο των δεδομένων από όλες τις χώρες συνιστούν τη συνέχιση του εμβολιασμού με το εμβόλιο της AstraZeneca».
Μεταξύ εκείνων που απευθύνθηκαν στους πολίτες, συνιστώντας ψυχραιμία, ήταν και ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας. «Θα πρέπει να είμαστε νηφάλιοι και ψύχραιμοι… Εμβολιαζόμαστε με όλα τα εμβόλια που έχει πει η Ευρώπη. Από την αρχή της διαδικασίας των εμβολιασμών εμπιστευόμαστε έναν θεσμό, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Αυτός δίνει αδειοδοτήσεις, εμείς ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες του». Την εκτίμηση ότι τα περιστατικά θρομβώσεων που έχουν καταγραφεί από την χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου απέχουν πολύ από το να δημιουργούν ανησυχία, εξέφρασε και ο καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή της Γενεύης Μανώλης Δερμιτζάκης.
