Διαβούλεση για το Στρατηγικό Σχεδιασμό της Περιφέρειας Αττικής
Με την αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Αττικής, οι Διαχειριστικές Ενότητες (ΔΕ) διαμορφώθηκαν σε δύο (2) από τρεις (3) που ήταν αρχικά, καθώς η περιοχή Τροιζηνίας – Μεθάνων και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, ενσωματώθηκαν στην 1η ΔΕ (Ηπειρωτική Αττική).
Η 1η ΔΕ περιλαμβάνει το σύνολο των Ο.Τ.Α. της Περιφέρειας Αττικής, πλην
Κυθήρων και Αντικυθήρων. Οι δράσεις που προβλέπονται στον αναθεωρημένο
ΠΕΣΔΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων στην
1η ΔΕ έχουν ως εξής:
1. Αποκατάσταση ΧΑΔΑ
Οι εργασίες αποκατάστασης τριών (3) ΧΑΔΑ, των ΧΑΔΑ Καπανδριτίου,
Πολυδενδρίου και Ερυθρών εντάχθηκαν και υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ΠΕΠ
Αττικής 2000 – 2006 (π/υ: 1.200.000€). Άλλος ένας (1) ΧΑΔΑ της Αναβύσσου, έχει
αυτοαποκατασταθεί και ένας (1) στο Σχιστό αποκαταστάθηκε από το Πρόγραμμα
ΘΗΣΕΑΣ.
Οι εργασίες αποκατάστασης άλλων δώδεκα (12) ΧΑΔΑ εντάχθηκαν στο ΠΕΠ
Αττικής 2007-2013, δημοπρατήθηκαν από την Περιφέρεια Αττικής με Π/Υ
12.900.000 € και άρχισαν οι εργασίες τον Οκτώβριο 2010. Πρόκειται για τους
ΧΑΔΑ Λαυρεωτικής, Παιανίας, Πόρου 1, Πόρου 2, Μεθάνων, Τροιζήνας 1,
Τροιζήνας 2, Βιλίων, Οινόης, Αυλώνα, Μαλακάσας, Σαλαμίνας.
Η ΕΔΑ της Περιφέρειας Αττικής προχώρησε στην πρόσληψη Τεχνικού Συμβούλου,
με σκοπό την εκπόνηση των απαιτούμενων τεχνικών και περιβαλλοντικών
μελετών για την αποκατάσταση όλων των υπολοίπων ΧΑΔΑ της Περιφέρειας
Αττικής (δώδεκα / (δεκατριών μαζί με τον ΧΑΔΑ Παλαιάς Φώκαιας)), που έχουν
ήδη κλείσει. Πρόκειται για τους ΧΑΔΑ: Γραμματικού, Βαρνάβα, Καλάμου,
Μεγάρων, Κερατέας, Καλυβίων, Παλαιάς Φώκαιας, Μαρκόπουλου Μεσογαίας,
Αγκιστρίου, Ύδρας, Σπετσών, Μεθάνων, Κυθήρων. Η ένταξη των εργασιών
αποκατάστασης θα γίνει στο ΠΕΠ Αττικής 2007-2013.
2. Έργα ΧΥΤΑ / ΧΥΤΥ
– ΧΥΤΑ Ι Δυτικής Αττικής (Άνω Λιόσια) – Τμήμα Ι (π/υ: 21.871.582 €,
χρηματοδότηση: ΠΕΠ Αττικής 1994-99 & ΠΕΠ Αττικής 2000 – 2006 και Εθνικοί
Πόροι, ολοκληρώθηκε).
– ΧΥΤΑ Ι Δυτικής Αττικής (Άνω Λιόσια) – Τμήμα ΙΙ (π/υ: 23.118.802€, επιλέξιμος
Π/Υ : € 21.300.000, χρηματοδότηση: Ταμείο Συνοχής ΙΙ και Εθνικοί Πόροι,
ολοκληρώθηκε. Δαπάνες: € 20.683.000 ).
– ΧΥΤΑ στην ΟΕΔΑ ΙΙ Δυτικής Αττικής (Φυλή) – Α Φάση (π/υ: 48.340.596,57€,
χρηματοδότηση: Ταμείο Συνοχής ΙΙ, σε εξέλιξη). Δαπάνες έως σήμερα: €
44.176.896,33, Υλοποίηση Φυσικού αντικειμένου 90%).
– ΧΥΤΑ στην ΟΕΔΑ ΙΙ Δυτικής Αττικής (Φυλή) – Β’ Φάση (χρηματοδότηση:
Εθνικοί Πόροι, ολοκληρώθηκε)
– ΧΥΤΥ στην ΟΕΔΑ Β/Α Αττικής – Γραμματικό (π/υ: 18.967.202,75€,
Χρηματοδότηση: Ταμείο Συνοχής ΙΙ, σε εξέλιξη). Δαπάνες έως σήμερα: €
10.400.000, Υλοποίηση Φυσικού αντικειμένου 55 %).
– ΧΥΤY στην ΟΕΔΑ Ν/Α Αττικής – Κερατέα (π/υ: 14.126.120,13 €,
Χρηματοδότηση: Ταμείο Συνοχής ΙΙ, σε εξέλιξη).
– ΧΥΤY Κυθήρων και ΧΤΑ Αντικυθήρων. Ανατέθηκε σε σύμβουλο η ωρίμανση
των έργων. Θα ενταχθούν στο ΠΕΠ Αττικής 2007-2013. Εκτιμώμενος Π/Υ: 3.500.000 €.
3. Σταθμοί Μεταφόρτωσης
– ΣΜΑ Σχιστού. Σε πλήρη λειτουργία.
– ΣΜΑ Κηφισιάς. Σε πλήρη λειτουργία.
– ΣΜΑ Αθήνας – Ελαιώνα (π/υ: 15.261.970,00 €, Χρηματοδότηση: ακυρώθηκε
η χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής). Εκδόθηκαν περιβαλλοντικοί όροι
(Υπάρχει πρόβλημα με τους όρους)
– ΣΜΑ Ελληνικού. Πραγματοποιήθηκαν δύο συναντήσεις με τους Δημάρχους
της περιοχής (Αλίμου, Γλυφάδας, Ελληνικού -Αργυρούπολης) και τον ΟΡΣΑ
και επήλθε κατ’αρχήν συμφωνία για τη χωροθέτηση. Θα ανατεθεί σε
σύμβουλο η ωρίμανση των έργων. Θα ενταχθεί στο ΠΕΠ Αττικής 2007-2013.
– ΣΜΑ Καρέα, Γουδή. Θα ανατεθεί σε σύμβουλο η ωρίμανση των έργων
– ΣΜΑ Τροιζηνίας (π/υ: 2.643.450,40 €, Χρηματοδότηση: Ταμείο Συνοχής ΙΙ, σε
εξέλιξη). Εκδόθηκαν περιβαλλοντικοί όροι και άδεια δημοπράτησης.
Διεξήχθη η δημοπρασία στις 20 Σεπτεμβρίου 2010. Ολοκληρώθηκε η
προμήθεια και εγκατάσταση των κινητών σταθμών. Άμεση λειτουργία και
κλείσιμο των ΧΑΔΑ της περιοχής.
Επίσης, λειτουργούν ήδη 10 τοπικοί Σταθμοί Μεταφόρτωσης.
Θα χρηματοδοτηθούν από το ΠΕΠ Αττικής προτάσεις για τοπικούς σταθμούς
μεταφόρτωσης που θα υποβάλλουν οι Δήμοι. Ήδη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον
οι Δήμοι Μαραθώνα (Νέας Μάκρης), Σαλαμίνας ( βελτίωση / εκσυγχρονισμός
υφιστάμενου), Μεγάρων.
4. Επεξεργασία Αστικών Αποβλήτων
– Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) Άνω
Λιοσίων (επιλέξιμος π/υ: 71.140.590 €, Χρηματοδότηση: ΠΕΠ Αττικής 2000 –
2006 και Εθνικοί Πόροι, ολοκληρώθηκε).
– Μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων. Προβλέπεται η
κατασκευή τεσσάρων (4)εργοστασίων (σημ: στον Περιφερειακό Σχεδιασμό
αναφέρεται ένα εργοστάσιο/ΟΕΔΑ ).
Αναλυτικά:
– Εργοστάσιο 1 Φυλή. Δυναμικότητα 400.000 τόνοι / έτος.
– Εργοστάσιο 2 Φυλή (Άνω Λιόσια). Δυναμικότητα 700.000 τόνοι / έτος.
– Εργοστάσιο στο Γραμματικό. Δυναμικότητα 126.500 τόνοι / έτος.
– Εργοστάσιο στην Κερατέα. Δυναμικότητα 126.500 τόνοι / έτος.
Το συνολικό κόστος των τεσσάρων εργοστασίων ανέρχεται σε 449.705.941 Ευρώ
με το ΦΠΑ. Καθαρό (χωρίς ΦΠΑ) κόστος κατασκευής : 365.614.586 Ευρώ.
Η ανάγκη για κατασκευή τεσσάρων (4) εργοστασίων αντί για τρία (3) (ένα ανά
ΟΕΔΑ), που προβλέπονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό, προκύπτει ακριβώς για
την κάλυψη των ποσοτήτων που εκτιμήθηκαν στον ΠΕΣΔΑ, δηλ. Περίπου
2.000.000 τόνοι απορριμμάτων ανά έτος. ( 4.000.000 κάτοικοι Χ 1,5 κιλό Χ 340
ημέρες ).
Το πρόβλημα δημιουργείται από το γεγονός ότι το ΕΜΑΚ Ι που ήδη λειτουργεί,
δεν καταφέρνει να επεξεργάζεται τις ποσότητες για τις οποίες σχεδιάσθηκε και
δεν έχει ξεπεράσει σε συνθήκες πλήρους λειτουργίας τις 280.000 τόνους το
χρόνο. Αν υπολογισθούν περίπου 200.000 τόνοι στους μπλέ κάδους
ανακύκλωσης ( βλ. στοιχεία παρακάτω), απομένουν προς επεξεργασία πλέον του
1.500.000 τόνοι. Η δυναμικότητα των τεσσάρων εργοστασίων αθροίζει στο
1.353.000 τόνους το χρόνο. Άρα και με τα τέσσερα (4) εργοστάσια πρέπει να
ενισχυθούν επιπλέον οι δράσεις ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή κατά
τουλάχιστον 150.000 τόνους το χρόνο (ή να επιτευχθεί αντίστοιχη μείωση όγκου
παραγόμενων απορριμμάτων).
5. Κομποστοποίηση Προδιαλεγμένων Απορριμμάτων
Στον ΠΕΣΔΑ Αττικής προβλέπεται η υλοποίηση τριών (3) μονάδων κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών αστικών αποβλήτων, μια σε
κάθε Ο.Ε.Δ.Α., ως ακολούθως:
– Μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών υλικών ή/και
πράσινων απορριμμάτων στην ΟΕΔΑ ΙΙ Δυτικής Αττικής (Φυλή)
δυναμικότητας 80.000 τον/έτος.
– Μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών υλικών ή/και
πράσινων απορριμμάτων στην ΟΕΔΑ Β/Α Αττικής (Γραμματικό)
δυναμικότητας 40.000 τον/έτος.
– Μονάδα κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών υλικών ή/και
πράσινων απορριμμάτων στην ΟΕΔΑ Ν/Α Αττικής (Κερατέα) δυναμικότητας
40.000 τον/έτος.
– Στο πλαίσιο του ΠΕΠ Αττικής 2000 – 2006 εντάχθηκαν οι τεχνικές και
υποστηρικτικές μελέτες των τριών (3) μονάδων Κομποστοποίησης
προδιαλεγμένων οργανικών υλικών ή/και πράσινων απορριμμάτων στις 3
ΟΕΔΑ Αττικής, συνολικού προϋπολογισμού 1,56 εκ. €. Σήμερα έχουν σχεδόν
ολοκληρωθεί. Τα έργα προεκτιμώνται σε 110.000.000 €.
6. Ανακύκλωση – ανάκτηση- διαλογή στην πηγή
Στην Αττική λειτουργούν σήμερα έξι (6) Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών
ΚΔΑΥ), τα ΚΔΑΥ Αμαρουσίου, Ασπροπύργου της Fortes, Ασπροπύργου της
Γενικής Ανακυκλώσεως Α.Ε., Φυλής (ΕΠΑΝΑ), Κορωπίου και Ελευσίνας. Μαζί με
το ΚΔΑΥ Σχηματαρίου που εξυπηρετεί και Δήμους της Βορειοανατολικής Αττικής
(π.χ. Αυλώνα, Μαλακάσας κλπ.), υπερκαλύπτεται ο στόχος του ΠΕΣΔΑ σε
εγκατεστημένη δυναμικότητα (220.000 tn/yr), φτάνοντας τους 300.000
τόνους/χρόνο.
Το σύστημα διαλογής στην πηγή μέσω της ΕΕΑΑ (μπλε κάδοι) έχει αναπτυχθεί σε
15 από τους 124 πρώην ΟΤΑ της Περιφέρειας Αττικής και εξυπηρετεί πληθυσμό
περίπου 3.300.000 ( στοιχεία ΕΕΑΑ 2010).
Το 2009 συγκεντρώθηκαν 192.265 τόνοι αποβλήτων συσκευασίας και
επιπλέον 1.687 τόνοι από ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Σύνολο: 194.000 τόνοι. Τα
υλικά οδηγήθηκαν στα ΚΔΑΥ που προαναφέρθηκαν.
Το 2010 συγκεντρώθηκαν 195.397 τόνοι αποβλήτων συσκευασίας και
επιπλέον 1.800 τόνοι από ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Σύνολο: 197.000 τόνοι. Τα
υλικά οδηγήθηκαν στα ΚΔΑΥ που προαναφέρθηκαν.
α. Οι ενέργειες στις οποίες θα επικεντρώσει η Περιφέρεια Αττικής το αμέσως
επόμενο διάστημα είναι:
Παράλληλα και ταυτόχρονα με την πορεία εξεύρεσης ολοκληρωμένης λύσης
για τη διαχείριση των σκουπιδιών να προχωρήσει στο σημείο που είναι εφικτό
η υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ.
Η ολοκληρωμένη λύση στο πρόβλημα των σκουπιδιών περιλαμβάνει,
υποχρεωτικά, μέτρα και ενέργειες πρόληψης και μείωσης των απορριμμάτων,
μέτρα και ενέργειες για την ενημέρωση των πολιτών, συμμετοχή στην
ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, κομπόστ στο σπίτι και στο Δήμο, καθαρή
γειτονιά, καθαρή πόλη, καθαρή Περιφέρεια Αττικής. Οι υποδομές (τα έργα του
ΠΕΣΔΑ) μπορεί να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση, όμως χωρίς τη
συμμετοχή όλων στην πρόληψη και στην ανακύκλωση και αυτά τα τεχνικά
έργα θα κορεστούν πολύ σύντομα. Ήδη έχει ενταχθεί στον Προϋπολογισμό
ποσό περίπου 1 εκατομμυρίου € με σκοπό την ενίσχυση της ανακύκλωσης των
απορριμμάτων.
Έγκριση σκοπιμότητας για τις μελέτες που απαιτούνται για την ενσωμάτωση
της ολοκληρωμένης αντίληψης βάσει της Οδηγίας 98 της Ε.Ε., ώστε να
προχωρήσουν τα απαραίτητα έργα.
Επικαιροποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων
(ΠΕΣΔΑ), για τον οποίον απαιτείται η εναρμόνισή του με την Ευρωπαϊκή
Νομοθεσία και ειδικότερα με την οδηγία 98 του 2008, όταν και εφ’ όσον
αναληφθεί η σχετική αρμοδιότητα.
Στο πλαίσιο των πιο πάνω, έχει προγραμματίσει ειδικότερα την προώθηση
δράσεων με ένταξη στον προϋπολογισμό, όπως:
– Διαχείριση στερεών αποβλήτων
– Μελέτη παρακολούθησης ΧΑΔΑ
– Υπηρεσία Συμβούλου για ενημέρωση Περιφερειακού Σχεδιασμού στο
πλαίσιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας 98/2008
Μελέτη ωρίμανσης της διαλογής στην πηγή με τη συμμετοχή των πολιτών.
β. Υγρά απόβλητα
Στην Περιφέρεια Αττικής τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος
στην κατασκευή υποδομών διαχείρισης υγρών αποβλήτων, με γνώμονα την
εφαρμογή της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ όπως αυτή εναρμονίστηκε στην Ελληνική
νομοθεσία μέσω της ΚΥΑ 5673/400/1997.
Έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται σε λειτουργία δέκα (10) εγκαταστάσεις
επεξεργασίας λυμάτων (Ε.Ε.Λ.): της Ψυττάλειας, της Μεταμόρφωσης, των
Μεγάρων, του Πόρου – Γαλατά, του Λαυρίου, των Μεθάνων, των Κυθήρων, των
Βιλίων, των Ερυθρών και της Κερατέας. Με τη λειτουργία της Β’ φάσης του ΕΕΛ
της Ψυττάλειας, ο οποίος εξυπηρετεί τους Δήμους της Μείζονος Περιοχής της
Πρωτεύουσας και της Σαλαμίνας, απομακρύνθηκε πλέον του 95% του ρυπαντικού
φορτίου των λυμάτων της Πρωτεύουσας, ενώ με τη λειτουργία της μονάδας
ξήρανσης της λάσπης που παράγεται από το ΚΕΛ Ψυτάλλειας αντιμετωπίζεται
ολικά το ζήτημα της επεξεργασίας των λυμάτων του μεγαλύτερου τμήματος του
αστικού ιστού της Αθήνας αλλά και της περιβαλλοντικής προστασίας του
Σαρωνικού κόλπου.
Παρά τη σημαντική πρόοδο, υπάρχουν ακόμα αρκετές ελλείψεις για την κάλυψη
των απαιτήσεων της Οδηγίας 91/271. Τα κυριότερα προβλήματα εντοπίζονται
στην απουσία υποδομών αποχέτευσης και επεξεργασίας των αστικών λυμάτων
στην Ανατολική και Βορειοανατολική Αττική, στη Δυτική Αττική και στα νησιά του Αργοσαρωνικού, στην απουσία αποχετευτικών αγωγών δευτερευόντων και
τριτευόντων δικτύων σε μικρούς οικισμούς πληθυσμού 2.000 ως 5.000 κατοίκων
και στις ανάγκες πύκνωσης και επέκτασης των δικτύων σε περιοχές αυξημένων
αστικών συγκεντρώσεων.
Η Περιφέρεια Αττικής, την εξεταζόμενη περίοδο, έχει εγγράψει στον
προϋπολογισμό δύο (2) έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων. Το πρώτο έργο
ποσού 5.000.000 €, αφορά στην κατασκευή των αναγκαίων υποδομών
προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν, κατόπιν κατάλληλης επεξεργασίας, οι
εκροές των Ε.Ε.Λ. για αρδεύσεις σε διάφορες περιοχές της Περιφέρειας, το οποίο
εκτιμάται ότι είναι καινοτόμα δράση για την εξοικονόμηση υδάτινων πόρων και γι
αυτό αναφέρθηκε και στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Ζήτημα αποτελεί το ότι δεν έχει
προωθηθεί η ωρίμανση του έργου.
Το έργο της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής αφορά στις υπηρεσίες
Τεχνικού Συμβούλου για την ενίσχυση του έργου Αποχέτευσης ακαθάρτων του
Θριασίου Πεδίου.
Σημαντικά έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων, απαραίτητα για την εναρμόνιση
της Περιφέρειας με τις απαιτήσεις της κοινοτικής Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ,
υλοποιούνται ή προγραμματίζεται να υλοποιηθούν από πόρους του ΠΕΠ Αττικής
2007-2013 και του ΕΠΕΡΑΑ 2007 – 2013.
Μέσω της χρηματοδότησης από το ΠΕΠ Αττικής 2007-2013 προγραμματίζεται να
επιλυθεί σε σημαντικό βαθμό το πρόβλημα της αποχέτευσης και επεξεργασίας
των αστικών λυμάτων της Ανατολικής Αττικής με:
– την άμεση κατασκευή του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (Κ.Ε.Λ.)
Κορωπίου – Παιανίας,
– την κατασκευή του Ε.Ε.Λ. Βορείων Μεσογείων που θα εξυπηρετεί τους
Δήμους Αρτέμιδας και Ραφήνας, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών
μελέτης,
– την κατασκευή του Ε.Ε.Λ. Ν. Μάκρης, μετά την ολοκλήρωση της εκπόνησης των μελετών,
– την άμεση αναβάθμιση και επέκταση των δικτύων του Κέντρου
Επεξεργασίας Λυμάτων (Κ.Ε.Λ.) Μαρκοπούλου που εξυπηρετεί το Πόρτο
Ράφτη.
– Επίσης, στην Ανατολική Αττική χρηματοδοτείται από το ΕΠΕΡΑΑ η
κατασκευή του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων της περιοχής της Δροσιάς.
Το σημαντικό πρόβλημα της αποχέτευσης και επεξεργασίας των αστικών λυμάτων
της Δυτικής Αττικής καθώς και των βιομηχανικών λυμάτων της βιομηχανικής
περιοχής του Θριασίου Πεδίου, αναμένεται να αντιμετωπιστεί με την
ολοκλήρωση της κατασκευής του δικτύου αποχέτευσης και του Ε.Ε.Λ. Θριασίου,
έργο ήδη ενταγμένο στο Ταμείο Συνοχής ΙΙ, που θα αντιμετωπίσει οριστικά τη
χρήση βόθρων στις περιοχές της Ελευσίνας, του Ασπροπύργου, της Μάνδρας και
της Μαγούλας.
Οι ανάγκες των νησιών του Αργοσαρωνικού που στερούνται δικτύων αποχέτευσης
και επεξεργασίας των αστικών λυμάτων (Αίγινα, Ύδρα, Σπέτσες) αποτελούν επίσης
προτεραιότητα. Πρόσφατα, εντάχθηκαν στο ΕΠΕΡΑΑ τα έργα «Κατασκευή δικτύου
αποχέτευσης και Βιολογικού Καθαρισμού Σπετσών» και «Κατασκευή δικτύου
αποχέτευσης και Βιολογικού Καθαρισμού Ύδρας» που θα υλοποιηθούν από την
Περιφέρεια και τους αντίστοιχους Δήμους μέσω Προγραμματικής Σύμβασης. Στη
Σαλαμίνα, έχει ολοκληρωθεί σημαντικό τμήμα του συνολικού συστήματος
αποχέτευσης. Υπολείπεται χρηματοδότησης η ολοκλήρωση του έργου
«Κατασκευή δευτερεύοντος δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων πόλης Σαλαμίνας»,
που έχει προταθεί να καλυφθεί από το ΠΕΠ. Επίσης, προτεραιότητα αποτελεί η
κατασκευή των δευτερευόντων και τριτευόντων δικτύων στους κύριους οικισμούς
του νησιού με στόχο να περιοριστεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό η χρήση του πολύ
μεγάλου αριθμού βόθρων.
Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ζητήματος της διαχείρισης των υγρών
αποβλήτων στην Αττική και η πλήρης αξιοποίηση των υποδομών που έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται στο στάδιο υλοποίησης απαιτεί την ωρίμανση,
πρωτίστως, του έργου κατασκευής όλων των αποχετευτικών αγωγών
δευτερευόντων και τριτευόντων δικτύων (εσωτερικό δίκτυο) που αφορούν σε
οικισμούς 2.000 έως 5.000 κατοίκων.
Επίσης, απαιτείται η ωρίμανση του έργου κατασκευής λοιπών δικτύων
αποχέτευσης που εξυπηρετούν τους οικισμούς με πληθυσμό μικρότερο από 2.000
κατοίκους στις Περιφερειακές Ενότητες Ανατολικής και Δυτικής Αττικής και στην
Περιφερειακή Ενότητα Νήσων Πειραιά.
Στο πλαίσιο των εργασιών κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος της
Περιφέρειας διατυπώθηκαν από Περιφερειακές Ενότητες προτάσεις για τη
διαχείριση των υγρών αποβλήτων, οι οποίες αναφέρονται για την ανάδειξη των
αναγκών, όπως: – δίκτυα αποχέτευσης στις περιοχές Αδάμων Κηφισιάς και
Πατήματος Χαλανδρίου, – δίκτυα αποχέτευσης στις περιοχές Νέας Περάμου και
Μεγάρων, κλπ.
γ. Ενεργειακό σύστημα
Ένα βιώσιμο ενεργειακά μέλλον είναι δυνατό να συμβεί μόνο αν θα στηριχθεί
πολύ περισσότερο στην χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και στην
ορθολογική χρήση της ενέργειας.
Η αξιοποίηση αυτών των εγχώριων ενεργειακών πόρων, μπορεί να επιφέρει
επίσης σημαντικές θετικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στην
περιφερειακή και στην τοπική ανάπτυξη. Επίσης, μπορούν να αποτελέσουν σε
πολλές περιπτώσεις πυρήνα για την αναζωογόνηση οικονομικά και κοινωνικά
υποβαθμισμένων περιοχών
δ. Ατμοσφαιρική Ρύπανση και Θόρυβος
Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό περιβαλλοντικό
πρόβλημα με επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και στο φυσικό περιβάλλον της
Περιφέρειας Αττικής. Μπορεί να διαχωριστεί σε δύο κύριες κατηγορίες στην
βιομηχανική η οποία εντοπίζεται σε περιοχές όπου λειτουργούν σταθμοί
παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή μεγάλες βιομηχανικές μονάδες και στην
αστική η οποία εντοπίζεται σε πυκνοκατοικημένες περιοχές εξαιτίας της
κυκλοφορίας των οχημάτων και κατά δεύτερο λόγο της λειτουργίας της κεντρικής
θέρμανσης και στις περιοχές των μεγάλων λιμανιών της χώρας.
Τα τελευταία χρόνια η ατμοσφαιρική ρύπανση στην Περιφέρεια Αττικής έχει
παρουσιάζει τάσεις μείωσης και περιορισμού εξαιτίας των μέτρων αντιρρύπανσης
που αφορούν κυρίως στις κινητές πηγές (αντικατάσταση του στόλου των
αυτοκινήτων) ή την ποιότητα των καυσίμων και γενικά στο πρόγραμμα που
εφαρμόζεται από το 1994 με τίτλο «Αττική SOS». Επίσης, θετική συμβολή στην
μείωση των αέριων εκπομπών είχαν τα έργα μεταφορικής – συγκοινωνιακής
υποδομής (Μετρό, ΗΣΑΠ, Τραμ, Προαστιακός σιδηρόδρομος, Αττική οδός κ.α.) τα
οποία κατασκευάστηκαν στο πλαίσιο προετοιμασίας της Χώρας για την
διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων και είχαν ως αποτέλεσμα την σημαντική
βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών της Αττικής.