Επιστολή της Περιφερειάρχη Αττικής Ρένας Δούρου προς τους Δημάρχους και τα Δημοτικά Συμβούλια
«Βήμα κρίσιμης σημασίας στο πλαίσιο της νέας φιλοσοφίας και του νέου μοντέλου, στη βάση της συνδυασμένης δράσης Β’ και Α’ Βαθμού Αυτοδιοίκησης σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων», χαρακτηρίζει τον Οδηγό Σύνταξης των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης των απορριμμάτων που ενέκρινε ο ΕΔΣΝΑ, σε επιστολή της προς τους Δημάρχους της Αττικής, η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου.
«Σήμερα ο ΕΔΣΝΑ με τον Οδηγό που σας αποστέλλει, υποδεικνύει μια διαδικασία για την κατάρτιση των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης (ΤΣΔ). Η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ εγγυώνται τη στήριξη των δήμων στη διαδικασία αυτή. Παράλληλα, στους δήμους ανήκει η αρμοδιότητα της σύνταξης και της οργάνωσης των μηχανισμών υλοποίησης των ΤΣΔ. Κοινή μας ευθύνη απέναντι στους πολίτες και το περιβάλλον είναι να ανταποκριθούμε στην πρόκληση που συνιστά το νέο σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων, πέρα από μικροπολιτικές σκοπιμότητες και στοχεύσεις που δεν βρίσκονται στο ύψος του διακυβεύματος: της εγκαθίδρυσης ενός επωφελούς για την οικονομία, τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, ορθολογικού συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων», τονίζει μεταξύ άλλων η Περιφερειάρχης στην επιστολή της προς τους 66 Δημάρχους.
Στην επιστολή σημειώνεται επίσης ότι ο Οδηγός Σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων, «συνιστά το κρίσιμο εργαλείο υλοποίησης της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, με την εφαρμογή των αρχών της πρόληψης και της μείωσης των σύμμεικτων αποβλήτων σε επίπεδο δήμου με κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος.
Η τοπική διαχείριση περνάει συγκεκριμένα μέσα από:
α) την ανάπτυξη νέων δράσεων, συντονισμένα στην κατεύθυνση των τριών προτεραιοτήτων που θέτει η ανάστροφη πυραμίδα της ιεράρχησης (όπως προβλέπει η οδηγία – πλαίσιο 2008/98 κι έχει ενσωματωθεί στο νόμο 4042/12), δηλαδή της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης – κομποστοποίησης.
β) Τη βελτίωση των υπηρεσιών καθαριότητας και διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων.
γ) Τη διασφάλιση της κοινωνικής συμμετοχής, συναίνεσης καθώς και ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών. δ) Την τροφοδοσία με στοιχεία και προτάσεις της διαδικασίας αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ. Για τον λόγο αυτό οι δήμοι της Αττικής θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει την σύνταξη των τοπικών σχεδίων ως τα μέσα του Ιουνίου».
Κλείνοντας την επιστολή της η Περιφερειάρχης Αττικής αναφέρεται στον αποφασιστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι δυο βαθμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην κατεύθυνση της εφαρμογής του νέου αυτού συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων, προκειμένου αυτό να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης:
«Κάναμε ήδη την αρχή σε μια μακρά και δύσκολη πορεία. Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων.
Σήμερα έχει έλθει η ώρα της σοβαρής, συστηματικής δουλειάς. Έχει έλθει η ώρα να αποδείξουμε ότι η Αυτοδιοίκηση έχει τη βούληση, τη γνώση και την ικανότητα να διαψεύσει όλες τις Κασσάνδρες που κινδυνολογούν και καταστροφολογούν. Να δείξουμε ότι μπορούμε να καταστήσουμε τη διαχείριση απορριμμάτων από περιβαλλοντικό πρόβλημα και πρόβλημα δημόσιας υγείας, ισχυρό χαρτί ανάπτυξης για την δημιουργία θέσεων εργασίας και την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και πρότυπο χρηστής δημόσιας διοίκησης».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Αναλυτικά, η επιστολή περί του Οδηγού Σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων έχει ως εξής: «Συνάδελφοι, βρισκόμαστε σήμερα στη διαδικασία υλοποίησης του νέου συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική. Ενός συστήματος που έρχεται: α) να αλλάξει ένα παρωχημένο μοντέλο διαχείρισης εχθρικό προς τον πολίτη τη δημόσια υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον που δομήθηκε με επίκεντρο την ΟΕΔΑ Φυλής ως μοναδικού αποδέκτη σύμμεικτων απορριμμάτων, και β) να την αντικαταστήσει με ένα μοντέλο με χαρακτήρα οικονομικά και οικολογικά δίκαιο και βιώσιμο, με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα, με έμφαση στην αποκεντρωμένη διαχείριση, με συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, διαφάνεια και κοινωνικό έλεγχο.
Στην επιστολή που σας είχα αποστείλει στις 2 Οκτωβρίου 2014, γινόταν η περιγραφή των βασικών αρχών, προτεραιοτήτων και εργαλείων του νέου συστήματος, το οποίο βασίζεται στη «συνδυασμένη δράση Περιφέρειας Αττικής και Δήμων στη βάση της σταθερής μας θέσης πως στην κλίμακα της ιεράρχησης της διαχείρισης, δηλαδή της πρόληψης, της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης, της άλλου είδους ανάκτησης, της διάθεσης, την απόλυτη προτεραιότητα έχουν τα πρώτα στάδια».
Στην ίδια επιστολή αναφέρονταν οι τρεις προτεραιότητες του νέου μοντέλου – να τεθεί σταδιακά τέλος στο απαράδεκτο σημερινό καθεστώς της μίας και μοναδικής εγκατάστασης της Φυλής, να ακυρωθούν οι διαγωνιστικές διαδικασίες των τεσσάρων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων με ΣΔΙΤ, να αναθεωρηθεί ριζικά ο ΠΕΣΔΑ με δημόσια διαβούλευση ενόψει της κατάρτισης του ΕΣΔΑ.
Ήδη, από το Νοέμβριο, όταν συγκροτήθηκε η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ, προχωράμε με σταθερά βήματα στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων μας.
Στις 29/12/14 με απόφασή της, η ΕΕ του Συνδέσμου ακύρωσε τους διαγωνισμούς για τις σχεδιαζόμενες τέσσερις φαραωνικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων με ΣΔΙΤ. Από τις 12 ως τις 14 Φεβρουαρίου 2015, Περιφέρεια Αττικής και ΕΔΣΝΑ, διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία διεθνές συνέδριο με θέμα τη «Βιώσιμη, οικολογική, οικονομική διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική».
Παράλληλα, έχουμε ήδη ξεκινήσει με γοργούς ρυθμούς όλες τις διαδικασίες αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ με στόχο την έγκαιρη ολοκλήρωσή του στη βάση των αρχών της αντεστραμμένης πυραμίδας ιεράρχησης της διαχείρισης.
Σήμερα προχωράμε σε ένα ακόμα καθοριστικό βήμα στο πλαίσιο του νέου μοντέλου, όπου καθοριστικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν οι τοπικοί σχεδιασμοί, σε επίπεδο δήμων μέσα από την εκπόνηση τοπικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων.
Έτσι, η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ ενέκρινε ομόφωνα, την Παρασκευή, 3 Απριλίου 2015, τον Οδηγό Σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων.
Πρόκειται για ένα βήμα κρίσιμης σημασίας στο πλαίσιο της νέας φιλοσοφίας και του νέου μοντέλου, στη βάση της συνδυασμένης δράσης Β’ και Α’ βαθμού αυτοδιοίκησης.
Πρόκειται για το θεμέλιο λίθο της αποκεντρωμένης διαχείρισης με έμφαση στη διαλογή στην πηγή.
Και τούτο για επτά λόγους:
Α) Συνεπάγεται ταχύτερη εφαρμογή γιατί προϋποθέτει εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας και απλά μέσα – γεγονός κρίσιμης σημασίας με τα σημερινά δεδομένα γοργού κορεσμού του ΧΥΤΑ Φυλής,
Β) Στοιχίζει φτηνότερα συγκριτικά με άλλες μεθόδους – γεγονός που ωφελεί οικονομικά τους δημότες, μέσα από τη διασφάλιση χαμηλότερων δημοτικών τελών,
Γ) είναι φιλικότερο προς το περιβάλλον γιατί εξοικονομεί φυσικούς πόρους και ενέργεια,
Δ) Συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, μετέχοντας έτσι στην παραγωγική ανασυγκρότηση της εθνικής οικονομίας,
Ε) Οδηγεί στην παραγωγή αξιόπιστων ανακυκλώσιμων προϊόντων, βάζοντας έτσι τα θεμέλια της κυκλικής οικονομίας,
Στ) Κινητοποιεί τις τοπικές κοινωνίες, ευαισθητοποιεί τους πολίτες
Ζ) Διασφαλίζει αποτελεσματικό κοινωνικό έλεγχο του κυκλώματος διαχείρισης των απορριμμάτων.
Συνάδελφοι,
ο Οδηγός Σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων, που σας αποστέλλεται, συνιστά το κρίσιμο εργαλείο υλοποίησης της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, με την εφαρμογή των αρχών της πρόληψης και της μείωσης των σύμμεικτων αποβλήτων σε επίπεδο δήμου με κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό όφελος. Η τοπική διαχείριση περνάει συγκεκριμένα μέσα από: α) την ανάπτυξη νέων δράσεων, συντονισμένα στην κατεύθυνση των τριών προτεραιοτήτων που θέτει η ανάστροφη πυραμίδα της ιεράρχησης (όπως προβλέπει η οδηγία – πλαίσιο 2008/98 κι έχει ενσωματωθεί στο νόμο 4042/12), δηλαδή της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης – κομποστοποίησης. β) Τη βελτίωση των υπηρεσιών καθαριότητας και διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων. γ) Τη διασφάλιση της κοινωνικής συμμετοχής, συναίνεσης καθώς και ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών. δ) Την τροφοδοσία με στοιχεία και προτάσεις της διαδικασίας αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ. Για τον λόγο αυτό οι δήμοι της Αττικής θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει την σύνταξη των τοπικών σχεδίων ως τα μέσα του Ιουνίου.
Σήμερα ο ΕΔΣΝΑ με τον Οδηγό που σας αποστέλλει, υποδεικνύει μια διαδικασία για την κατάρτιση των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης (ΤΣΔ). Η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ εγγυώνται τη στήριξη των δήμων στη διαδικασία αυτή.
Παράλληλα, στους δήμους ανήκει η αρμοδιότητα της σύνταξης και της οργάνωσης των μηχανισμών υλοποίησης των ΤΣΔ. Κοινή μας ευθύνη απέναντι στους πολίτες και το περιβάλλον είναι να ανταποκριθούμε στην πρόκληση που συνιστά το νέο σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων, πέρα από μικροπολιτικές σκοπιμότητες και στοχεύσεις που δεν βρίσκονται στο ύψος του διακυβεύματος: της εγκαθίδρυσης ενός επωφελούς για την
οικονομία, τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, ορθολογικού συστήματος διαχείρισης των απορριμμάτων.
Κάναμε ήδη την αρχή σε μια μακρά και δύσκολη πορεία.
Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων.
Σήμερα έχει έλθει η ώρα της σοβαρής, συστηματικής δουλειάς. Έχει έλθει η ώρα να αποδείξουμε ότι η Αυτοδιοίκηση έχει τη βούληση, τη γνώση και την ικανότητα να διαψεύσει όλες τις Κασσάνδρες που κινδυνολογούν και καταστροφολογούν. Να δείξουμε ότι μπορούμε να καταστήσουμε τη διαχείριση απορριμμάτων από περιβαλλοντικό πρόβλημα και πρόβλημα δηµόσιας υγείας, ισχυρό χαρτί ανάπτυξης για την δημιουργία θέσεων εργασίας και την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και πρότυπο χρηστής δηµόσιας διοίκησης.
Με εκτίμηση,
Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ
