Οι απαιτήσεις της θέσης, τα θετικά και τα αρνητικά της τηλεδιάσκεψης και το “βάσανο” της απλής αναλογικής
Αν ψάχναμε να βρούμε τον “εγκέφαλο” ενός Δημοτικού Συμβουλίου (Δ.Σ.), σίγουρα αυτή η αναζήτηση θα μας οδηγούσε στο Προεδρείο και στο πρόσωπο που έχει αναλάβει τη θέση αυτή.
Και πράγματι οι αρμοδιότητές τους είναι περισσότερες από όσες μπορεί να σκεφτεί κανείς. Πιο αναλυτικά, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου μεταξύ άλλων: συγκαλεί το συμβούλιο σε συνεδρίαση με γραπτή πρόσκληση, καταρτίζει την ημερήσια διάταξη με τα θέματα που θα συζητηθούν, φροντίζει η πρόσκληση να σταλεί, εκτός από τους Δημοτικούς Συμβούλους, υποχρεωτικά στο Δήμαρχο και στον κατά περίπτωση Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου, ενημερώνει τους πολίτες για τη συνεδρίαση του Δ.Σ. όταν στα θέματα της ημερήσιας διάταξης συμπεριλαμβάνονται αιτήσεις, αναφορές ή προτάσεις τους, προεδρεύει των συνεδριάσεων, ορίζει τις θέσεις των συμβούλων κατά δημοτικές παρατάξεις, κηρύσσει την έναρξη και λήξη της συνεδρίασης, διευθύνει τη συζήτηση και λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την τήρηση της τάξης και την ομαλή διεξαγωγή της, ενώ έχει και την επιμέλεια της καταχώρησης των αποφάσεων στην ιστοσελίδα του Δήμου.
Παρόλο που όλα “περνούν από τα χέρια τους” και είναι στην ουσία αυτοί που “κινούν τα νήματα” στην όλη διαδικασία, είναι γεγονός ότι οι Πρόεδροι δεν συνηθίζουν να βρίσκονται στο προσκήνιο και τα “φώτα” της δημοσιότητας. Ο Χ-τύπος ήρθε σε επαφή με τους Προέδρους των Δ.Σ. που δραστηριοποιούνται στο Βόρειο Τομέα και παρουσιάζει για πρώτη φόρα μέσα από τα δικά τους “μάτια” όσα αντιμετωπίζουν μέσα από αυτό τους το ρόλο:
Κ. Κουλούρης, Πρόεδρος Δ.Σ. Νέας Ιωνίας
“Για να δει κάποιος το ευχάριστο κομμάτι σε αυτή τη θέση θα πρέπει να του αρέσει, και να του αρέσει και γενικά η πολιτική. Μόνο έτσι μπορεί να ανταπεξέλθει κάποιος.”, δηλώνει χαρακτηριστικά ο Κ. Κουλούρης, Πρόεδρος του Δ.Σ. Νέας Ιωνίας. Ο ίδιος αυτή την περίοδο “εύχεται” να τελειώσει η πανδημία, ώστε να σταματήσουν οι τηλεδιασκέψεις που όπως αναφέρει επιβαρύνουν το ήδη δύσκολο έργο του, λόγω του νόμου του Κλεισθένη: “Ιδιαίτερα σε εμάς δεν υπάρχουν πλειοψηφίες, και έτσι είναι δύσκολο ένας Πρόεδρος να συνθέσει και να βγάλει εις πέρας ένα Δ.Σ. και να περάσουν αρκετά θέματα.Είναι αλλιώς να είσαι δια ζώσης και να τον κοιτάς τον άλλο “στα μάτια”, να επιβάλεις την τάξη, να πεις ότι θα κάνω διακοπή και να σταματήσω όταν δεν μπορεί να λειτουργήσει το Δ.Σ., και άλλο πράγμα να είσαι σε τηλεδιάσκεψη όπου ανοίγει ο καθένας το μικρόφωνο όποτε θέλει. Πολλαπλασιάζει τα προβλήματα, παρά τα διευκολύνει.” Για τα περιστατικά έντονων διενέξεων που μπορεί να προκύψουν ο κ. Κουλούρης αναφέρει: “Δεν θα κάνω έκπτωση σε οποιοδήποτε συνάδελφο από οποιαδήποτε παράταξη αν ξεφύγει απ’ τη μία, ή αν απ’ την άλλη λέει κάτι άδικο για κάποιον άλλο συνάδελφο, με όποιο πολιτικό κόστος.”
Γ. Πέτρου , Πρόεδρος Δ.Σ. Ηρακλείου Αττικής
“Μια καλή οργάνωση και το κατάλληλο προσωπικό υποστήριξης” είναι τα απαραίτητα συστατικά για να είναι ένας Πρόεδρος “ουσιαστικός και αποτελεσματικός”, σύμφωνα με τον Γ. Πέτρου Πρόεδρο του Δ.Σ. Ηρακλείου Αττικής. “Το μεγάλο στοίχημα για έναν Πρόεδρο είναι αυτή την οργάνωση να μπορεί να την έχει και κατά την διεξαγωγή των συνεδριάσεων του Δ.Σ., να μπορεί δηλαδή να διατηρεί τη διαδικασία σε υψηλό επίπεδο, με ουσία και με παραγωγή αποτελέσματος, στα πλαίσια του κανονισμού λειτουργίας.“ Ο κ. Πέτρου συνεχίζει αναφερόμενος στις εντάσεις που μπορεί να προκύψουν: “Έχω διαπιστώσει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεις σώμα Δ.Σ. που να είναι απόλυτα ευχαριστημένο με τον Πρόεδρο. Όταν ηρεμούμε πάντως καταλαβαίνουμε όλοι πού έχουμε κάνει λάθος και προσπαθούμε να βελτιωθούμε. Στις συνεδριάσεις της πόλης μας καταλαβαίνω ότι τηρώ στάση ουδετερότητας αφού ουκ ολίγες φορές έχουν παραπονεθεί για τα παραπάνω σύμβουλοι και από την αντιπολίτευση, αλλά και από την πλειοψηφία, ακόμα και ο ίδιος ο Δήμαρχος. Αυτή είναι η άχαρη πλευρά της δουλειάς μας: να γινόμαστε δυσάρεστοι στους συναδέλφους, για να γίνεται όμως ουσιαστική η συζήτηση. Προσωπικά, προτιμώ, από το να είμαι ευχάριστος, να είμαι χρήσιμος και προσηλωμένος στον θεσμικό μου ρόλο.” Αναφορικά με τη διεξαγωγή των Δ.Σ. εξ αποστάσεως ο ίδιος τονίζει ότι “καμία τεχνολογία δεν μπορεί να υποκαταστήσει μία ζωντανή συνεδρίαση”, αν και θεωρεί αυτονόητο τον εναρμονισμό με τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Και συμπληρώνει: “Βεβαίως, ακόμα μαθαίνουμε και προσπαθούμε να βρούμε τα πατήματά μας κυρίως στο κομμάτι που έχει να κάνει με την οργάνωση της συζήτησης.“
Χ. Νικολοπούλου, Πρόεδρος Δ.Σ. Μεταμόρφωσης
Στην πιστή τήρηση των νόμων αναφέρθηκε αρχικά η Χ. Νικολοπούλου, Πρόεδρος του Δ.Σ. Μεταμόρφωσης: “Ακολουθούμε ότι λένε οι νόμοι. Δεν μπορούμε να διαφοροποιηθούμε από αυτό. Ασχολούμαι με το να διαβάζω τους νόμους και να τους εφαρμόζω την ώρα του Δ.Σ.”. Η ίδια έκανε λόγο και στις δυσκολίες που έχει επιφέρει ο νόμος του Κλεισθένη αναφέροντας: “Υπάρχει πολύ μεγάλη δυσκολία με την απλή αναλογική στο να περνούν τα θέματα, και αυτό είναι κάτι που το αντιμετωπίζουν όλοι οι Δήμοι και ο δικός μας γιατί ο δήμαρχος έχει 10, η αντιπολίτευση είναι 17.” Τέλος, για τα μέλη του Δ.Σ. της Μεταμόρφωσης οι τηλεδιασκέψεις φαίνεται να διατήρησαν τη λειτουργία του ως είχε: “Αυτό το διάστημα κάνουμε υποχρεωτικά τις συνεδριάσεις μέσω τηλεδιασκέψεων γιατί ούτως ή άλλως επιτρέπεται η συγκέντρωση 9 ατόμων και το συμβούλιο είναι 27μελές. Η δυσκολία δεν βρίσκεται σε αυτό, είναι πάρα πολύ εύκολο, τώρα που το συνήθισα κι εγώ και οι υπόλοιποι συνάδελφοι. Τις διαμάχες μπορώ να τις διακόπτω και μέσω της τηλεδιάσκεψης, όπως το κάνω και στο δια ζώσης. Ο θεσμικός ρόλος του Προέδρου είναι να είμαι ουδέτερη σε διαμάχες. Αλλά ορισμένες φορές εάν υπάρχει παρεκτροπή σε πολλά θέματα, αναγκάζομαι να ανεβάσω τους τόνους.”
Λ. Γεωργαμλής, Πρόεδρος Δ.Σ. Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας
“Εγώ είμαι πολλά χρόνια δημοτικός σύμβουλος και η εμπειρία υπάρχει, απλά αυτό που ζούμε τώρα στην αυτοδιοίκηση είναι κάτι πρωτόγνωρο, λόγω της απλής αναλογικής. Εμείς δεν έχουμε και την πλειοψηφία οπότε είναι πολύ δύσκολος ο ρόλος του Προέδρου και γενικά των Συμβούλων. Έχω την εντύπωση ότι δεν δυσκολεύομαι μόνο εγώ, αλλά όλοι.”, δηλώνει χαρακτηριστικά ο Λ. Γεωργαμλής – Πρόεδρος Δ.Σ. Νέας Φιλαδέλφειας – Νέας Χαλκηδόνας.
Ο ίδιος αναγνωρίζει δυσκολία και στις εξ αποστάσεως συνεδριάσεις αναφέροντας: “Και οι τηλεδιασκέψεις είναι κάτι πρωτόγνωρο και δύσκολο. Είμαστε 33 δημοτικοί σύμβουλοι. Πρέπει να τους διαχειριστούμε, τις περισσότερες φορές υπάρχουν προβλήματα με τις συνδέσεις και δυσκολευόμαστε. Πάρα πολλοί άνθρωποι την ίδια χρονική στιγμή πρέπει να “μπούμε μέσα” και να λειτουργήσουμε. Παρ’ όλα αυτά έχω την εντύπωση ότι τα έχουμε καταφέρει σε πολύ καλό βαθμό και πιστεύω ότι και εμείς και η αντιπολίτευση είμαστε ευχαριστημένοι με τη διαδικασία.”.Όσον αφορά τις διαμάχες που προκύπτουν τονίζει την υποχρέωση να μένει ουδέτερος: “Είμαι Πρόεδρος όλου του Δημοτικού Συμβουλίου. Μπορεί να ανήκω σε μια παράταξη, αλλά πρέπει να τηρήσω τη διαδικασία. Και αυτό πιστεύω ότι γίνεται.”.
Κ. Νικολιδάκης, Πρόεδρος Δ.Σ. Λυκόβρυσης – Πεύκης
“Η μέρα ξεκινάει διαβάζοντας στον τοπικό τύπο τις αναρτήσεις Δημοτών και
συναδέλφων και ενημερώνομαι για το νομικό και θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του
Δήμου και του Δ.Σ.”, αναφέρει ο Κ. Νικολιδάκης, Πρόεδρος στο Δήμο Λυκόβρυσης – Πεύκης και συνεχίζει: “Είμαι σε συνεχή επαφή με τους συνεργάτες μου, το Δήμαρχο και τους Συμβούλους. Ήταν και παραμένει εξαιρετικά ευχάριστη η επαφή με τους Δημότες και η συμβολή μου στην προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων τους. Μεγάλο θέμα τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι η ημιμάθεια και μερικές φορές η άγνοια του πλαισίου λειτουργίας του Συμβουλίου και του Δήμου Αυτό πυροδοτεί άσκοπες εντάσεις και δημιουργεί προβλήματα στη λειτουργία των Υπηρεσιών.” Και για τον ίδιο οι τηλεδιασκέψεις “οι τηλεδιασκέψεις δεν υποκαθιστούν τις δια ζώσης συνεδριάσεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν δίνεται η δυνατότητα σε φορείς και Δημότες να θέσουν τα προβλήματα τους. Παρόλα αυτά είμαι στη διάθεση τους και κοινοποιώ στο Σώμα όποιες απόψεις τίθενται υπόψη μου εγγράφως.” Όσον αφορά καταστάσεις όπου “ανεβαίνουν οι τόνοι” την ώρα μιας συνεδρίασης αναφέρει χαρακτηριστικά: “Ο Πρόεδρος οφείλει να παραμένει ουδέτερος και να κρατά ίσες αποστάσεις. Μέχρι τώρα στην πολύχρονη αυτοδιοικητική μου πορεία και διανύοντας την τρίτη θητεία μου ως Πρόεδρος , δεν χρειάστηκε να εξαντλήσω τις δυνατότητες που μου δίνει ο κανονισμός για επιβολή μέτρων για την ομαλή λειτουργία του Δ.Σ.”
Δ. Σμυρνής, Πρόεδρος Δ.Σ. Αμαρουσίου
“Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. οφείλει να λειτουργεί προς όφελος όλων των παρατάξεων και της πόλης. Στην ουσία λειτουργεί το καθ’ ύλην όργανο που λαμβάνει τις ουσιαστικές αποφάσεις του Δήμου, αν και αυτή την εποχή ένα μεγάλο μέρος των αρμοδιοτήτων έχει πάει στην Οικονομική Επιτροπή και στην Ποιότητα Ζωής.”, επισημαίνει μεταξύ άλλων ο Δ. Σμυρνής, Πρόεδρος στο Μαρούσι. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο Πρόεδρος πρέπει να αποκτά έναν “μανδύα” κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων: “ Καλώς ή κακώς έχει εκλεγεί με μια παράταξη. Άρα, οφείλει να κρατάει ισορροπίες, να μην είναι εριστικός, αν και πολλές φορές προκαλείται, αλλά εδώ είναι η ουσία και το βασικό είναι πως λειτουργεί το Δ.Σ., πόσο έμπειρο είναι και πόσο θέλει να δημιουργήσει εντάσεις. Στην προκειμένη περίπτωση εγώ στο Μαρούσι έχω να αντιμετωπίσω σοβαρές παρατάξεις, οφείλω να το πω αυτό, οι οποίες δεν μου έχουν δημιουργήσει μέχρι τώρα εντάσεις και θέματα.” Σχετικά με τις εξ αποστάσεως συνεδριάσεις δηλώνει χαρακτηριστικά: “Στην αρχή υπήρχαν κάποια προβλήματα γιατί και οι σύμβουλοι δεν είναι εξοικειωμένοι στα ηλεκτρονικά μέσα. Εξασφάλισα κάποιες δυνατότητες τεχνολογικές και μπόρεσαν και συμμετείχαν, και αυτή τη στιγμή το σύνολο του Δ.Σ. έχει προσαρμοστεί και λειτουργεί με βάση αυτή τη διαδικασία. Το δια ζώσης συμβούλιο είναι πιο λειτουργικό, πιο διαδραστικό από την τηλεδιάσκεψη που είναι μια “άχρωμη” για μένα διαδικασία, χωρίς να σημαίνει ότι δεν είναι ουσιαστική.”
Σ. Ζαπάντης, Πρόεδρος Δ.Σ. Κηφισιάς
Kαι ο Σ. Ζαπάντης, Πρόεδρος του Δ.Σ. Κηφισιάς αναγνωρίζει δυσκολία στην εφαρμογή του νόμου της απλής αναλογικής: “Η διοίκηση έχει 10 συμβούλους στους 41 και εκπροσωπούνται 14 συνδυασμοί στο Δ.Σ. Πολλές φορές τα θέματα χρειάζονται πολύ χρόνο για να συζητηθούν, να τοποθετηθούν όλοι οι συνδυασμοί, οι αποφάσεις πολλές φορές είναι δύσκολες, παρ’ ότι υπάρχει ένα κλίμα συναίνεσης και όλες οι παρατάξεις προσπαθούν για το καλό της πόλης. Φυσικά, το ευχάριστο της διοίκησης ενός Δ.Σ. το να καλύψουμε αυτές τις δυσκολίες, ώστε να προχωρά ο Δήμος μπροστά.” Ο ίδιος μάλιστα, δεν διστάζει να αποκαλύψει πότε νιώθει την ανάγκη να “παρέμβει”: “Προσωπικά έχω πει στο Δ.Σ. ότι είμαι Πρόεδρος όλων των συμβούλων, προσπαθώ να καταλαβαίνω όλες τις πλευρές και η μόνη περίπτωση που μπορεί να με βρουν κάποιοι απέναντι είναι όταν προσπαθούν να κωλυσιεργούν το έργο.” Οι τηλεδιάσκέψεις για εκείνον έχουν “πάρει το δρόμο τους”, καθώς όπως αναφέρει “στην αρχή υπήρχαν δυσκολίες, όσο είχε να κάνει με το τεχνοκρατικό κομμάτι, αυτές σιγά σιγά ομαλοποιήθηκαν, ο σύμβουλοι ξέρουν πια πως να το χειριστούν. Το μόνο αρνητικό είναι ότι πολλές φορές “τραβάνε” λίγο παραπάνω, γιατί ο καθένας από την άνεση του σπιτιού του έχει τη δυνατότητα να παίρνει περισσότερο χρόνο.”
Α. Λύτρας, Πρόεδρος Δ.Σ. Βριλησσίων
Τα συν και τα πλην της θέσης του Προέδρου ενός Δ.Σ. παρουσίασε ο Α. Λύτρας που δραστηριοποιείται στο Δήμο Βριλησσίων: “Το ευχάριστο κομμάτι είναι ότι μέσα από την ενασχόληση μου με τα κοινά συμμετέχω στην ανεύρεση προτάσεων και λύσεων που επηρεάζουν το παρόν και το μέλλον των πολιτών και των επιχειρήσεων της πόλης μου, το οποίο σαφώς και προσφέρει ηθική ικανοποίηση. Η δυσκολία έγκειται στο γεγονός ότι οι υποχρεώσεις μου ως Πρόεδρος πρέπει να συνδυαστούν με ένα ήδη βεβαρημένο επαγγελματικό πρόγραμμα.Το θετικό με τον Δήμο μας είναι ότι συνήθως δεν υπάρχουν εντάσεις και διαμάχες. Και όταν όμως ανακύψουν, εξελίσσονται πάντα σε πολιτισμένα πλαίσια και με κόσμιο τρόπο. Ο σκοπός της ενασχόλησης μου με την τοπική αυτοδιοίκηση είναι να προσφέρω στην πόλη και τους συνδημότες μου, με αυτό το κριτήριο κινούμενος πάντα, δεν δυσκολεύομαι να παραμένω αντικειμενικός και ουδέτερος, τιμώντας παράλληλα και την εμπιστοσύνη του συνόλου των δημοτικών συμβούλων που για δεύτερη συνεχή θητεία με εξέλεξαν Πρόεδρο”, συμπληρώνει χαρακτηριστικά. Τέλος, όσον αφορά τη διεξαγωγή των συνεδριάσεων μέσω τηλεδιάσκεψης τονίζει πως είναι “αρκετά δυσχερής”, έχουν προσαρμοστεί στις συνθήκες και “ότι όλοι καταβάλλουν προσπάθεια για την καλύτερη δυνατή διεξαγωγή των συνεδριάσεων.”
Γ. Λυμπεράτος, Πρόεδρος Δ.Σ. Χαλανδρίου
Στη σημασία που έχει η παρουσία του κοινού στη διεξαγωγή των Δ.Σ. έκανε ιδιαίτερη μνεία ο Γ. Λυμπεράτος, Πρόεδρος στο Δήμο Χαλανδρίου: “ Βρεθήκαμε σε αυτή την περίεργη κατάσταση της πανδημίας που μας έχει δυσκολέψει πολύ και μας έχει αναγκάσει να λειτουργήσουμε εντελώς διαφορετικά. […] Είναι πιο εύκολα θα έλεγα τα πράγματα με τις τηλεδιασκέψεις καθώς από μια πλευρά μπορεί κανείς να ρυθμίσει τα πράγματα πιο εύκολα. Το δύσκολο είναι ότι πρέπει να ρυθμίσεις μια τηλεδιάσκεψη με πάνω από 40 άτομα, το οποίο δεν είναι πάντα πολύ απλό. Στην αρχή υπήρχαν τεχνικές δυσκολίες μέχρι να εξοικειωθούν όλοι με το σύστημα, Πάντως έχουν βελτιωθεί τα πράγματα. Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πρόσβαση στο κοινό. Αυτό το λύσαμε από μια σκοπιά, καθώς καταγράφουμε τη συνεδρίαση και μετά την αναρτούμε στο διαδίκτυο. Έτσι μπορεί κανείς τουλάχιστον εκ των υστέρων να παρακολουθήσει τι ακριβώς έγινε στο Δ.Σ.” Τέλος, ο ίδιος αναφέρεται στον τρόπο λήψης αποφάσεων μέσω της απλής αναλογικής λέγοντας: “Τώρα κατά κάποιο τρόπο έχουν διευκολυνθεί οι διαδικασίες, γιατί τις βασικές αποφάσεις μπορεί να τις παίρνει κυρίως η δημοτική αρχή χωρίς να υπάρχει ουσιαστική αμφισβήτηση. Και επίσης έχουν μεταφερθεί πάρα πολλές από τις αρμοδιότητες που είχε το Δ.Σ. στην Οικονομική Επιτροπή. Αυτό από τη μια είναι θετικό γιατί έχει βγάλει ένα φόρτο που το προηγούμενο διάστημα απασχολούσε μόνο το Δ.Σ., αλλά από την άλλη έχει μειώσει κατά κάποιο τρόπο τη δημοκρατία.”
Ι. Ρωμανός, Πρόεδρος Δ.Σ. Γαλατσίου
Οι χρόνοι και η τηρησή τους φαίνεται να αποτελούν έναν σημαντικό παράγοντα για την ομαλή διεξαγωγή ενός Δ.Σ., αλλά και μεγάλη ευθύνη του Προέδρου, σύμφωνα με όσα εξομολογείται ο Ι. Ρωμανός, Πρόεδρος του Δ.Σ. Γαλατσίου: “Το γραφείο του Προέδρου συνδέεται με όλα τα τμήματα για να έχουμε επαφή για τη θεματολογία που πρέπει να εισαχθεί στο ΔΣ. Αυτό είναι το βασικό αντικείμενο της καθημερινότητας. Οι δυσκολίες αφορούν κυρίως το ότι υπάρχουν πολλά θέματα που τρέχουν και αφορούν τη ζωή ενός Δήμου και πολλά από αυτά είναι πολλές φορές επείγοντα και πρέπει να εισαχθούν προς συζήτηση. Αυτό επηρεάζει πολλές φορές το χρόνο που με βάση το νόμο πρέπει να τηρηθούν οι περιορισμοί, μέχρι και την ημερομηνία που θα συζητηθεί.” Ο ίδιος αντιμετωπίζει τις τηλεδιασκέψεις αν ως ένα “εύκολο εργαλείο”, δεδομένου ότι όπως αναφέρει “πάντα χρειάζεται οργάνωση το Δ.Σ. Είτε διά ζώσης είτε με τηλεδιάσκεψη έχει τις δυσκολίες της, αλλά αυτές αντιμετωπίζονται.”, αν και τις θεωρεί “απρόσωπες”, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη του πολιτισμένου διαλόγου: “Ο ρόλος του Προέδρου είναι να συντονίζει όσο το δυνατόν καλύτερα τη λειτουργία του Δ.Σ. μέσα στα πλαίσια του πολιτισμού, Πρέπει να ακούγονται όλες οι πλευρές και αυτό που θέλουν να πουν. Να υπάρχει φωνή είτε των παρατάξεων, είτε του κάθε δημοτικού συμβούλου.”
