Για την εκπόνηση Εθνικών Μελετών
Ο Δήμος Ηρακλείου Αττικής συνεργάζεται με την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών για την εκπόνηση της Εθνικής Μελέτης Νοσηρότητας και Παραγόντων Κινδύνου (ΕΜΕΝΟ) και της πρώτης Εθνικής Επιδημιολογικής Μελέτης των λοιμωδών νοσημάτων ηπατίτιδας B (HBV), ηπατίτιδας C (HCV) και της HIV λοίμωξης, Hprolipsis. Στο πλαίσιο του προγράμματος, οι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής έχουν επιλέξει νοικοκυριά – με βάση την απογραφή του 2011 – από όλη την Ελλάδα μερικά από αυτά και στο Ηράκλειο Αττικής. Από το κάθε νοικοκυριό θα επιλεγεί τυχαία ένα μέλος, άνω των 18 ετών, για να εξεταστεί δωρεάν σε σύνολο 6.000 ενήλικων.
Τι είναι η ΕΜΕΝΟ;
Η Ε.ΜΕ.ΝΟ στοχεύει στην παρακολούθηση, καταγραφή και αξιολόγηση της γενικότερης κατάστασης της υγείας του πληθυσμού στην Ελλάδα συμβάλλοντας καθοριστικά στο σχεδιασμό μίας εθνικής στρατηγικής για την υγεία. Συγκεκριμένα η Ε.ΜΕ.ΝΟ αποσκοπεί στην καταγραφή της νοσηρότητας και των κύριων παραγόντων κινδύνου χρόνιων νοσημάτων, εστιάζοντας κυρίως σε αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα. Θα παράσχει πολύτιμες πληροφορίες για την αξιολόγηση του βαθμού εφαρμογής των συνιστώμενων μέτρων πρόληψης και των πιθανών φραγμών στην πρόσβαση στο σύστημα υγείας καθώς και των κοινωνικο-οικονομικών παραγόντων που επηρεάζουν την υγεία, και τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, σε αυτή. Επίσης, θα επιχειρήσει να χαρτογραφήσει τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και να διερευνήσει τις επιπτώσεις της έκθεσης σε αυτή, στην υγεία των πολιτών.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στην Ευρώπη (42% στους άνδρες, 52% στις γυναίκες). Στην Ελλάδα, η αλλαγή του τρόπου ζωής των Ελλήνων και η επιδείνωση αναγνωρισμένων παραγόντων κινδύνου, όπως η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και το κάπνισμα, η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία και ο διαβήτης, έχουν οδηγήσει σε αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
H Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα περιλαμβάνονται στα σημαντικότερα αίτια νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως, συμβάλλοντας σημαντικά στην αύξηση των ιατροφαρμακευτικών δαπανών κάθε κράτους.
Η ανεργία ή εργασιακή επισφάλεια, οι συνθήκες ζωής κατά τα πρώιμα χρόνια, ο εθισμός στον καπνό, στην αιθανόλη και άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες, το καθημερινό άγχος, τα διατροφικά προβλήματα, η φτώχεια, η διάκριση, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η έλλειψη δικτύων υποστήριξης αναφέρονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μεταξύ των οικονομικο-κοινωνικών παραγόντων που καθορίζουν το επίπεδο υγείας.
Στην Ελλάδα, σε αντίθεση με άλλες χώρες της ΕΕ, δεν υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες αντιπροσωπευτικές του πληθυσμού που να μας δίνουν έγκυρα στοιχεία για την κατάσταση της υγείας του πληθυσμού. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει η Ε.ΜΕ.ΝΟ.
H E.ME.NO συνιστά μία μελέτη με ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα, καθώς πραγματοποιείται με τη συνεργασία των πολιτών, στοχεύει στην καλύτερη υγεία όλων και αισιοδοξεί να συμβάλλει καθοριστικά στο σχεδιασμό μίας εθνικής στρατηγικής για την υγεία.
Hprolipsis
Η Hprolipsis στοχεύει (α) στη συλλογή έγκυρων δεδομένων για τη συχνότητα, τους παράγοντες κινδύνου και τις στάσεις και γνώσεις για τις ηπατίτιδες B και C και τον HIV στο γενικό ενήλικο πληθυσμό καθώς και σε ευάλωτους πληθυσμούς (μετανάστες και Τσιγγάνοι/Ρομά), (β) στην υλοποίηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πληθυσμών στόχων (γ) στον εμβολιασμό των επίνοσων ατόμων των ευάλωτων πληθυσμών και (δ) στην ατομική συμβουλευτική οροθετικών ατόμων και στη διασύνδεσή τους με το δημόσιο σύστημα παροχής υγείας.
Στην Ελλάδα οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα Β (HBV) υπολογίζονται σε περίπου 300.000, οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C (HCV) σε 200.000, ενώ τα τελευταία χρόνια καταγράφεται σταδιακή αύξηση των περιστατικών με λοίμωξη HIV.
Το κύριο πρόβλημα με τις λοιμώξεις HBV, HCV και HIV είναι ότι παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς συμπτώματα με αποτέλεσμα μεγάλο ποσοστό να αγνοεί ότι έχει τη λοίμωξη.
Η έλλειψη έγκυρων δεδομένων σχετικά με τη διασπορά των ηπατιτίδων και της HIV έχει αναγνωριστεί διεθνώς ότι αποτελεί σημαντικό φραγμό στην ανάπτυξη αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και ελέγχου της εξάπλωσής τους τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μελέτες σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού ώστε να έχουμε αξιόπιστα δεδομένα για τη συχνότητα των λοιμώξεων αυτών.
Η Hprolipsis είναι ιδιαίτερα σημαντική για την Δημόσια Υγεία γιατί:
Παρέχει αξιόπιστα δεδομένα για τις λοιμώξεις ηπατίτιδας Β, ηπατίτιδας C και της HIV λοίμωξης
Συμβάλλει στη βελτίωση του επιπέδου γνώσης
Συμβάλλει στη μείωση της μετάδοσης και του κόστους αντιμετώπισης των λοιμωδών αυτών νοσημάτων
Συμβάλλει στην εκτίμηση του μελλοντικού νοσολογικού φορτίου
Συμβάλλει καθοριστικά στον ορθολογικό προγραμματισμό πολιτικών υγείας
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Η διαδικασία τόσο της Ε.ΜΕ.ΝΟ όσο και της Hprolipsis είναι απλή και σύντομη. Εκπαιδευμένοι ερευνητές και ιατροί θα επισκεφθούν ένα τυχαία επιλεγμένο δείγμα κατοικιών σε τυχαία επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδος. Οι προβλεπόμενες εξετάσεις της Ε.ΜΕ.ΝΟ περιλαμβάνουν μέτρηση ύψους, βάρους, περιφέρειας μέσης και αρτηριακής πίεσης, έλεγχο καρδιακής αρρυθμίας, αναπνευστικής λειτουργίας (σπιρομέτρηση) και αξιολόγηση της γενικότερης κατάστασης της υγείας. Κατόπιν συγκατάθεσης θα ληφθεί δείγμα αίματος, στο οποίο θα γίνει βιοχημικός έλεγχος και συγκεκριμένα θα μετρηθούν η ολική χοληστερόλη, η HDL (καλή χοληστερίνη), η γλυκόζη (σάκχαρο) και οι τρανσαμινάσες, ενώ σε συνεργασία με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία θα γίνει καταμέτρηση και της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (διαβήτης). Οι συμμετέχοντες θα κάνουν έναν πλήρη και ασφαλή έλεγχο της ατομικής τους υγείας χωρίς την παραμικρή οικονομική επιβάρυνση και θα λάβουν σημαντικές πληροφορίες και εξατομικευμένες συμβουλές.
Στο πλαίσιο της μελέτης Ηprolipsis θα γίνει έλεγχος για την ανίχνευση στο αίμα δεικτών των ηπατιτίδων B και C και της HIV λοίμωξης. Οι συμμετέχοντες θα λάβουν σε σύντομο χρονικό διάστημα τα αποτελέσματα των αιματολογικών τους εξετάσεων καθώς επίσης και ενημερωτικό υλικό σχετικά με θέματα πρόληψης και ελέγχου.
Τονίζεται ότι κάθε πληροφορία θα είναι αυστηρά εμπιστευτική και προστατευμένη από τους κανόνες του ιατρικού απορρήτου καθώς και από το Νόμο 2472/1997 για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.emeno.gr και www.hprolipsis.gr