Τα 10 μέτρα για ακίνητα και ενοίκια το 2025
Το 2025, η κυβέρνηση προχωρά στην εφαρμογή μιας σειράς μέτρων που στοχεύουν στη βελτίωση της προσβασιμότητας στη στέγαση, την αύξηση του διαθέσιμου αποθέματος κατοικιών και την οικονομική ανακούφιση των νοικοκυριών.
Ακολουθούν οι βασικές δράσεις και παραδείγματα:
1. Πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ»
Το νέο πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1 δισ. ευρώ προέρχεται από το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και το υπόλοιπο από εμπορικές τράπεζες. Το επιτόκιο των δανείων μειώνεται κατά 50%, καθώς το σκέλος του ΤΑΑ είναι άτοκο.
Παράδειγμα: Ένα ζευγάρι ηλικίας 30 και 35 ετών με εισόδημα 28.000 ευρώ ετησίως, που θέλει να αγοράσει την πρώτη του κατοικία αξίας 150.000 ευρώ, μπορεί να λάβει δάνειο με μειωμένο επιτόκιο, μειώνοντας το κόστος της δανειοδότησης στο μισό.
Τα κριτήρια εισοδήματος και ηλικίας διευρύνονται σε σχέση με το πρώτο πρόγραμμα, καλύπτοντας φυσικά πρόσωπα και ζευγάρια ηλικίας 25-50 ετών. Ενδεικτικά, ένας άγαμος με εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ και ένα ζευγάρι με εισόδημα έως 28.000 ευρώ (με προσαύξηση 4.000 ευρώ για κάθε παιδί) μπορούν να ενταχθούν.
2. Πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου»
Το πρόγραμμα προωθεί την ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κατοικιών μέσω δανείων έως 25.000 ευρώ με μηδενικό επιτόκιο. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 300 εκατ. ευρώ προέρχονται από το ΤΑΑ και 100 εκατ. ευρώ από τράπεζες.
Παράδειγμα: Ένας ιδιοκτήτης μονοκατοικίας 120 τ.μ., που κατασκευάστηκε πριν από το 1980, μπορεί να αντικαταστήσει τα κουφώματα, να μονώσει τη στέγη και να εγκαταστήσει ηλιακό θερμοσίφωνα, μειώνοντας τις ενεργειακές δαπάνες και αναβαθμίζοντας την αξία του ακινήτου του.
3. Απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για μακροχρόνιες μισθώσεις
Προβλέπεται τριετής απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για ακίνητα που επανέρχονται από καθεστώς βραχυχρόνιας μίσθωσης ή αχρησίας σε μακροχρόνια μίσθωση.
Παράδειγμα: Ένας ιδιοκτήτης που διαθέτει κενό διαμέρισμα 100 τ.μ. στο κέντρο της Αθήνας και το μισθώσει σε οικογένεια με πολυετές συμβόλαιο, δεν θα πληρώσει φόρο για τα ενοίκια που θα εισπράξει για τρία έτη.
4. Αυστηροποίηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων
Για την αποσυμφόρηση της αγοράς και τη συγκράτηση των ενοικίων, εισάγονται αυστηροί περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Στα πρώτα τρία δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας, απαγορεύεται η εγγραφή νέων ακινήτων σε πλατφόρμες τύπου Airbnb.
Παράδειγμα: Ένα διαμέρισμα στου Ψυρρή, που μέχρι τώρα νοικιαζόταν αποκλειστικά μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, θα πρέπει πλέον να διατεθεί σε ενοικιαστές για μακροχρόνια χρήση.
5. Ενίσχυση του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»
Το ανώτατο ποσό επιδότησης αυξάνεται από 4.000 σε 8.000 ευρώ, καλύπτοντας το 60% των εξόδων ανακαίνισης.
Παράδειγμα: Ένας ιδιοκτήτης που θέλει να ανακαινίσει ένα κενό διαμέρισμα 80 τ.μ., δαπανώντας 13.000 ευρώ, μπορεί να λάβει επιδότηση 8.000 ευρώ, μειώνοντας σημαντικά το κόστος της ανακαίνισης.
6. Αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές
Η αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές παρατείνεται έως το τέλος του 2025, διευκολύνοντας τη διάθεση κατοικιών.
Παράδειγμα: Μια κατασκευαστική εταιρεία που ολοκληρώνει μια νέα πολυκατοικία στο Μαρούσι μπορεί να διαθέσει διαμερίσματα χωρίς την επιβάρυνση ΦΠΑ, καθιστώντας τα πιο προσιτά για τους αγοραστές.
7. Αύξηση επιδόματος στέγασης
Το επίδομα αυξάνεται από 70 σε 125 ευρώ για τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα και προσαυξάνεται κατά 30% για κάθε παιδί.
Παράδειγμα: Μια οικογένεια με δύο παιδιά που δικαιούται το επίδομα θα λαμβάνει 162,5 ευρώ τον μήνα, ενισχύοντας σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
8. Αύξηση του τέλους βραχυχρόνιων μισθώσεων
Το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση αυξάνεται σημαντικά. Τους χειμερινούς μήνες, ανέρχεται σε 2 ευρώ ανά διανυκτέρευση και τους καλοκαιρινούς σε 8 ευρώ.
Παράδειγμα: Ένας ιδιοκτήτης ακινήτου που φιλοξενεί τουρίστες για 30 ημέρες το καλοκαίρι θα επιβαρυνθεί με τέλος 240 ευρώ, αυξάνοντας το κόστος και αποθαρρύνοντας τη βραχυχρόνια εκμετάλλευση.
9. Αξιοποίηση δημόσιων ακινήτων
Μέσω του προγράμματος «Κοινωνική Αντιπαροχή», ακίνητα του Δημοσίου αξιοποιούνται για κοινωνική στέγαση, με τον ανάδοχο να αναλαμβάνει τη δαπάνη κατασκευής και τη μακροχρόνια εκμίσθωσή τους.
Παράδειγμα: Ένα ανεκμετάλλευτο οικόπεδο στο Χαλάνδρι μετατρέπεται σε συγκρότημα κατοικιών, οι οποίες διατίθενται σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες με χαμηλό ενοίκιο.
10. Πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης συνεργατικών κατοικιών
Το 2025 εισάγεται για πρώτη φορά ένα πιλοτικό πρόγραμμα ενίσχυσης συνεργατικών κατοικιών (co-housing), με στόχο την παροχή προσιτής στέγασης μέσα από κοινοτικές λύσεις. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επιδοτήσεις για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση μεγάλων ακινήτων που μπορούν να φιλοξενήσουν πολλές οικογένειες ή μεμονωμένα άτομα.
Παράδειγμα: Ένα παλιό κτήριο 500 τ.μ. στο κέντρο της Πάτρας, που παραμένει κενό για χρόνια, μπορεί να μετατραπεί σε συγκρότημα συνεργατικών κατοικιών για 10 οικογένειες. Ο ιδιοκτήτης λαμβάνει επιδότηση 50% για τις δαπάνες ανακαίνισης, ενώ οι ένοικοι επωφελούνται από χαμηλότερο ενοίκιο λόγω του κοινοτικού χαρακτήρα του εγχειρήματος.
