Το καλό και το κακό σενάριο για την πορεία της πανδημίας – Τι λένε οι ειδικοί
Τα δεκάδες χιλιάδες θετικά κρούσματα, που καταγράφονται σε ημερήσια βάση, θα κυριαρχήσουν τουλάχιστον για τις επόμενες 15 ημέρες και θα συντηρήσουν την πίεση στο σύστημα υγείας μέχρι τον Μάρτιο ενώ το συστηματικό testing στα σχολεία είναι βέβαιον ότι θα ανεβάσει κατακόρυφα τον αριθμό των νέων μολύνσεων.
Επιστήμονες και κυβέρνηση μελετούν με αγωνία τα προγνωστικά μοντέλα και τα «σενάρια» που βάσει των επιδημιολογικών στοιχείων ξεδιπλώνονται για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο και επιχειρούν με στοχευμένες κινήσεις αφενός να ενισχύσουν τα πολύ επιβαρυμένα νοσοκομεία, αφετέρου να ανακόψουν τη ροή ασθενών με λοίμωξη Covid είτε μέσω του εμβολιασμού είτε μέσω των νέων θεραπειών.
Χθες ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 18.592 νέα κρούσματα κορωνοϊού και το Σάββατο άλλα 37.676 -αντιστοιχούσαν σε περισσότερα από 550.000 τεστ- δείχνοντας μια μικρή συγκράτηση στην ταχεία αύξηση που καταγράφηκε το εορταστικό διάστημα. Η κυριαρχία της Omicron στην Ελλάδα μετράει διάστημα μικρότερο από δύο εβδομάδες, και αν μιλούσαμε με τους όρους των προηγούμενων μεταλλάξεων και των επιδημικών κυμάτων που προκάλεσαν, θα λέγαμε πως το κύμα βρίσκεται ακόμη στην αρχή του. Όμως τα δεδομένα από χώρες, όπου η νέα παραλλαγή ολοκλήρωσε σε βραχύ διάστημα τη σαρωτική της πορεία, επιτρέπουν στους επιστήμονες να είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι ο κανόνας της σύντομης ανόδου και πτώσης του κύματος που προκαλεί η Omicron θα ισχύσει και στη χώρα μας.
Το κυβερνητικό επιτελείο έχει στη διάθεσή του προγνωστικά μοντέλα Ελλήνων και αλλοδαπών ειδικών για την κορύφωση και την αποκλιμάκωση της επιδημίας που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη, τα οποία συγκλίνουν στο ότι το κρίσιμο διάστημα είναι το τελευταίο 10ήμερο του Ιανουαρίου και το πρώτο του Φεβρουαρίου. Σε ό,τι αφορά το σύστημα υγείας το δύσκολο διάστημα παρατείνεται τουλάχιστον ως τον Μάρτιο, οπότε και αναμένεται να αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία από τον όγκο των νοσηλειών κυρίως λόγω της Omicron αλλά και λόγω της Δέλτα που συνεχίζει να προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις.
Πότε δείχνουν αποδρομή του κύματος τα μοντέλα
Ειδικότερα, σύμφωνα με επιδημιολογικά προβλεπτικά μοντέλα που έχουν επεξεργαστεί Έλληνες σε συνεργασία με Αμερικανούς ειδικούς, και βρίσκονται σε γνώση των αρμοδίων στελεχών της κυβέρνησης, ανοίγονται δύο ενδεχόμενα το επόμενο διάστημα για την πορεία της επιδημίας στη χώρα μας.
Το αισιόδοξο σενάριο προβλέπει την ταχεία κλιμάκωση της επιδημίας στις προσεχείς δύο εβδομάδες και την κορύφωσή της μέχρι τις 25 Ιανουαρίου. Αν αναλογιστεί κάποιος ότι μέσα σε μια μόλις εβδομάδα, την πρώτη του έτους, καταγράφηκαν σχεδόν 250.000 μολύνσεις, αντιλαμβάνεται ότι μέχρι την κορύφωση του κύματος ο απολογισμός θα είναι βαρύς σε κρούσματα και συνεπώς σε νοσηλευόμενους.
Το «κακό» σενάριο, που συγκεντρώνει ευτυχώς λιγότερες πιθανότητες, προβλέπει ότι η κορύφωση του κύματος θα επέλθει έως τις 12 Φεβρουαρίου, “φορτώνοντας” με επιπλέον εκατοντάδες χιλιάδες κρούσματα την κοινότητα και χιλιάδες ασθενείς τα νοσοκομεία και προκαλώντας μεγάλες δυσλειτουργίες στον κρατικό μηχανισμό.
Μέσα στον Ιανουάριο δείχνουν την αρχή της αποδρομής του κύματος τα προγνωστικά μοντέλα του καθηγητή Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκου Τζανάκη. Σύμφωνα με το ένα σενάριο που διαμορφώνεται, η κορύφωση του πέμπτου επιδημικού κύματος θα είναι τη μεθεπόμενη εβδομάδα, από 18 έως 22 Ιανουαρίου. Το άλλο σενάριο δείχνει παράταση στην άνοδο του κύματος και κορύφωση μετά τις 25 Ιανουαρίου. Το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στις εκτιμήσεις που δίνουν τα μοντέλα, είναι κατά τον ειδικό, σημαντικό παρότι σύντομο, καθώς με τη δυναμική που θα έχει το κύμα της υπέρμεταδοτικής Omicron θα οδηγήσει σε περαιτέρω εκτίναξη των μολύνσεων και συνεπώς και των νοσηλειών.
Την κορύφωση της επιδημίας τοποθετεί χρονικά ως το τέλος του μήνα και ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Δημοσθένης Σαρηγιάννης. Ο ειδικός εκτιμά ότι η ταχύτητα του μεταλλαγμένου στελέχους Omicron θα μειωθεί σημαντικά μέχρι τις 20 Ιανουαρίου σηματοδοτώντας την αρχή της αποκλιμάκωσης της επιδημίας και της αποσυμφόρησης στο σύστημα υγείας, που όπως και στα προηγούμενα επιδημικά κύματα θα διαρκέσει τέσσερις έως έξι εβδομάδες. Σύμφωνα με τον καθηγητή, τα τελευταία 24ωρα παρατηρείται μικρή επιβράδυνση της ανοδικής πορείας του επιδημικού κύματος, που αποδίδεται αφενός μεν στους συνεχείς εμβολιασμούς του πληθυσμού, αφετέρου στην τήρηση των μέτρων που τέθηκαν σε εφαρμογή πριν από την Πρωτοχρονιά. Εφόσον συνεχιστεί η επιβράδυνση, ο εβδομαδιαίος μέσος όρος των κρουσμάτων φαίνεται να διαμορφώνεται το επόμενο διάστημα στα 55.000 περιστατικά από τα 60.000 με 65.000 που έδειχναν τα μοντέλα. Σημειώνεται πως μέχρι και την περασμένη Πέμπτη, ο μεγαλύτερος αριθμός ημερήσιων κρουσμάτων ήταν αυτός που καταγράφηκε την περασμένη Τρίτη (50.126 περιστατικά).
Σε ετοιμότητα το ΕΣΥ και ο ιδιωτικός τομέας
Τα επιδημιολογικά μοντέλα έχουν κινητοποιήσει το υπουργείο Υγείας το οποίο βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τους εκπροσώπους της ιδιωτικής υγείας, διασφαλίζοντας με συμφωνίες μαζί τους τη διάθεση κλινών, απλών και ΜΕΘ, για COvid και non covid περιστατικών για το επόμενο διάστημα. Η εφαρμογή του Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης στο σύστημα υγείας για την αντιμετώπιση της επιδημίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, έως τα τέλη του τρέχοντος μήνα ο αριθμός των διασωληνωμένων πιθανόν να ξεπεράσει τους 800.
Ακόμη κι αν θεωρηθεί ως δεδομένο -που δεν είναι καθώς παραμένει ακόμη επιστημονικά ρευστό- ότι οι ασθενείς θα εκδηλώνουν λιγότερο σοβαρή λοίμωξη με το στέλεχος Omicron σε σχέση με τη βαριά νόσο που αποδείχθηκε ότι προκαλεί η μετάλλαξη Δέλτα, το βάρος για το σύστημα υγείας δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά. Κι αυτό διότι οι ασθενείς θα συρρέουν με ασταμάτητο ρυθμό στις απλές κλινικές covid για τις επόμενες εβδομάδες. Είναι ενδεικτικό ότι τις πρώτες επτά ημέρες του Ιανουαρίου στα δημόσια νοσοκομεία εισήχθησαν με λοίμωξη COvid-19 σχεδόν 3.800 ασθενείς. Αχτίδα αισιοδοξίας για τη διαχείριση τους αποτελεί το γεγονός ότι τα δεδομένα από τη Νότιο Αφρική έχουν δείξει μείωση της νοσηλείας λόγω Omicron κατά 40%.
Αν στο ρεύμα των ασθενών λόγω της νέας παραλλαγής του κορωνοιού, προστεθούν και εκείνοι που μολύνονται ακόμη με την κυρίαρχη παραλλαγή του προηγούμενου εξαμήνου, δηλαδή της Δέλτα, που έχει υποχωρήσει πια αλλά ευθύνεται για το 20- 30% των εισαγωγών λόγω Covid, γίνεται αμέσως αντιληπτό το διπλό μέτωπο που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι υγειονομικοί εργαζόμενοι.
Μάλιστα, το στέλεχος Δέλτα είναι εκείνο που ευθύνεται προς το παρόν για τους πάνω από τους 650 διασωληνωμένους ασθενείς στα νοσοκομεία. Ενώ το στέλεχος OMicron είναι εκείνο που πιέζει ασφυκτικά τα Τμήματα Επειγόντων και τις απλές κλινικές COvid. Το βέβαιο είναι πως ανάμεσα σε Omicron και Δέλτα βρίσκονται εγκλωβισμένοι τουλάχιστον 350.000 ανεμβολίαστοι ηλικιωμένοι πολίτες, που κινδυνεύουν άμεσα να μολυνθούν και να νοσήσουν ή και να καταλήξουν.
Στο πλαίσιο αυτό, ξεδιπλώνεται ο επιχειρησιακός σχεδιασμός για την αύξηση των απλών κλινών covid στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου που σηκώνουν το βάρος του 40% των νοσηλειών των ασθενών με λοίμωξη Cοvid της χώρας. Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας αποφάσισε την άμεση μετατροπή του νοσοκομείου “Σισμανόγλειο” σε μονάδα αποκλειστικά για τη διαχείριση περιστατικών Covid. Σε δεύτερο χρόνο, και εφόσον χρειαστεί, θα αξιοποιηθεί αναλόγως και ο “Ερυθρός Σταυρός” όπως είχε συμβεί και την περασμένη άνοιξη.
Ετσι, από σήμερα το “Σισμανόγλειο” θα εφημερεύει αδιαλλείπτως ως μόνο COvid νοσοκομείο για να υποδέχεται και να νοσηλευτεί ασθενείς λόγω κορωνοιού. Συνολικά θα διαθέσει 194 κλίνες, απλές και ΜΕΘ.
Η Μονάδα Αιμοκάθαρσης θα εξυπηρετεί ασθενείς με λοίμωξη COvid. Η Αιματολογική και η Ψυχιατρική κλινική όπως και το Τμήμα Κυστικής Ίνωσης θα συνεχίσουν κανονικά τη λειτουργία τους και η Πανεπιστημιακή Ουρολογική κλινική του νοσοκομείου θα μεταφερθεί στο “Αττικόν”.
Επίσης, στον έκτακτο σχεδιασμό συμπεριλαμβάνονται το νοσοκομείο ΝΙΜΙΤΣ αλλά και το ογκολογικό νοσοκομείο “Άγιοι Ανάργυροι” για την υποστήριξη των γενικών εφημεριών άλλων νοσοκομείων της Αττικής.
Τα νοσοκομεία της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας διαθέτουν πλέον 1.448 κλίνες COvid συν τις 194 του Σισμανογλείου.
Σε αυτές θα προστεθούν και άλλες 300 κλίνες με το προσωπικό και τον εξοπλισμό τους από ιδιωτικές κλινικές του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών (ΣΕΚ). Τον επιχειρησιακό συντονισμό όλων των περιστατικών θα έχει το Κέντρο Επιχειρήσεων του ΕΚΑΒ.
Παράλληλα, την Τετάρτη ξεκινά η επίταξη υπηρεσιών ιδιωτών γιατρών, Πνευμονολόγων, Παθολόγων, Αναισθησιολόγων και Γενικών Γιατρών, για την ενίσχυση των νοσοκομείων της Βόρειας Ελλάδας (3η και 4η Υγειονομική Περιφέρεια).
Η επιστράτευση γιατρών θα συνεχιστεί με την ενίσχυση των νοσοκομείων του λεκανοπεδίου (1η και 2η Υγειονομική Περιφέρεια). Σύμφωνα με πληροφορίες, τα “φύλλα πορείας” στο λεκανοπέδιο θα έχουν παραλήπτες και ιδιώτες παιδιάτρους προκειμένου να καλυφθούν κενές θέσεις στα εμβολιαστικά κέντρα καθώς ξεκινά ο εμβολιασμός των παιδιών ηλικίας 5-11 χρόνων αλλά και σε νοσοκομεία για τη διαχείριση τυχόν αυξημένων περιστατικών Covid σε ανηλίκους.
