Το νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς
Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών υπό τον τίτλο «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα “ΆΡΓΟΣ”».
Στο κεφάλαιο Ε ́, υπάρχει μια σημαντική διάταξη που αφορά στις « Υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη ζώου συντροφιάς». Μεταξύ άλλων -και σύμφωνα με το νόμο- ο ιδιοκτήτης ζώου συντροφιάς υποχρεούται:
-Να στειρώσει το δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς του, εφόσον είναι σκύλος ή γάτα, εντός έξι μηνών από την απόκτησή του εφόσον το ζώο είναι άνω του ενός έτους. Σε περίπτωση απόκτησης ζώου κάτω του ενός έτους, η στείρωση λαμβάνει χώρα μέσα στους έξι πρώτους μήνες από τη συμπλήρωση του πρώτου έτους. Διαφορετικά, επιβάλλεται τρίμηνη προθεσμία και επαναλαμβανόμενο πρόστιμο.
-Να σημάνει και να καταγράψει το ζώο του στο ΕΜΖΣ (Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς), εφόσον αυτό είναι σκύλος ή γάτα, πριν το ζώο εγκαταλείψει τον τόπο γέννησής του και οπωσδήποτε εντός προθεσμίας δύο 18 μηνών.
-Να μεριμνά για τον ετήσιο εμβολιασμό του ζώου, εφόσον αυτός προβλέπεται, και την κτηνιατρική εξέτασή του.
-Να τηρεί τους κανόνες ευζωίας του ζώου συντροφιάς.
-Να μην εγκαταλείπει το ζώο συντροφιάς του. Σε περίπτωση που επιθυμεί να το αποχωριστεί, και εφόσον δεν έχει βρει νέο ιδιοκτήτη, υποχρεούται να γνωστοποιεί την πρόθεσή του αυτήν στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου του τόπου της μόνιμης κατοικίας του προκειμένου, με μέριμνα του δήμου, να αναρτηθεί προς υιοθεσία στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς. Ιδιοκτήτης που αποχωρίζεται το ζώο συντροφιάς του και το παραδίδει στον δήμο, στερείται της δυνατότητας απόκτησης άλλου ζώου συντροφιάς για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών.
– Να μεριμνά για τον άμεσο καθαρισμό του περιβάλλοντος από τα περιττώματα του ζώου συντροφιάς.
– Να μεριμνά, ώστε να καλύπτονται οι ελάχιστες ανάγκες του ζώου και το ζώο να έχει επαρκή επαφή με τον ίδιο ή άλλο άνθρωπο, ώστε να μην ζει σε κατάσταση μοναξιάς.
– Να μην κόβει τα αυτιά ή την ουρά του ζώου, εκτός αν συντρέχει ιατρικός λόγος.
-Ο ιδιοκτήτης ή ο ανάδοχος ζώου συντροφιάς ευθύνεται για οποιαδήποτε βλάβη ή ζημιά προκαλείται από το ζώο, σύμφωνα με το άρθρο 924 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α ́ 164). Για τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, τα οποία δεν φιλοξενούνται σε ανάδοχο, η αντίστοιχη ευθύνη βαρύνει το πρόσωπο, τα στοιχεία του οποίου έχουν καταχωρηθεί στο ΕΜΖΣ για το συγκεκριμένο ζώο (δήμος ή φιλοζωικό σωματείο ή φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή ιδιώτης που διαθέτουν καταφύγιο)
-Επιπλέον, ο ιδιοκτήτης σκύλου πρέπει: α) Να μεριμνά να γίνεται ο περίπατος του σκύλου πάντα με συνοδό και να έχει μαζί του λουρί, β) να μην μένει μόνιμα δεμένος ο σκύλος του, και πάντως όχι πάνω από δύο ώρες την ημέρα, γ) να του παρέχει κατάλυμα όταν είναι σε εξωτερικό χώρο, δ) να υπάρχει καθαριότητα στο χώρο.
Αρμόδιες αρχές
1. Αρμόδια αρχή για τη θέσπιση και την παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων αναφορικά με την υγεία των ζώων, την κτηνιατρική δημόσια υγεία, την παρακολούθηση των ζωονόσων και των ζωογόνων παραγόντων είναι η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με το άρθρο 7 του π.δ. 97/2017 (Α ́ 138).
2.Αρμόδιες αρχές για τη φροντίδα, την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς είναι οι δήμοι, εντός των διοικητικών ορίων των οποίων εντοπίζονται τα αδέσποτα ζώα, σύμφωνα με το άρθρο 10.
Αρμόδια αρχή για την εποπτεία της εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων περισυλλογής και διαχείρισης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, καθώς και πρόληψης δημιουργίας νέων αδέσποτων ζώων που εκπονούν οι δήμοι σύμφωνα με την παρ. 2 είναι το Τμήμα Προστασίας Ζώων Συντροφιάς της Διεύθυνσης Οργάνωσης και Λειτουργίας Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών
Αρμόδιες αρχές ελέγχου της εφαρμογής της κτηνιατρικής νομοθεσίας για τα ζώα συντροφιάς και της ορθής λειτουργίας του συστήματος σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους είναι οι κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών και των περιφερειακών ενοτήτων της Χώρας, καθώς και οι αρμόδιες υπηρεσίες του οικείου δήμου.
Αρμόδια όργανα ελέγχου και βεβαίωσης των παραβάσεων του άρθρου 35 είναι οι υπάλληλοι της Ελληνικής Αστυνομίας, της Δημοτικής Αστυνομίας, της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς του ν. 4712/2020 (Α ́ 146), της Δασικής Υπηρεσίας, των τελωνειακών αρχών, του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, των αρμοδίων υπηρεσιών των δήμων, του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και οι ιδιωτικοί φύλακες θήρας των αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κυνηγετικών οργανώσεων.
Αρμόδιος φορέας για τη δημιουργία, την τήρηση και τη διαχείριση του ΕΜΖΣ και των υπομητρώων που περιλαμβάνονται σε αυτό ορίζεται η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Πρόσβαση ζώων συντροφιάς σε παραλίες
Σύμφωνα με το νόμο:
1. Επιτρέπεται η πρόσβαση σκύλων σε μη οργανωμένες παραλίες, καθώς και στη θάλασσα.
Εκτός θάλασσας είναι υποχρεωτική πάντοτε η χρήση λουριού.
2. Στις οργανωμένες παραλίες, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 71/2020 (Α ́ 166), η πρόσβαση σκύλων επιτρέπεται μόνο εάν πρόκειται για σκύλους βοήθειας ή εφόσον υπάρχει σχετική ευδιάκριτη ένδειξη, που έχει αναρτηθεί από τον νόμιμο υπεύθυνο εκμετάλλευσης της παραλίας. Εκτός θάλασσας είναι υποχρεωτική πάντοτε η χρήση λουριού.
3. Με την επιφύλαξη του άρθρου 21, απαγορεύεται η πρόσβαση σκύλων σε παραλίες με πιστοποίηση Γαλάζιας Σημαίας από την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης.
Περίπτωση τραυματισμού ζώου σε τροχαίο
Σε περίπτωση τραυματισμού ζώου σε τροχαίο ατύχημα, ο υπαίτιος της πράξης αυτής υποχρεούται να ειδοποιήσει άμεσα τον οικείο δήμο ή την Ελληνική Αστυνομία, προκειμένου να παρασχεθεί στο τραυματισμένο ζώο η απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του οικείου δήμου.
Αναφορά περιστατικών κακοποίησης ζώων
Για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης δύναται να αναπτυχθεί ψηφιακή εφαρμογή και ιστοσελίδα στη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., για την αναφορά περιστατικών κακοποίησης ζώων, καθώς και κάθε παράβασης του παρόντος.
Οι καταγγελίες δύναται να είναι και ανώνυμες. Όταν η καταγγελία είναι ανώνυμη, διερευνάται μόνο εφόσον περιέχει συγκεκριμένα στοιχεία που παρέχουν επαρκή βάση για τη διερεύνησή της.
Διοικητικές κυρώσεις
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 1.000 ΕΥΡΩ: Μη εφαρμογή από τον ιδιοκτήτη των ζώων, των κανόνων προστασίας και καλής μεταχείρισής τους και μη τήρηση, από μέρους του, των ειδικών απαιτήσεων ώστε να εξασφαλίζεται η ευζωία τους.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 300 ΕΥΡΩ: Παράλειψη εμπρόθεσμης σήμανσης και καταγραφής σκύλου ή γάτας ή δήλωσης της απώλειας του ζώου συντροφιάς, καθώς και παράλειψη καταχώρησης στο ΕΜΖΣ όλων των απαιτούμενων στοιχείων που αφορούν τον ιδιοκτήτη ή το ζώο συντροφιάς και τυχόν μεταβολών τους.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 1.000 ΕΥΡΩ: Παράλειψη στείρωσης σκύλου ή γάτας ή αποστολής δείγματος γενετικού υλικού τους στο ΕΕΓΥΖΣ.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 100 ΕΥΡΩ: Παράλειψη άμεσου καθαρισμού του περιβάλλοντος από τα περιττώματα του ζώου.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 500 ΕΥΡΩ ανά περίπτωση: Παράλειψη τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των αστυνομικών διατάξεων περί κοινής ησυχίας για ζώα συντροφιάς που διατηρούνται σε μονοκατοικίες και διαμερίσματα. Διατήρηση περισσότερων από τριών (3) ζώων συντροφιάς σε διαμέρισμα πολυκατοικίας, όπου ο κανονισμός απαγορεύει τη διατήρηση περισσότερων ζώων συντροφιάς.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 30.000-50.000: Φόνος, βασανισμός των ζώων με την εσκεμμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης επικίνδυνης για την υγεία τους, ιδίως με δηλητηρίαση, στραγγαλισμό, απαγχονισμό, πνιγμό/πνιγμονή, πρόκληση εγκαύματος, θερμοπληξία, ηλεκτροπληξία, κρυοπαγήματα, σύνθλιψη, ακρωτηριασμό κ.α.
ΠΡΟΣΤΙΜΟ 500 ευρώ: Εγκατάλειψη τραυματισμένου ζώου μετά από τροχαίο ατύχημα.
Τα ανωτέρω πρόστιμα αποτελούν έσοδο των δήμων στα διοικητικά όρια των οποίων διαπιστώνεται η παράβαση.
ΥΠΕΣ: Οι δήμοι θα λαμβάνουν κρατικούς πόρους
Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, βασικός στόχος του νέου πλαισίου είναι, όχι μόνο η διασφάλιση της ευζωίας όλων των ζώων, αλλά και ο περιορισμός του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων, μέσω ενός νέου αποτελεσματικού συστήματος υιοθεσίας και μέσω ενός νέου πλαισίου αναπαραγωγής με κανόνες. Κεντρικό ρόλο στην εφαρμογή του νέου πλαισίου έχουν οι δήμοι της χώρας και για τον λόγο αυτό προβλέπεται, ρητά, η μεταφορά αρμοδιοτήτων μαζί με τους αντίστοιχους πόρους, που θα επιτρέψουν τη δημιουργία νέων σύγχρονων υποδομών, καθώς και την προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού, προκειμένου κάθε δήμος να μπορεί να εφαρμόζει μία ολοκληρωμένη πολιτική για τα ζώα συντροφιάς. Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Άργος», προγραμματίζεται η χρηματοδότηση των δήμων με 40 εκατ. ευρώ για την κατασκευή καταφυγίων και την προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού, καθώς και πρόσθετη χρηματοδότηση 15 εκατ. ευρώ, ετησίως, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, για θέματα που σχετίζονται με την κτηνιατρική φροντίδα των ζώων συντροφιάς, τη σήμανση και τη στείρωση των αδέσποτων και συναφείς δράσεις. Παράλληλα, προβλέπονται και συγκεκριμένες υποχρεώσεις, καθώς οι δήμοι -για πρώτη φορά- καλούνται να καταρτίζουν πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο, με μετρήσιμους ποσοτικούς στόχους, ως προς τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, ενώ το Υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να επιβάλλει «πέναλτι» σε όσους δήμους δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους. Για πρώτη φορά, επίσης, οι δήμοι μπορούν να δίνουν κίνητρα στους συνεπείς ιδιοκτήτες ζώων, όπως παροχή voucher για σήμανση, καταγραφή και στείρωση ή μείωση δημοτικών τελών, έως και 10%.
Να αποσυρθεί ζητά η αντιπολίτευση
Ωστόσο δεν έχουν την ίδια γνώμη με τον ΥΠΕΣ και τον Στ. Πέτσα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Όπως προέκυψε από τη συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής:
Κατά της αρχής του νομοσχεδίου τάχθηκε η εισηγήτρια της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιώτα Πούλου, ζητώντας την απόσυρσή του και νέα συζήτησή του με τους ενδιαφερόμενους φορείς και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Παρότι θεώρησε απολύτως αναγκαίο τον κεντρικό στόχο του νομοσχεδίου, υπογράμμισε ότι οι ρυθμίσεις του θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα, φέροντας ως παράδειγμα τη διάταξη για την υποχρεωτική στείρωση των ζώων, η οποία, όπως είπε, «μας βρίσκει αντίθετους». Παράλληλα, έκανε λόγο για αδυναμία εφαρμογής του νομοσχεδίου καθώς μεταφέρει, στους «υποστελεχωμένους» δήμους, τεράστιο διοικητικό φόρτο, χωρίς να τους εξασφαλίζει διαρκή και επαρκή χρηματοδότηση.
Για μη εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων προς τους δήμους, για το έργο που τους αναθέτει η κυβέρνηση. μίλησε ο αγορητής του ΚΚΕ, Γ. Λαμπρούλης. Σημείωσε ότι δεν συμφωνεί επί της αρχής του νομοσχεδίου και τόνισε ότι δεν πρέπει να γίνεται ανάθεση αρμοδιοτήτων του κράτους σε ιδιωτικούς φορείς εθελοντικού χαρακτήρα και ότι δεν πρέπει να δίδεται περιθώριο άσκησης επιχειρηματικής δράσης γύρω από τα αδέσποτα.
Την απόσυρση του νομοσχεδίου, λόγω και της μεγάλης αντίδρασης – όπως είπε – των σχολιαστών του στο πλαίσιο της διαβούλευσης, ζήτησε η αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Αγγελική Αδαμόπουλου. Σύμφωνα με την κα Αδαμοπούλου, το νομοσχέδιο επιφέρει κατακερματισμό των υπηρεσιών που ελέγχουν την υγεία των ζώων, και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων της κτηνιατρικής υπηρεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης προς το «άμαθο» Υπουργείο Εσωτερικών.
Δείτε αναλυτικά το νομοσχέδιο εδώ
