Από 1η Νοεμβρίου 2020 σε κάθε δήμο της χώρας συστήνεται και λειτουργεί υποχρεωτικά Υπηρεσία Δόμησης, σε επίπεδο Τμήματος, ανεξάρτητα αν έχει προβλεφθεί από τον οικείο Οργανισμό. Αυτό προβλέπει τροπολογία, την οποία κατέθεσε την Τετάρτη το υπουργείο Εσωτερικών.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση: «Η ανάγκη δια νόμου σύστασης και λειτουργίας ΥΔΟΜ ανέκυψε διότι δέκα χρόνια μετά την έναρξη εφαρμογής του ν. 3852/2010, συνεχίζεται ανεπίτρεπτα η υποστήριξη δήμων από έτερους δήμους για την άσκηση των αρμοδιοτήτων δόμησης, αλλά και τεχνικών υπηρεσιών. Η εν λόγω πρακτική κρίθηκε αποτυχημένη τόσο από διοικητικής, όσο και από λειτουργικής άποψης, κατά τον δε Συνήγορο του Πολίτη προκάλεσε «ακραία φαινόμενα κακοδιοίκησης» (βλ. αναλυτικά Αιτιολογική Έκθεση Α’ Κεφαλαίου του ν. 4674/2020)».
Επίσης παρά τη θεσμοθέτηση νέου πλαισίου τον περασμένο Μάρτιο (ν. 4674/2020), «για λόγους αποκλειστικά οφειλόμενους στις έκτακτες ανάγκες που προκάλεσαν τα μέτρα κατά του κορωνοϊού, δίνεται μία εξαιρετικά περιορισμένης διάρκειας παράταση της διοικητικής υποστήριξης, για την οριστική μετάβαση των δήμων στο νέο θεσμικό πλαίσιο κατά την 1η.11.2020».
Η ρύθμιση αυτή δεν έχει εφαρμογή στους δήμους που έχουν συγκροτήσει Υπηρεσίες Δόμησης Οργανισμούς τους.
Εφόσον ο δήμαρχος διαπιστώνει αδυναμία λειτουργίας της Υπηρεσίας Δόμησης, οι αρμοδιότητες της Υπηρεσίας Δόμησης ασκούνται κατά την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 4674/2020 (Α’ 53) ή το άρθρο 99 του ν. 3852/2010 (Α’ 87).
Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 4674/2020, προβλέπει ότι: Οι ΟΤΑ α΄ βαθμού, που κατά τη δημοσίευση του παρόντος ασκούν τις αρμοδιότητες των υπηρεσιών δόμησης σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 95 του ν. 3852/2010, μπορούν να συμβάλλονται με προγραμματική σύμβαση για τη διοικητική τους υποστήριξη για θέματα που άπτονται αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών αυτών, με την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Δίκτυα Δήμων.
Στην περίπτωση αυτή, η αρμοδιότητα έκδοσης της τελικής διοικητικής πράξης ασκείται από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Δόμησης και, σε περίπτωση έλλειψης Προϊστάμενου για οποιονδήποτε λόγο, από τον Δήμαρχο.
Αποφασιστικές ή γνωμοδοτικές αρμοδιότητες, οι οποίες προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία για τα μονομελή ή συλλογικά αιρετά όργανα ασκούνται από τον οικείο δήμο.