1922-1923: Εκατό χρόνια μετά, το Μακρονήσι λύνει την σιωπή του

Στο Πνευματικό Κέντρο της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας, στην Νέα Ιωνία, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα: 1922-1923: Εκατό χρόνια μετά, το Μακρονήσι λύνει την σιωπή του.
Ήταν μια εκδήλωση τιμής στους πρόσφυγες από τον Πόντο που πέρασαν από αυτό το μαρτυρικό νησί αφού πολλοί από αυτούς πέθαναν ενώ όσοι επέζησαν (άνδρες, γυναίκες και παιδιά) ποτέ δεν ξέχασαν τον εφιάλτη που έζησαν.
Ήταν μια πρωτότυπη παρουσίαση-έρευνα από τον Θεόφιλο Καστανίδη, Πρόεδρο του Συλλόγου Ποντίων «ΑΡΓΟΝΑΥΤΑΙ-ΚΟΜΝΗΝΟΙ»
Στην έναρξη της εκδήλωσης τους παρισταμένους καλωσόρισε ο Γεν. Γραμματέας της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας Κοσμάς Χατόγλου και χαιρετισμό απεύθυναν οι: Κυριάκος Μπατσάρας Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ασσυρίων και Χρήστος Δημόπουλος Πρόεδρος της Σ.Π.Ο.Σ. Νοτίου Ελλάδας.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας Λουκάς Χριστοδούλου, έκανε μία σύντομη αναφορά και για τα άλλα λοιμοκαθαρτήρια-απολυμαντήρια της περιόδου εκείνης όπως: του Αγίου Γεωργίου κοντά στη Σαλαμίνα, της Καλαμαριάς (Καρααμπουρνάκι) και της Κέρκυρας, όπου κοινό χαρακτηριστικό όλων, ήταν «…..ότι οι χώροι των λοιμοκαθαρτηρίων ήταν χώροι κοντά σε λιμάνι για την υποδοχή και προσωρινή απομόνωση των προσφύγων που έφταναν με πλοία, προκειμένου να ελεγχθεί η ατομική – υγιεινή τους κατάσταση…..».
Ακολούθησε στο βήμα η Δήμητρα Φίλιππα Γεν. Γραμματέας του Συλλόγου Ποντίων Ν. Ιωνίας «Η Σινώπη» που αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του Θεόφιλου. Καστανίδη που ανέβηκε στο βήμα, για να μας παρουσιάσει τα συγκλονιστικά ντοκουμέντα εκείνης της περιόδου.
“……Η γενοκτονία του λαού και η δραματική κατάληξη των Ποντίων προσφύγων μαζί με αρκετές οικογένειες Ασσυρίων επάνω στο Μακρονήσι, παρέμενε μέχρι πρόσφατα, δίχως τεκμηρίωση. Σε πολλούς συμπατριώτες μας, ήταν εντελώς άγνωστη ιστορία, ακόμα και αν είχαν χάσει συγγενείς τους εκεί επάνω.
Αξίζει να τονίσουμε, την ανιδιοτελή προσφορά και την ανθρωπιά, που επέδειξαν οι Αμερικανίδες ιατροί της ανεξάρτητης υγειονομικής οργάνωσης Αmerican Women’s Hospitals (AWH). Εθελόντριες, που βρέθηκαν να δοκιμάζονται και να πεθαίνουν δίπλα-δίπλα με τα απεγνωσμένα στίφη των προσφύγων, συνοδεύοντας τον πόνο χιλιάδων ανθρώπων, από τα βάθη της Ανατολίας ως τα λοιμοκαθαρτήρια της Ελλάδας.
Πρόκειται για την πιο γόνιμη συνεργασία και αλληλεγγύη των ξένων, προς εμάς τους Έλληνες. Στο Λοιμοκαθαρτήριο «της Μακρονήσου … των Προσφύγων, παίχτηκε η τελευταία σκηνή του δράματος της Γενοκτονίας. Σ΄ αυτό το ακατοίκητο και αφιλόξενο νησί, σφραγιζόταν οριστικά πλέον, «η ταφόπλακα» της συστηματικής Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής από τους Νεότουρκους….”.
Μετά το τέλος της παρουσίασης τα χορευτικά τμήματα των Ποντίων, απέδωσαν τους χορούς; Διπάτ Τικ – Μακρύν Καϊτέν (Στίχοι εξορίας) – Ατσαπάτ και Σέρρα.
Με την ανταλλαγή δώρων, το κέρασμα και πολλή συζήτηση ολοκληρώθηκε η εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν: Η Ένωση Σπάρτης Μ. Ασίας και οι Σύλλογοι Ποντίων: Ν. Ιωνίας «Η Σινώπη», Μεταμόρφωσης «Εύξεινος Πόντος» και Ν. Φιλαδέλφειας «Δημήτριος Υψηλάντης».