Δεν… τραβάει το «Εξοικονομώ – Επιχειρώ»: Περιορισμένο το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων
Περιορισμένο παραμένει το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για το πρόγραμμα επιδότησης δαπανών εξοικονόμησης ενέργειας «Εξοικονομώ – Επιχειρώ». Παρά τις δύο παρατάσεις που έχουν δοθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) η συμμετοχή παραμένει υποτονική, γεγονός που στελέχη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), το οποίο είναι ο φορέας υλοποίησης του προγράμματος, αποδίδουν κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης.
«Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που προσφέρει επιδοτήσεις έως 65%, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να περιληφθεί στα έξοδα των επιχειρήσεων. Πολλοί επισκέπτονται την πλατφόρμα, πιθανώς διερευνητικά, υποβάλλουν ερωτήσεις στο help desk, αλλά μόλις 600 με 700 επιχειρήσεις έχουν υποβάλλει αίτηση και έχουν δεσμεύσει έναν προϋπολογισμό περίπου 45 με 50 εκατ. ευρώ», αναφέρει παράγοντας του ΤΕΕ. Και αυτό τη στιγμή που το πρόγραμμα των 176,75 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι μπορεί να καλύψει έργα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε περίπου 3.000 επιχειρήσεις.
Τρίτη παράταση;
Στην περίπτωση που δεν δοθεί και τρίτη παράταση στην προθεσμία υποβολής αιτήσεων η πλατφόρμα του προγράμματος θα κλείσει σε λίγες ημέρες, ήτοι στις 15 Μαΐου.
Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι δύο προηγούμενες παρατάσεις ήταν αναγκαίες καθώς είναι αυξημένος ο φόρτος εργασίας των μηχανικών, των ενεργειακών επιθεωρητών και των ελεγκτών που εκδίδουν τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) και την Έκθεση Ενεργειακού Ελέγχου.
Οι επιλέξιμες επιχειρήσεις
Επιλέξιμες για επιδότηση είναι επιχειρήσεις των κλάδων του εμπορίου, των υπηρεσιών και του τουρισμού. Ειδικά για τις τουριστικές επιχειρήσεις (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ κλπ), δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσες (σύμφωνα με το σήμα λειτουργίας ή την υποβληθείσα γνωστοποίηση) έχουν δυναμικότητα που
δεν υπερβαίνει τις 200 κλίνες. Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός (δημόσια δαπάνη και ιδιωτική συμμετοχή, άνευ ΦΠΑ) κάθε επενδυτικής πρότασης δυνητικού δικαιούχου ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ για τον κλάδο του τουρισμού και αντιστοίχως δεν μπορεί να ξεπερνά τις 250.000 ευρώ για τον κλάδο του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Οι ωφελούμενες επιχειρήσεις θα λάβουν ενίσχυση για την υλοποίηση παρεμβάσεων, που αφορούν σε: ενεργειακή αναβάθμιση κτιριακού κελύφους (π.χ. θερμομόνωση, εγκατάσταση συστημάτων σκίασης κλπ.), εξοικονόμηση ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων (π.χ. αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας), αλλά και ψύξης χώρων (αντικατάσταση ψυκτών), αερισμού χώρων, ζεστού νερού χρήσης, αντικατάσταση ενεργοβόρου εξοπλισμού που σχετίζεται με την παραγωγική διαδικασία των παρεχόμενων υπηρεσιών (π.χ. φούρνοι, ψυγεία), κ.ά. Το ποσοστό ενίσχυσης των επιλέξιμων δαπανών εξαρτάται από το είδος των επιχειρήσεων καθώς και το μέγεθός τους και μπορεί να φτάσει έως και το 65% (για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις). Στο πρόγραμμα εφαρμόζεται η μέθοδος της άμεσης αξιολόγησης (First in-First out).
Πληθώρα ερωτήσεων από επιχειρήσεις
Πάντως, παρά τον αναλυτικό οδηγό του προγράμματος, το help desk του ΤΕΕ δέχεται πληθώρα ερωτήσεων από ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, στις οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται οι εξής:
Η έδρα της επιχείρησης εμφανίζεται ως κατοικία στην οικοδομική άδεια. Τι γίνεται σε αυτή τη περίπτωση;
Επιχειρήσεις χαμηλής όχλησης, όπως π.χ. γραφεία μηχανικών, δικηγόρων, ιατρών μπορούν να στεγάζονται σε χώρους που πολεοδομικά χαρακτηρίζονται ως κατοικία. Συνεπώς ο χαρακτηρισμός της κτιριακής μονάδας ως κατοικία από μόνη της δεν αποτελεί λόγο απόκλισης από το πρόγραμμα.
Μπορούν να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά πάνελ για την κάλυψη των απαιτήσεων μιας επιχείρησης σε ηλεκτρική ενέργεια;
Όχι τα φωτοβολταϊκά πάνελ δεν είναι επιλέξιμα από το Πρόγραμμα.
Στο energy management system μπορούν να προστεθούν και ηλεκτρονικές κλειδαριές για ξενοδοχεία;
Οι ηλεκτρονικές κλειδαριές, εφόσον είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο ηλεκτροδότησης, συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση ενέργειας και είναι επιλέξιμες στην κατηγορία των αυτοματισμών.
Υπάρχει δυνατότητα να ζητηθεί επιδότηση από το πρόγραμμα για κτιριακές παρεμβάσεις και ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός να επιδοτηθεί από άλλο πρόγραμμα;
Είναι αποδεκτό αλλά σε αυτήν την περίπτωση ο ενεργειακός στόχος θα πρέπει να επιτυγχάνεται αποκλειστικά μέσω των παρεμβάσεων που επιδοτούνται από το πρόγραμμα.
Σχετικά με τα συστήματα θέρμανσης και τις παραγωγικές συσκευές, πρέπει να γίνει αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης – συσκευής ή μπορούν τα τοποθετηθούν και καινούργια, όπως εγκατάσταση αντλίας θερμότητας δίχως ύπαρξης ήδη εγκατεστημένου συστήματος θέρμανσης, ή εγκατάσταση κλιματιστικού ενώ δεν υπάρχει παλαιό εγκατεστημένο;
Στόχος του προγράμματος είναι η εξοικονόμηση ενέργειας η οποία ελέγχεται είτε μέσω σύγκρισης των Πιστοποιητικών Ενεργειακής Εξοικονόμησης (ΠΕΑ) ή του Ενεργειακού Ελέγχου πριν και μετά την υλοποίηση των έργων. Σε αυτήν την βάση είναι επιλέξιμος και νέος εξοπλισμός εφόσον επιτυγχάνεται συνολικά εξοικονόμηση ενέργειας.
Πότε μπορεί να εκδοθεί το ΠΕΑ;
Το Α’ ΠΕΑ πρέπει να εκδοθεί πριν την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα. Εφόσον υπάρχει παλαιότερο ΠΕΑ και αυτό καλύπτει τις απαιτήσεις του προγράμματος ως προς τους επιθυμητούς στόχους, αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί εφόσον έχει εκδοθεί μετά την αναθεώρηση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων το 2017.
Μεγάλα περιθώρια εξοικονόμησης στις επιχειρήσεις
Το δυναμικό ενεργειακής απόδοσης του τριτογενούς τομέα είναι αρκετά υψηλό, καθώς συνδέεται στενά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, ιδίως εκείνων που αφορούν ιδιωτικά γραφεία, εμπορικά κτίρια και ξενοδοχεία. Περίπου το 65% των συγκεκριμένων κτιριακών υποδομών έχει κατασκευαστεί πριν από το 1980 και σε μικρό βαθμό έχει ανακαινιστεί. Μεγαλύτερη ανάγκη για βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης έχουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και κυρίως οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, δεδομένης της έλλειψης εσωτερικών διαχειριστών ενέργειας και εμπειρογνωμόνων, αλλά και της δυσκολίας πρόσβασης σε χρηματοδότηση για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις. Αυτές οι επιχειρήσεις, τόσο στον δευτερογενή όσο και στον τριτογενή τομέα, δηλαδή με λιγότερους από 50 υπαλλήλους και ετήσιο κύκλο εργασιών κάτω των 10 εκατ. ευρώ αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής οικονομίας.
