Ανακοίνωση του Ιδρύματος “Σταύρος Νιάρχος” για το Κύπελλο που απονεμήθηκε στον Σπύρο Λούη
Στις 18 Απριλίου, το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» ανακοίνωσε την απόκτηση σε δημοπρασία του Ασημένιου Κυπέλλου που απονεμήθηκε στο Σπύρο Λούη κατά τους πρώτους Σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, στην Αθήνα.
Η ανακοίνωση συνοδεύτηκε από την άμεση δημόσια δέσμευση του Ιδρύματος να καταστήσει το Κύπελλο προσβάσιμο σε όλους, εκθέτοντάς το μόνιμα στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), το οποίο προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2015. Σύμφωνα με την αρχική πρόθεσή του, να προχωρήσει στην άμεση δημόσια έκθεση του Κυπέλλου, το Ίδρυμα ξεκίνησε τη διαδικασία αξιολόγησης σειράς πιθανών προσωρινών εκθεσιακών χώρων, σε όλη την επικράτεια.
Συγκεκριμένα, το Ίδρυμα προχώρησε σε μία σειρά επισκέψεων σε πολιτιστικούς οργανισμούς ανά την Ελλάδα, προκειμένου να εντοπιστούν οι χώροι που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν το Κύπελλο προσωρινά.
Η ασφαλής έκθεση του Κυπέλλου και η δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης σε αυτό για το ευρύ κοινό αποτέλεσαν τα βασικά κριτήρια επιλογής πιθανών χώρων προς αξιολόγηση.
Σήμερα, το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» ανακοίνωσε ότι, από τον Σεπτέμβριο του 2012 και για ένα έτος, το Κύπελλο θα εκτίθεται στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, προσφέροντας την ευκαιρία στους χιλιάδες επισκέπτες του από όλο τον κόσμο, αλλά και στο πλήθος των μαθητών που το επισκέπτονται καθημερινά, να δουν το ιστορικό Κύπελλο από κοντά και να μάθουν για την ιστορία και τον συμβολισμό του. Το Κύπελλο θα συνοδεύει ενημερωτικό, οπτικοακουστικό και έντυπο υλικό, για την καλύτερη πληροφόρηση των επισκεπτών.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης του Κυπέλλου στο Μουσείο της Ακρόπολης, το Ίδρυμα θα συνεχίσει τις προσπάθειές του για να εντοπίσει και άλλους κατάλληλους χώρους σε όλη τη χώρα, οι οποίοι θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν προσωρινά το Κύπελλο, μετά την ολοκλήρωση της έκθεσής του στο Μουσείο της Ακρόπολης και πριν το 2015.
Από το 2015 και έπειτα, το Κύπελλο θα εκτίθεται μόνιμα στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο θα παραχωρηθεί ως δωρεά από το Ίδρυμα στο Ελληνικό Δημόσιο και θα είναι ανοιχτό και δωρεάν προσβάσιμο σε όλους τους επισκέπτες του.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η σημασία και η αξία του ασημένιου κυπέλλου που απονεμήθηκε στο νικητή του πρώτου σύγχρονου Ολυμπιακού Μαραθωνίου το 1896, το οποίο κέρδισε ο Έλληνας δρομέας Σπύρος Λούης και παρέμεινε, έκτοτε, στην κατοχή της οικογένειάς του, είναι πολύ μεγαλύτερες από σχεδόν οποιουδήποτε άλλου αναμνηστικού των Ολυμπιακών Αγώνων από εκείνους τους πρώτους σύγχρονους αγώνες που έγιναν στην Αθήνα.
Το κύπελλο συμβολίζει την ιδέα της συμμετοχής σε Μαραθώνιο και της ένταξης του τελευταίου στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών, δημιουργώντας έτσι έναν αγώνα του οποίου η πολιτιστική σημασία αυξήθηκε ραγδαία κατά τον εικοστό αιώνα. Την ιδέα συνέλαβε ο Γάλλος γλωσσολόγος, φιλόλογος και φιλέλληνας Michel Bréal, μέλος του Γαλλικού Ινστιτούτου, κατά τη διάρκεια αθλητικού συνεδρίου που συγκάλεσε το 1894 ο ιδρυτής των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, ο βαρόνος Pierre de Coubertin. Το συνέδριο ήταν η αρχή των σύγχρονων Ολυμπιακών. Ο Bréal πρότεινε τον αγώνα που βασίζεται στο μύθο του Φειδιππίδη και την πασίγνωστη διαδρομή, από το Μαραθώνα στην Αθήνα, που ολοκλήρωσε το 490 π.Χ., παρ’ όλο που ο αγώνας δρόμου δεν ήταν ένα από τα αρχαία Ολυμπιακά αθλήματα. Ο Bréal προσέφερε, επίσης, ασημένιο έπαθλο για το νικητή του αγώνα. Ο Coubertin ενστερνίστηκε την ιδέα του αγώνα και του κυπέλλου, παρ’ ότι αποτελούσε εξαίρεση, καθώς το σχέδιο ήταν οι νικητές να λαμβάνουν μόνο μετάλλια και
στεφάνια από κλαδιά ελιάς. Το κύπελλο περιλάμβανε επιγραφή στα ελληνικά.
Η πρόσθετη σημασία του κυπέλλου είναι, φυσικά, ότι το κέρδισε Έλληνας και, σύμφωνα με δηλώσεις του Coubertin και άλλων, η νίκη του Λούη την τελευταία ημέρα των Αγώνων ξεσήκωσε ένα κύμα ελληνικής υπερηφάνειας και συνέβαλε στην αποδοχή των Ολυμπιακών Αγώνων στη σύγχρονη Ελλάδα. Τέλος, το γεγονός ότι η οικογένεια κατάφερε να διατηρήσει το κύπελλο για παραπάνω από έναν αιώνα χαρακτηριζόμενο από ταραχώδη γεγονότα, συμπεριλαμβανομένων πολλών πολέμων και της κατοχής της Ελλάδας, συμβολίζει τη σημασία που έχουν για τους
Έλληνες η αρχαία κληρονομιά τους και οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Αλέξανδρος Κιτροέφ, Καθηγητής Ιστορίας και Διευθυντής του Κέντρου Ειρήνης και Παγκοσμιοποίησης, Haverford College
