Άρθρο του Παιδίατρου Γιώργου Οικονομίδη
Το κοινό κρυολόγημα προκαλείται από μια μεγάλη ποικιλία ρινοϊκών ή και ιών γρίπης, που μεταφέρονται από το ένα άτομο στο άλλο, είτε με μολυσμένα χέρια είτε με τα σταγονίδια που εκπέμπονται με το φτάρνισμα και το βήχα. Είναι πιο συχνό το χειμώνα γιατί τα παιδιά μένουν για μεγαλύτερο διάστημα σε κλειστούς χώρους και έχουν στενότερη επαφή με άλλα άτομα. Τα περισσότερα παιδιά κρυολογούν – συναχώνονται 6 –8 φορές ώσπου να γίνουν 2 χρονών. Όσα πηγαίνουν σε νηπιακό σταθμό κρυολογούν πιο συχνά λόγω του συγχρωτισμού, κυρίως τον πρώτο χρόνο της φοίτησης τους.
Όσο περνά ο καιρός, το παιδί αποκτά όλο και μεγαλύτερη ανοσία και τα κρυολογήματα αραιώνουν. Τα παιδιά που έχουν μεγαλύτερα αδέλφια συνήθως αποκτούν νωρίτερα ανοσία, προτού πάνε στο σχολείο, γιατί κολλάνε τις ιώσεις από τα αδέλφια τους.
Τα συμπτώματα είναι γνωστά συνάχι, φτάρνισμα, βήχας, πονόλαιμος, ίσως πυρετός 38 – 38,5 c. Σε ένα μωρό – κάτω των 6 μηνών- καλό είναι να ενημερώνεται ο παιδίατρος για οποιοδήποτε κρυολόγημα ή συνάχι. Το μεγαλύτερο μωρό ή νήπιο θα πρέπει να το δει ο παιδίατρος αν είναι ιδιαίτερα ανήσυχο, αν αναπνέει δύσκολα, αν δεν μπορεί να φάει, αν φαίνεται άρρωστο.
Γενικά για παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας πρέπει να ενημερώνεται ο παιδίατρος όταν το συνάχι συνοδεύεται ή ακολουθείται από άλλα συμπτώματα, π.χ. υψηλό πυρετό ή έμετο, αν τα εκκρίματα της μύτης γίνουν πολύ πηχτά και πράσινα, αν υπάρχει δυσκολία στην αναπνοή ή αν το συνάχι επιμένει περισσότερο από 6 – 7 ημέρες. Δεν υπάρχει θεραπεία για το συνάχι ή το κοινό κρυολόγημα ενός παιδιού με σταγόνες, σιρόπια, αλοιφές, βιταμίνες κ.λ.π. Μπορείτε να ανακουφίσετε το παιδί από τα συμπτώματα με απλά φυσικά μέσα που έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικά.
• Διορθώστε τη θερμοκρασία του δωματίου: ο κρύος αέρας μπορεί να ερεθίζει το λαιμό και να προκαλεί βήχα ή αντίθετα η πολλή ζέστη να στεγνώνει το λαιμό.
• Φροντίστε να υπάρχει υγρασία στο δωμάτιο που κοιμάται.
• Πλύντε το πρόσωπο του μωρού με κρύο νερό.
• Καθαρίστε τα μάτια του με βρεγμένο βαμβάκι.
• Μπορείτε να στάξετε λίγες σταγόνες φυσιολογικό ορό στα ρουθούνια του.
• Ένα ζεστό μπάνιο πάντοτε ανακουφίζει και μπορεί να καθαρίσει την αναπνευστική οδό.
• Το ήπιο τρίψιμο στην πλάτη βοηθά την κυκλοφορία και δίνει κάποια ευφορία.
• Το οινόπνευμα που χρησιμοποιείται για εντριβές, δεν έχει καμία συγκεκριμένη ένδειξη. Οι επαλείψεις με σκευάσματα που περιέχουν καμφορά επίσης δεν έχουν ένδειξη και μπορεί να ενοχλήσουν την αναπνοή κάποιων παιδιών.
• Δώστε όσο περισσότερα υγρά δέχεται το παιδί.
• Η καθαρή ατμόσφαιρα (σπίτια που δεν υπάρχει καπνός τσιγάρων) συνδέεται με μειωμένο αριθμό αναπνευστικών λοιμώξεων.
• Η χορήγηση βιταμινών δεν προσφέρει τίποτε. Η πίστη στη δράση των βιταμινών στηρίζεται σε παλιές παρατηρήσεις ερευνητή, που πήρε το νόμπελ γι’ αυτή την εργασία του, ότι η βιταμίνη C (βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στα εσπεριδοειδή και στην ντομάτα) μειώνει τα συμπτώματα της γρίπης και του κοινού κρυολογήματος. Μεταγενέστερες μελέτες έδειξαν ότι η βιταμίνη C πράγματι δρα, αλλά μόνο σε τεράστιες δόσεις, τέτοιες που δεν είναι δυνατόν να προσληφθούν από τις τροφές (πάνω από 1000mg). Άλλες μελέτες έδειξαν ότι οι μεγάλες δόσεις για μακρύ χρονικό διάστημα είναι τοξικές, δηλαδή μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στα λευκά αιμοσφαίρια. Συμπερασματικά, καλό κάνει η βιταμίνη C, πρέπει να παιδιά α τρώνε φρεσκοκομμένα πορτοκάλια και λεμόνια, αλλά δε χρειάζεται να καταπιέζονται για να καταναλώνουν πάνω από ένα πορτοκάλι την ημέρα και δεν χρειάζονται να πίνουν χάπια. Εμβόλιο για το συνάχι και το κοινό κρυολόγημα δεν υπάρχει. Εμβόλιο γρίπης υπάρχει, αλλά δεν ενδείκνυται για τα παιδιά, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις χρόνιων νοσημάτων του αναπνευστικού ή του κυκλοφορικού συστήματος. Ενδείκνυται όμως για τα άτομα άνω των 65 ετών.
Γιώργος Οικονομίδης
Ιατρός – Παιδίατρος
Δημοτικός Σύμβουλος Ηρακλείου Αττικής.