Σε ΦΕΚ δημοσιεύτηκε απόφαση του ΥΠΕΣ με γενικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού των Δήμων για το 2021.
Αναλυτικά:
Η δημοσιονομική θέση του Υποτομέα S1313 της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να είναι ισοσκελισμένη ή πλεονασματική, κατά την περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 και των παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4270/ 2014. Οι ΟΤΑ οφείλουν να καταρτίζουν τουλάχιστον ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 4270/2014.
Για τους Δήμους, επίσης ως φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ισχύουν κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού τους, οι γενικές αρχές για τη διαχείριση των οικονομικών της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 33 και της δημοσιονομικής θέσης του άρθρου 35, οι κανόνες του δημοσιονομικού σχεδιασμού του άρθρου 34, του χρέους του άρθρου 36 και της πορείας προσαρμογής του άρθρου 37 και οι γενικές αρχές κατάρτισης προϋπολογισμού του άρθρου 49 του ν. 4270/2014. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έχουν αναληφθεί υποχρεώσεις και πραγματοποιηθεί δαπάνες καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού, τα ποσά που αναλογούν στο ύψος αυτών, καταλογίζονται σε βάρος των οργάνων που ενέκριναν ή συνέπραξαν στην εκτέλεση της δαπάνης (παρ. 5 του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και άρθρο 11 του π.δ. 80/2016). 2. Στον προϋπολογισμό εγγράφονται όλες οι δαπάνες και τα έσοδα του Δήμου, τα οποία αναμένεται να πληρωθούν και αντίστοιχα να εισπραχθούν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Επιπλέον εγγράφονται οι προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωθέντων κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη εντός του οικονομικού έτους (Κωδικός Αριθμός Εξόδων «85» – ύψος επισφαλειών), καθώς και το αποθεματικό (Κ.Α. Εξόδων «91»).
Εάν το σύνολο των ετήσιων εγγεγραμμένων δαπανών είναι χαμηλότερο από το σύνολο των ετήσιων εγγεγραμμένων εσόδων τότε το ταμειακό αποτέλεσμα του προϋπολογισμού είναι πλεονασματικό. Η υπερεκτίμηση των εσόδων ή η εγγραφή εσόδων που δεν πρόκειται να εισπραχθούν οδηγεί ουσιαστικά στην μη επίτευξη του οικονομικού αποτελέσματος, καθιστώντας τον προϋπολογισμό ελλειμματικό. 3. Στον προϋπολογισμό εγγράφονται κατά προτεραιότητα οι υποχρεωτικές δαπάνες που καθορίζονται με την παρ. 1 του άρθρου 158 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως αυτή αντικαταστάθηκε, συμπληρώθηκε (με την παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 4038/2012 και με το άρθρο 9 του ν. 4350/2015) και ισχύει. 4. Νέα έργα χρηματοδοτούμενα από ίδια έσοδα εγγράφονται στον προϋπολογισμό μόνο εφόσον στοιχειοθετείται από τις αντίστοιχες εγγραφές εσόδων η χρηματοδότησή τους.
Σε κάθε περίπτωση για κάθε έργο, υπηρεσία, προμήθεια ή μελέτη, ανεξαρτήτως της πηγής χρηματοδότησής τους, πρέπει να εγγράφονται ως δαπάνη στον προϋπολογισμό, μόνο τα ποσά που εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν εντός του οικονομικού έτους που αυτός αναφέρεται. Σε περίπτωση που τα ανωτέρω χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις, ανεξαρτήτως πηγής, στο σκέλος των εσόδων εγγράφονται αντίστοιχα μόνο τα ποσά που αναμένεται ότι θα αποδοθούν στον Δήμο εντός του οικονομικού έτους. Σε περίπτωση δημοπράτησης και μετά την κατακύρωση του αποτελέσματος και της ανάδειξης αναδόχου, πρέπει να πραγματοποιείται αναμόρφωση της ετήσιας εγγραφής του προϋπολογισμού, με αντίστοιχη μείωση του εσόδου και της δαπάνης που προκύπτει από το ποσοστό έκπτωσης που επιτεύχθηκε.
Kατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού εγγράφεται κάθε φορά στο σκέλος των εσόδων το σύνολο των αποδόσεων που απορρέουν από ΚΑΠ ή από φόρους και τέλη εισπραττόμενα μέσω των λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος ή από άλλου τύπου έσοδα, ανεξαρτήτως τυχόν κρατήσεων, κατασχέσεων, συμψηφισμού οφειλών ή απευθείας παρακράτησης από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα των τοκοχρεωλυτικών δόσεων για συνομολογηθέν δάνειο. Οι ανωτέρω μειώσεις καταγράφονται ως πληρωμή εξόδων σε βάρος των Κ.Α. Εξόδων που αφορούν, με έκδοση αντίστοιχων τακτοποιητικών ενταλμάτων.
Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού, οι προβλέψεις δαπανών για τις αποδοχές του πάσης φύσεως προσωπικού συνοδεύονται υποχρεωτικά από λεπτομερείς καταστάσεις και πλήρη ανάλυση των πιστώσεων που είναι γραμμένες για τους σκοπούς αυτούς (όπως για τους μισθούς, τις τυχόν αυξήσεις μισθών του τακτικού και του επί συμβάσει προσωπικού, καθώς και υπερωρίες και αμοιβές από συλλογικά όργανα εφόσον και μόνο αυτές προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις), λαμβανομένων υπόψη των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων που επιφέρει τυχόν αυξομείωση του προσωπικού. Για την εγγραφή δαπάνης που αφορά πρόσληψη προσωπικού με συμβάσεις εργασίας Ορισμένου Χρόνου προς κάλυψη παροδικών αναγκών ή και για απασχόληση προσωπικού με συμβάσεις μίσθωσης έργου θα πρέπει να προκύπτει η δυνατότητα χρηματοδότησής της από το ύψος των εγγεγραμμένων, μη ειδικευμένων για άλλο σκοπό, εσόδων.
Στον προϋπολογισμό εγγράφονται υποχρεωτικά οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις των δανείων που έχουν συναφθεί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς. Σε όσες περιπτώσεις επιμηκύνεται η διάρκεια αποπληρωμής χορηγηθέντων δανείων λόγω σχετικής διμερούς συμφωνίας μεταξύ Δήμου και πιστωτικού οργανισμού ή κατ’ εφαρμογή διάταξης νόμου (π.χ. της υποπαρ. Γ.5. της παρ. Γ. του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, Α΄ 222), με αποτέλεσμα τη μείωση της ετήσιας δαπάνης που αφορά στην πληρωμή τοκοχρεωλυτικών δόσεων, οι σχετικές εγγραφές πρέπει να είναι μειωμένες κατά το αντίστοιχο ποσό.
Στο πλαίσιο της υποχρέωσης κατάρτισης ρεαλιστικών προϋπολογισμών, με εγγραφή σε αυτούς μόνο δαπανών που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα έσοδα που αναμένεται να εισπραχθούν, τονίζεται η ανάγκη για συνεχή επανεξέταση των δαπανών, δηλαδή για συστηματική καταγραφή και εξορθολογισμό αυτών, με σκοπό την εξασφάλιση του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου για τη χρηματοδότηση επιπρόσθετων δράσεων και την παροχή επιπλέον υπηρεσιών προς τους δημότες.
Τα ιδρύματα και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου των Δήμων, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσμων, καταρτίζουν και ψηφίζουν τον προϋπολογισμό τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται και για τους Δήμους, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη ψήφιση του προϋπολογισμού του οικείου Δήμου στην οποία, μεταξύ άλλων, ορίζεται το ύψος της τακτικής επιχορήγησής τους. Για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των ανωτέρω νομικών προσώπων, ως τακτική επιχορήγηση από τον οικείο Δήμο εγγράφεται κατ’ ελάχιστο το ποσό που προκύπτει από τη συστατική πράξη αυτών και σε περίπτωση που αυτή δεν αναφέρει ποσό ή δεν είναι επικαιροποιημένη ως προς το ύψος του ποσού που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του Νομικού Προσώπου, τότε εγγράφεται το ποσό που είναι εγγεγραμμένο στον προϋπολογισμό του Δήμου το προηγούμενο οικονομικό έτος (δηλ. το 2020).
Σε περίπτωση που με τον προϋπολογισμό του Δήμου που αφορά το έτος 2021 ψηφισθεί τελικώς εγγραφή διαφορετικού ποσού, το Νομικό Πρόσωπο υποχρεούται άμεσα να προβεί σε ανάλογη αναμόρφωση του προϋπολογισμού του. Εφεξής, η τακτική και τυχόν έκτακτη επιχορήγηση που λαμβάνουν τα Νομικά Πρόσωπα εγγράφεται στους νέους κωδικούς είδους που δημιουργούνται, 0718 και 1695 αντίστοιχα (βλ. παρακάτω άρθρο 5 της παρούσας).
Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού το σύνολο των εσόδων που αναφέρονται στις περ. Β1 και Β2 του άρθρου 3 και η κατηγορία δαπανών «85 Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωθέντων κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη εντός του οικονομικού έτους» εκτιμώνται με τη μεθοδολογία που ορίζεται στην παράγραφο αυτή. Εκτιμήσεις που αποκλίνουν της μεθοδολογίας αυτής συνιστούν υπερεκτίμηση των εσόδων ή εγγραφή εσόδων που δεν πρόκειται να εισπραχθούν. 11. Η τήρηση των αναφερόμενων στο άρθρο 3 της παρούσας ελέγχεται από το Υπουργείο Εσωτερικών και από τις αρμόδιες για την εποπτεία των Δήμων αρχές και η παραβίασή τους οδηγεί στην αναπομπή του προϋπολογισμού στο Δημοτικό Συμβούλιο, κατά τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010.
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί από την εποπτεύουσα αρχή η νομιμότητα του ψηφισθέντος από το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο προϋπολογισμού, έστω και αν στη σχετική εγκριτική απόφαση διατυπώνονται ειδικότερες παρατηρήσεις ως προς τις επιμέρους εγγραφές του, αυτός (προϋπολογισμός) θεωρείται, ως προς τις λοιπές εγγραφές του, οριστικά εγκεκριμένος και καθίσταται άμεσα εκτελεστός, οι δε δαπάνες νομίμως εντέλλονται σε βάρος των εγγεγραμμένων και ελεγχθέντων ως νόμιμων πιστώσεων του προϋπολογισμού αυτού (Ελ. Συνέδριο Κλιμ. Τμ. 7 πράξη 97/2014).
Σε περιπτώσεις όπου υφίστανται λογιστικές εκκρεμότητες που χρονίζουν στους ΟΤΑ ή έχουν διαπιστωθεί ταμειακά ελλείμματα, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο σχετικός διαχειριστικός έλεγχος, θα πρέπει: α) Το ταμειακό έλλειμμα να εμφανίζεται στο ταμειακό υπόλοιπο του προϋπολογισμού, έως ότου εκδοθεί το τελικό πόρισμα του διαχειριστικού ελέγχου και β) να γίνει εγγραφή ισόποση με το εκτιμώμενο ύψος του ελλείμματος στο σκέλος των εξόδων, στον Κ.Α. 85 «Προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωμένων κατά τα ΠΟΕ εντός του οικονομικού έτους». Όταν ολοκληρωθεί ο έλεγχος και βεβαιωθεί το έλλειμμα: γ) Θα μειωθεί το ταμειακό υπόλοιπο του Δήμου κατά το βεβαιωθέν ποσό και δ) θα γίνει ισόποση εγγραφή στον Κ.Α. 1516 «Έσοδα από διάφορες καταλογιστικές αποφάσεις».
Υποχρεώσεις που έχουν καταγραφεί στο ισοζύγιο της Γενικής Λογιστικής και απορρέουν από μη νόμιμες ή μη κανονικές δαπάνες, εγγράφονται στον προϋπολογισμό τουλάχιστον ως προς το ποσό κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα υπάρξει συνδρομή των προϋποθέσεων νομιμότητας ή κανονικότητας αυτών, ή δικαστική απόφαση εντός του έτους, που θα εκδικάζει την πληρωμή του ποσού του παραστατικού, πλέον των αναλογούντων τόκων υπερημερίας και δικαστικών εξόδων. Σε κάθε περίπτωση, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου χειρισμού είναι απαραίτητο να συνυπολογίζεται ο κίνδυνος εμφάνισης μελλοντικής αδυναμίας του φορέα να ικανοποιήσει τις υποχρεώσεις του (και συνακόλουθα να διατηρήσει τουλάχιστον ισοσκελισμένο τον προϋπολογισμό του) εξαιτίας γεγονότων, όπως η έκδοση δικαστικών αποφάσεων ή η υποβολή εκκρεμών δικαιολογητικών που θα καθιστούν άμεσα πληρωτέες δαπάνες που είχαν χαρακτηριστεί προγενέστερα ως μη νόμιμες ή μη κανονικές.
Σε περιπτώσεις όπου υφίστανται υποχρεώσεις ή και απαιτήσεις για τις οποίες συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις παραγραφής, αυτές δεν θα πρέπει να συνεχίσουν να εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Δήμου, αλλά θα πρέπει τα αρμόδια όργανα του τελευταίου να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διαγραφή τους.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 86 του ν. 3852/2010, το συμβούλιο της κοινότητας καταρτίζει σχέδιο του προϋπολογισμού εξόδων της κοινότητας για το επόμενο οικονομικό έτος, υπό τις ακόλουθες απαραίτητες προϋποθέσεις: α) Ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, με απόφασή του την οποία έχει διαβιβάσει στo συμβούλιο της κοινότητας έως το τέλος Ιουνίου, έχει καθορίσει το ανώτατο ύψος του προϋπολογισμού εξόδων του επόμενου έτους αυτής. β) Ότι έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου περί μεταβίβασης αρμοδιοτήτων προς το συμβούλιο της κοινότητας.
Επίσης περισσότερες λεπτομέρειες στο ΦΕΚ για:
Διαδικασίες σύνταξης, ψήφισης και ελέγχου του προϋπολογισμού
Ειδικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού έτους 2021
Μετονομασία κωδικών αριθμών
Εγγραφή επιχορηγήσεων για την υλοποίηση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι»
Υποχρεωτικές αναμορφώσεις προϋπολογισμού
Δομή του προϋπολογισμού -συμπλήρωση των κωδικών αριθμών του προϋπολογισμού κ.α.
