Περίπου την ώρα που μπήκε στην περιοχή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, προερχόμενο από την κυπριακή ΑΟΖ, το Oruc Reis έριξε καλώδια στη θάλασσα, έκανε δηλαδή την λεγόμενη διαδικασία «παρέασης» που αποτελεί προπαρασκευαστική ενέργεια πριν την έναρξη ερευνών. Τον τουρκικό στολίσκο που συνοδεύει το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis συνοδεύουν ελληνικά πολεμικά πλοία τα οποία παρακολουθούν και καταγράφουν τις κινήσεις των τουρκικών πολεμικών πλοίων. Το πλήρωμα του Oruc Reis, έπειτα από οδηγίες της Άγκυρας έχει ανοίξει και πάλι τον πομπό του πλοίου και η πορεία του ερευνητικού καταγράφεται με μικρή χρονική καθυστέρηση σε ιστοσελίδες όπως το marinetraffic.
Το τουρκικό ερευνητικό με τα συνοδευτικά και τα τουρκικά πολεμικά πλοία που επιχειρούν να δημιουργήσουν έναν προστατευτικό κλοιό γύρω από το Oruc Reis πλέουν σε διεθνή ύδατα, σε περιοχή άνωθεν ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με μέση ταχύτητα χαμηλότερη των πέντε κόμβων.
Επίδειξη δύναμης από την τουρκική πλευρά
Με τον θόρυβο που προκαλείται από την συγκέντρωση τόσων πολεμικών πλοίων γύρω από το Oruc Reis, η διεξαγωγή ερευνών είναι αδύνατη αναφέρουν ενημερωμένες πηγές. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ερωτήματα για τις ακριβείς προθέσεις της τουρκικής πλευράς σε αυτή την φάση, καθώς φαίνεται ότι η Άγκυρα περισσότερο μοιάζει να επιθυμεί να διασφαλίσει ότι η Αθήνα δεν θα μπορέσει να παρεμποδίσει τον πλου του Oruc Reis στην περιοχή που περιλαμβάνεται στην τουρκική Navtex παρά η διεξαγωγή σεισμικών ερευνών. Άλλωστε ο μεγαλύτερος θόρυβος που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις σχεδιαζόμενες σεισμικές έρευνες προκαλείται από τα τουρκικά πολεμικά πλοία γύρω από το Oruc Reis.
Παρ’ όλα αυτά, αρμόδιες πηγές εξηγούν ότι αν απαιτηθεί και τα ελληνικά πολεμικά πλοία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν διάφορες μεθόδους για να δυσχεράνουν την προσπάθεια των Τούρκων να προχωρήσουν σε ερευνητικές εργασίες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Τόσο με κάποιες συγκεκριμένες λειτουργίες στις κύριες μηχανές των ελληνικών πολεμικών πλοίων που παρακολουθούν τις τουρκικές κινήσεις όσο και με την ενεργοποίηση συστημάτων που δημιουργούν ηχητικά σήματα.
Τι επιδιώκει η Αθήνα
Στόχος της Αθήνας σε αυτή τη φάση είναι η αποτροπή των παράνομων τουρκικών ενεργειών. Κόκκινη γραμμή είναι κατά πληροφορίες η έναρξη σεισμικών ερευνών σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Σε περίπτωση που το Oruc Reis επιχειρήσει να ξεκινήσει σεισμικές εργασίες στην περιοχή που η Αθήνα θεωρεί ότι έχει κυριαρχικά δικαιώματα όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο η ελληνική πλευρά θα αντιδράσει.
Σχετική συζήτηση έγινε το μεσημέρι της Δευτέρας στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας που συνεδρίασε στο Μέγαρο Μαξίμου υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. «Όλα καλά θα πάνε, όλα καλά» είπε ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος που πήγε στο Μαξίμου με στολή παραλλαγής στέλνοντας προφανές μήνυμα ετοιμότητας.
«Αυτή τη στιγμή έχουμε άλλες δυνάμεις οι οποίες είναι σε ενέργεια» εξήγησε στο protothema.gr ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος εξηγώντας ότι είναι η ώρα της διπλωματίας και των ισχυρών διεθνών παικτών που καταβάλλουν προσπάθειες να πείσουν την Τουρκία σε αναδίπλωση. «Δεν θέλουμε να εμφανιστούμε σαν να είμαστε οι τρελοί» πρόσθεσε το ίδιο στέλεχος επισημαίνοντας ότι η ελληνική πλευρά δεν θέλει να κάνει το πρώτο βήμα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση.
Αμερικανική παρέμβαση
Σε αυτή την συγκυρία, η τοποθέτηση της αμερικανικής διπλωματίας θεωρείται βαρύνουσας σημασίας. Ο εκπρόσωπος του State Department προέτρεψε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τα σχέδιά τους για ερευνητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο και να αποφύγουν μέτρα που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τα δηλωμένα σχέδια της Τουρκίας για έρευνες φυσικών πόρων σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο» τόνισε ο εκπρόσωπος του State Department επισημαίνοντας ότι «τέτοιες δράσεις είναι προκλητικές και αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή».
Βερολίνο: Η Τουρκία με τέτοια βήματα επιβαρύνει τις θέσεις της με την ΕΕ
«Αυτή την χρονική στιγμή είναι σίγουρα το λάθος μήνυμα» καθώς «μονομερή βήματα δεν μας φέρνουν ούτε βήμα προς μια λύση» δήλωσε το μεσημέρι της Δευτέρας ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Κρίστοφερ Μπούργκερ προειδοποιώντας ότι η Τουρκία με τέτοια βήματα επιβαρύνει περαιτέρω τις σχέσεις της με την ΕΕ.
Άγκυρα: Η Μεσόγειος ήταν επί αιώνες υπό τουρκική κυριαρχία
«Κανείς δεν θα έπρεπε να ξεπεράσει την γραμμή και να προσπαθήσει να αποκλείσει την Τουρκία από την Μεσόγειο η οποία βρισκόταν επί αιώνες υπό τουρκική κυριαρχία» αναφέρεται σε γραπτή ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Η τουρκική διπλωματία, σε μια εμπρηστική τοποθέτηση κάνει λόγο για συμμαχία του κακού που διαμορφώθηκε εναντίον της Τουρκίας και προειδοποιεί ότι έχει την αποφασιστικότητα και την ισχύ να την ισοπεδώσει.
Με λυσσώδη διάθεση αλλά και έκφραση της υποτιθέμενης ετοιμότητάς του για διάλογο κινήθηκε ο Ταγίπ Ερντογάν. Ο πρόεδρος της Τουρκίας προειδοποίησε ότι δεν θα συναινέσει σε προσπάθειες εγκλωβισμού της Τουρκίας στις ακτές της, χαρακτήρισε γελοίες και αβάσιμες τις αξιώσεις το Καστελλόριζο (το οποίο δεν κατονόμασε) να έχει επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες σημειώνοντας ότι ουδείς μπορεί να αγνοεί τα 780.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα της Τουρκίας.
«Ας ενωθούμε όλες οι χώρες της Μεσογείου, ας βρούμε μια φόρμουλα που να είναι αποδεκτή από όλους και να προστατεύει τα δικαιώματα όλων. Είμαστε πάντα στην Μεσόγειο και είμαστε έτοιμοι για την επίλυση των συγκρούσεων μέσω διαλόγου και σε δίκαιη βάση» είπε μεταξύ άλλων ο Ερντογάν εγείροντας ερωτήματα για το τι ακριβώς επιδιώκει.