25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 – 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
Με αυτή την φράση ο Παπαφλέσσας, περιέγραφε την αγωνία του για την έναρξη της επανάστασης σε ένα γράμμα του προς τον Υψηλάντη λίγους μήνες πριν την έναρξη της. Μια αγωνία που έκρυβε μέσα της όχι μόνο την αγάπη προς την πατρίδα και την ελευθερία, αλλά και την ανάγκη των Ελλήνων να αλλάξουμε τη μοίρα μας, να δημιουργήσουμε να κτίσουμε έθνος, πατρίδα, απ την αρχή.
Συνέχεια της Αμερικανικής και Γαλλικής επανάστασης, η επανάσταση του 21, σημάδεψε όχι μόνο τη μετέπειτα ιστορία της χώρας μας, αλλά επηρέασε – για άλλη μια φορά!- τη ιστορία της Ευρώπης.
Τις περισσότερες φορές, όταν ακούμε τη λέξη «επανάσταση», αυτόματα το μυαλό μας πάει σε έννοιες όπως «ανατροπή» (η επανάσταση πάντα κάτι ανατρέπει), «σύγκρουση» αντίπαλων (κατακτητών, καταπιεστών με πατριώτες, σκλάβους κλπ) και κατά συνέπεια ενέχει «βία» (ή και θάνατο).
Ωστόσο καμιά «επανάσταση» δεν είναι πραγματική, αν δεν ενέχει δύο στοιχεία: Την ελευθερία και την δημιουργία του καινούριου, όχι με την μορφή της νέας «εξουσίας» αλλά των νέων αξιών, ιδεών, τρόπου ζωής και συμπεριφοράς. Η έννοια της «απελευθέρωσης» από αξίες, αντιλήψεις, κοινωνικές δομές αλλά και καθημερινές συμπεριφορές, που υποδουλώνουν τη ζωή και η δημιουργία νέων που συνάδουν με τη διεργασία της ζωής, αποτελεί κατά τη γνώμη μου την ουσία της επανάστασης. Και αυτό συμπύκνωσε το νόημα του αγώνα των εθνικών μας ηρώων.
Η επανάσταση κυρίως «αναγγέλλει» το νέο, παρά την ανατροπή του παλιού. Να είναι άραγε τυχαίο που η επανάσταση του 21 «συνέπεσε» με την μεγάλη γιορτή της χριστιανοσύνης τον Ευαγγελισμό»; Της ευ-αγγελίας, της χαρμόσυνης είδησης;
Θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι σε γενικές γραμμές, η χώρα μας, στην πορεία της ιστορίας της βρίσκεται σε μια «διαρκή επανάσταση».
Χιλιάδες χρόνια πριν – με πρωτοπόρους τους Ίωνες φιλόσοφους – «επαναστάτησε» στη μυθοπλασία, στην φαντασιακή εξήγηση του κόσμου, και εδραίωσε την φιλοσοφία. Πολλές φορές χαμογελούμε με την έννοια της φιλοσοφίας, θεωρώντας ότι οι αρχαίοι πρόγονοι μας, έλεγαν πράγματα «αμπελοφιλοσοφώντας». Η αλήθεια είναι διαφορετική. Ήσαν δεινοί παρατηρητές, αναλυτές, λεπτολόγοι, σαφείς, γλωσσοπλάστες και εμπεριστατωμένοι στις έννοιες. Η Ελληνική φιλοσοφία, άλλαξε την παγκόσμια αντίληψη του κόσμου (σύμπαντος). Είναι η πρώτη «γνώση» που απέκτησε η ανθρωπότητα, αφού ήταν προϊόν, παρατήρησης μετρήσεων αναλύσεων και διαπιστώσεων. Σαν τέτοια αυθεντική γνώση απάλλασσε για πάντα τον άνθρωπο από τους μύθους και την κατέβαζε από τους θεούς στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος πλέον μπορεί να γνωρίζει. Δεν είναι πια έρμαιο των «στοιχειών», των φαντασμάτων και των θεών.
Αργότερα, με αποκορύφωμα το Σωκράτη και τη διαλεκτική, η παγκόσμια γνώση μέσα από την Ελληνική φιλοσοφία, πήρε το βλέμμα της από τον ουρανό, τα αστέρια και τη φύση και την έστεψε στον ίδιο τον άνθρωπο, δημιουργώντας την πρώτη ανθρωποκεντρική αντίληψη για τον κόσμο, θέτοντας στο επίκεντρο την αυτογνωσία το «γνώθι σαυτόν».
Ήταν μια πραγματική επανάσταση.
Το ίδιο συνέβη με την Τέχνη, αφού για πρώτη φορά η ανθρωπότητα «αποχαιρετούσε» τη δισδιάστατη απεικόνιση του κόσμου (μια θαυμάσια έκφραση της δισδιάστατης απεικόνισης μπορεί να δει κανείς στο ανάκτορο της Κνωσού στην Κρήτη, αλλά και αλλού) και έφερνε στο προσκήνιο την «προοπτική» και τη «στέρεο » (3D!) όψη της πραγματικότητας. Το «κάλος» στην πληρέστερη απεικόνισή του. Μια επανάσταση που άλλαξε την πορεία της τέχνης.
Δεν ήταν άπραγη και στον τομέα του πολιτισμού. Δημιούργησε το θέατρο, το χορό, τη μουσική το δράμα, τη κωμωδία. Η γλώσσα έγινε μητρική για πολλές άλλες σύγχρονες, δημιούργησε την ιστορία γράφοντας ιστορία. Δημιούργησε τεχνική γνώση, που αποτέλεσε τον πρόδρομο όλων σχεδόν των ειδικοτήτων της σημερινής επιστημονικής γνώσης. Θα μπορούσα να προσθέσω πολλά ακόμα.
Όλα αυτά ήσαν πραγματικές επαναστάσεις. Δεν ανέτρεψαν μόνο την αντίληψή μας για τον κόσμο. Κυρίως ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΑΝ ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΚΟΣΜΟ. Η δημιουργία του νέου κόσμου, αποτέλεσε την ουσία της «επανάστασης». Η δημιουργία του νέου, απελευθέρωνε τον άνθρωπο.
Το ίδιο νόημα είχε και η επανάσταση του 21. Είχε στην «καρδιά» της και ευαγγελίζονταν την απελευθέρωση και την δημιουργία μιας νέας Ελλάδας.
Χρειαζόμαστε σήμερα «επανάσταση», «ανατροπή», «ελευθερία»; Νομίζω Ναι.
Εξάλλου, έχουμε παράδοση στην επανάσταση (με αιτία!) και στον αγώνα για την ελευθερία, τη δημιουργία του νέου.
Χρειαζόμαστε νέες ιδέες, οραματικό λόγο, πρακτικές, που να δημιουργούν τη νέα Ελλάδα.
Χρειαζόμαστε νέες ιδέες, οραματικό λόγο και πρακτικές, που να δημιουργούν τη νέα πόλη.
Σ’ αυτό χρειάζεται να συστρατευθούμε όλοι. Πολίτες, δημότες, πολιτικοί.
Θα είμαστε όλοι ΜΑΖΙ σ’ αυτό.
Εσύ, εγώ, ο διπλανός μας, ο φίλος μας, άνδρες και γυναίκες, οι νέοι μας, ο συνάδελφος μας, ο γείτονας.
Χρόνια πολλά σε όλους
Για τη Δημοτική Παράταξη Ιωνία Νέα Άποψη
Ο επικεφαλής
Παναγιώτης Μανούρης