15η συνάντηση Λέσχης Ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης του Δήμου Ηρακλείου Αττικής
Στις 10 Απριλίου 2013 πραγματοποιήθηκε η 15η συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης του Δήμου Ηρακλείου Αττικής, με θέμα το βιβλίο του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι “Το υπόγειο”. Γραμμένο το 1864, το έργο αυτό θεωρείται προπομπός των μεγάλων μυθιστορημάτων του συγγραφέα.
Στο πρώτο από τα δύο μέρη του έργου και μέσα από μία ασύλληπτη σφοδρότητα και ένταση λόγου και γραφής, ο αφηγητής μονολογεί εν είδει εξομολόγησης κι εκθέτει συναισθήματα και απόψεις. Στο δεύτερο μέρος εξηγεί, κατά κάποιο τρόπο, το πώς οδηγήθηκε σταδιακά στο σημείο της πλήρης αδράνειας και απομόνωσής του, περιγράφοντας δύο χαρακτηριστικά στιγμιότυπα της ζωής του.
Η μελέτη εστιάστηκε αρχικά στη δομή, τη μορφή, τη γλώσσα, στο ρυθμό και στο ύφος του έργου, καθώς και στην ερμηνεία και στις μεταφραστικές εκδοχές του τίτλου. Στη συνέχεια, επικεντρώθηκε στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου του «Υπόγειου», ενός εγωκεντρικού που ζει στο περιθώριο της κοινωνίας, όπως θα λέγαμε σήμερα, ενός αντιήρωα, ενός «παραδοξολόγου», όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος τον εαυτό του.
Επιπλέον, επισημάνθηκαν τα κυριότερα θέματα του έργου, όπως η ελεύθερη βούληση, η ελευθερία και το αυτεξούσιο του ανθρώπου, η συναίσθηση, η επιστημονική λογική, το απρόβλεπτο και το ανεξήγητο στην ανθρώπινη φύση, καθώς και η κριτική ματιά που ασκεί ο Ντοστογιέφσκι στο ρομαντισμό, στα φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής του, στις θετικές επιστήμες, στους σύγχρονούς του διανοούμενους, στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, στην επιρροή της Δυτικής Ευρώπης στην κοινωνία της Ρωσίας.
Μέσα από το «Υπόγειό» του, ο Ντοστογιέφσκι, με πρωτοφανή τόλμη και μαεστρία, με μία απόλυτα διεισδυτική, ειλικρινή και διαυγή ματιά εξερευνά και σκιαγραφεί την ανθρώπινη ψυχή, αποκαλύπτοντας και βγάζοντας στο φως το παράδοξο, το χαώδες και άρα το τραγικό της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η επόμενη συνάντηση της Λέσχης ορίστηκε για τις 15 Μαΐου, όπου θα συζητηθεί το έργο του Μπορίς Βιάν Και να καθαρίσουμε τους κακομούτσουνους (1948), αλλά και θα επιχειρηθεί μια προσέγγιση στην πολύπλευρη και πολυδιάστατη προσωπικότητά του ως δημιουργού και ως ανθρώπου.
