Αγώνας εναντίον των εξαρτήσεων
Η πανδημία επιτέθηκε στον τρόπο ζωής μας, μας απομάκρυνε από αγαπημένα πρόσωπα, μας στέρησε μια σειρά από όμορφες συνήθειες και δημιούργησε επιβλαβείς εξαρτήσεις από ουσίες κ.ά., όπως αποδείχτηκε από την ανάλυση των λυμάτων στις μεγάλες πόλεις και από την έκθεση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά (ΕΚΤΕΠΝ).
Δυστυχώς οι σημερινές ψυχοπιεστικές καταστάσεις,όπως η πανδημία, η όξυνση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, το πολύπλοκο ανασφαλές περιβάλλον, έχουν πολυεπίπεδες επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών και διευκολύνουν την αναβίωση των εξαρτητικών συμπεριφορών. Για το λόγο αυτό η συνεργασία όλων μας είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία.
Το τραύμα της πανδημίας μπορεί να επουλωθεί και να μάς προσφέρει την ευκαιρία να δημιουργήσουμε ένα πιο ισχυρό περιβάλλον υγείας και ευεξίας, τόσο για τον εαυτό μας, όσο και για τους συνανθρώπους μας. Στον τομέα των εξαρτήσεων, η πρόληψη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τρόπους αντιμετώπισης της εξάρτησης από ουσίες και από εξαρτητικές συμπεριφορές. Για τον λόγο αυτό, στο Υπουργείο Υγείας υλοποιούμε πολιτικές και χρηματοδοτούμε δράσεις για την πρόληψη κατά των εξαρτήσεων. Κάποιες από αυτές τις δράσεις υλοποιούνται από τα 75 Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας.
Αυτά τα κέντρα είναι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, που δημιουργήθηκαν από Δίκτυα τοπικών φορέων(Τοπική Αυτοδιοίκηση, φορείς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, επιστημονικούς συλλόγους, πανεπιστήμια κλπ). Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. έχει την ευθύνη της εποπτείας, καθώς και της επιστημονικής και διοικητικής υποστήριξης του έργου των Κέντρων Πρόληψης στο σύνολό του.
Η Προγραμματική Σύμβαση (2014-20) για τη λειτουργία των κέντρων πρόληψης των εξαρτήσεων έληξε και μετά από ενδελεχείς διαβουλεύσεις μεταξύ εκπροσώπων των υπουργείων Υγείας και Εσωτερικών, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), του Οργανισμού κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) και της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, σε συνεργασία με το Σύλλογο Εργαζομένων και τις Διοικήσεις των Κέντρων Πρόληψης, μπορούμε να ανακοινώσουμε την υπογραφή της νέας Προγραμματικής Σύμβασης για τα έτη 2021-2027.
Με την νέα σύμβαση εξασφαλίζεται μία ενιαία για όλα τα Κέντρα Πρόληψης, ολιστική παρέμβαση, η οποία πέραν της πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, επεκτείνεται στην πρόληψη των εν γένει εξαρτήσεων, όπως ο εθισμός στο διαδίκτυο, ο τζόγος, ο σχολικός εκφοβισμός, το κάπνισμα και το αλκοόλ.
Επίσης, περιγράφεται το περιεχόμενο των προγραμμάτων πρόληψης, τα οποία απευθύνονται σε μαθητές, εφήβους, εκπαιδευτικούς, γονείς, ειδικές πληθυσμιακές ομάδες, στελέχη των ενόπλων δυνάμεων καθώς και στην ευρύτερη κοινότητα. Η υλοποίηση γίνεται μέσω δράσεων δικτύωσης και ευαισθητοποίησης, ενώ ταυτόχρονα ασχολούνται με την συμβουλευτική και την υποδοχή αιτημάτων βοήθειας.
Τέλος, κάτι που αφορά την διαφάνεια και την χρηστή διαχείριση των δημόσιων πόρων, που αποτελεί τον πυρήνα της πολιτικής της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη: Με τη νέα σύμβαση εισάγονται για κανόνες που αφορούν την οικονομική διαχείριση των Κέντρων, και δημιουργείται Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (Ο.Π.Σ.), ώστε να υπάρχει ψηφιακή αποτύπωση όλων των δεδομένων που αφορούν τη λειτουργία τους, με γνώμονα τη διασφάλιση της αξιοπιστίας, της διαφάνειας, της μείωσης του διοικητικού κόστους και της εξοικονόμησης ανθρωπίνων και υλικών πόρων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η άσκηση αποτελεσματικής οικονομικής εποπτείας και ελέγχου.
Ο δρόμος που βαδίζουμε τους τελευταίους, δύσκολους μήνες είναι δύσβατος αλλά, με τη βοήθεια των πολιτών, που είναι σύμμαχοι σε κάθε θετική πρωτοβουλία μας, όλοι μαζί, προσεγγίζουμε τον στόχο μας: να επανέλθουμε με ασφάλεια στην κανονικότητα, με σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή και αξία.
*Η Ζωή Ράπτη είναι Υφυπουργός Υγείας, Βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών