Γιατί τρέχουν όλοι να βγουν σε σύνταξη
Φουντώνει το κύμα των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη. Τρέχει ήδη με ρυθμό – ρεκόρ 70% σε σχέση με πέρυσι, εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού, καθώς και της σύγχυσης που επικρατεί για τα νέα όρια συνταξιοδότησης από το 2022. Μάλιστα εκτιμάται ότι ο ρυθμός εξόδου θα αυξηθεί μέχρι το τέλος του έτους οδηγώντας σε ασφυκτική πίεση τον ΕΦΚΑ, στον οποίο υπάρχουν ήδη σε εκκρεμότητα 300.000 συντάξεις (κύριες και επικουρικές).
Μάλιστα σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος ΑΤΛΑΣ, τον περασμένο Μάιο οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης ανήλθαν στις 13.058, διπλάσιες σχεδόν σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι (6.545).
Τονίζεται ότι φέτος είναι η τελευταία χρονιά που κατοχυρώνονται οι προϋποθέσεις για τα ευνοϊκά όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση, καθώς από το 2022 η θεμελίωση αφορά το 62ο έτος. Και μάλιστα με 40 έτη ασφάλισης. Μέχρι τέλους του έτους συμπληρώνονται οι ευνοϊκές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, αλλά ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτείται όποτε συμπληρώσει την κατάλληλη ηλικία ή όποτε το επιθυμεί.
Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση συνδέουν το μεγάλο κύμα ασφαλισμένων προς τη σύνταξη με τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού μαζί με τα νέα όρια συνταξιοδότησης από το 2022 καθώς και τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση (από 1-10-2019), ο οποίος οδηγεί σε μεγαλύτερες κύριες συντάξεις. Η πανδημία εκτιμάται ότι μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις συνταξιοδότησης πολλών εργαζομένων, για λόγους που σχετίζονται είτε με την ασφάλειά τους (αποφυγής συγχρωτισμού στον εργασιακό χώρο), είτε λόγω της κακής κατάστασης (μειωμένες προσλήψεις) στην οικονομία και στην αγορά εργασίας (χαμηλοί μισθοί, ευέλικτη απασχόληση κ.ά.).
Επισημαίνεται ότι από το 2022 και μετά το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αναπροσαρμόζεται – υπό προϋποθέσεις – στα 67 έτη με 15 έτη ασφάλισης και στα 62 με 40 έτη ασφάλισης.
Ποιοι γλιτώνουν
Πάντως στην ομάδα των 120.000 ασφαλισμένων οι οποίοι γλιτώνουν τις ανατροπές από το νέο έτος συμπεριλαμβάνονται: μητέρες ανηλίκων στον ιδιωτικό τομέα, γονείς στο Δημόσιο, ασφαλισμένοι με 35ετίες στο Δημόσιο και σε ΔΕΚΟ – τράπεζες κ.ά. που πιάνουν τα μεταβατικά όρια ηλικίας σύμφωνα με τους πίνακες του νόμου 4336 του 2015, ώστε να φύγουν πριν από τα 62 ή τα 67. Πάντως θα πρέπει να τονιστούν τα εξής:
1Το νομοθετικό πλαίσιο για την εξέλιξη των ορίων ηλικίας δεν έχει διαφοροποιηθεί αλλά και δεν πρόκειται να αλλάξει. Πρόκειται για την ολοκλήρωση της μεταβατικής περιόδου που θεσμοθετήθηκε το 2015, με την ψήφιση του σχετικού νόμου (ν. 4336).
Τότε, δόθηκε επταετής «περίοδος προσαρμογής» με σταδιακές αυξήσεις ορίων ηλικίας, ανά περίπτωση. Στόχος ήταν και τώρα θα γίνει πραγματικότητα, από τον Ιανουάριο του 2022, τα γενικά όρια ηλικίας να κλειδώσουν στα 67 έτη με 15ετία (4.500 ημέρες ασφάλισης) το λιγότερο, ή στα 62 έτη, αλλά με 40 χρόνια προϋπηρεσίας (12.000 ημέρες ασφάλισης).
2Οσοι έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την ηλικία σύνταξης μέχρι 31/12/2021 δεν θίγονται από τις αλλαγές της ασφαλιστικής νομοθεσίας που ισχύουν από 1/1/2022 και εφεξής.
3Για τους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα αλλά συμπληρώνουν το μεταβατικό όριο των διατάξεών του μετά την 1.1.2022, η σύνταξή τους καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο – μεταβατικό – όριο ηλικίας. Παράλληλα το δικαίωμα για αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί και ισχύει κανονικά και δεν καταργείται μετά την 1/1/2021.
4Το δικαίωμα για αναγνωρίσεις πλασματικών χρόνων ασφάλισης εξακολουθεί να ισχύει κανονικά και δεν καταργείται μετά την 1/1/2022.
Κοντολογίς, όσοι θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατά τα προηγούμενα έτη, ή θεμελιώνουν φέτος, αλλά δεν έχουν κάνει ακόμα χρήση του δικαιώματός τους να βγουν στη σύνταξη, θα μπορούν να το πράξουν και μετά την 31η Δεκεμβρίου 2021.