Άρθρο του κ. Νίκου Ανανιάδη, υποψήφιου Δημοτικού Συμβούλου Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνος με την παράταξη “Δύναμη Πολιτών”
Μοιάζει παράδοξο ίσως ακουμπά και τα όρια του φαιδρού το να μιλάει κανείς στην οικονομία για προβλέψεις με όρους αστρολογίας… Σίγουρα θα πει κάποιος … Βλέποντας όμως από τα μέσα του 2005 την πορεία εκτόξευσης του κρατικού χρέους αλλά και του ελλείμματος σε δυσθεώρητα ύψη, κοιτώντας την περιβόητη ανάπτυξη να αποτυπώνεται στους καταρακωμένους δείκτες της αυξανόμενης ανεργίας, του ετήσιου ελλείμματος και της έλλειψης ρευστότητας τόσο των υπερχρεωμένων μικρομεσαίων επιχειρήσεων όσο και των νοικοκυριών με το βίαιο κλείσιμο της στρόφιγγας από τις τράπεζες, έμοιαζε δεδομένο και αναπόφευκτο ότι και η εποχή των παχιών αγελάδων στους ΟΤΑ με την σειρά της θα περνούσε στην ιστορία.
Οι όποιες ανησυχίες μιας μικρής μειοψηφίας ανθρώπων που ασχολούνταν με τα τοπικά και δημοτικά ζητήματα είχαν αρχίσει να γίνονται κραυγές από τις αρχές του 2000 και ενώ βγαίναν στην επιφάνεια προβλήματα ζωτικής σημασίας για την βιωσιμότητα των 910 δήμων που περιλαμβάνονταν στον τότε ενιαίο Καποδίστρια (Νόμος 2539/1997 «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης»).
Η ατζέντα των τότε κυβερνήσεων έβλεπε τα δημοτικά διαμερίσματα της χώρας ως τις μικρές κολυμπήθρες του Σιλωάμ για να κατασπαταλά τους παχυλούς πόρους της κεντρικής διοίκησης και των ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων ο κάθε κομματάρχης –Βλαχοδήμαρχος σε έργα βιτρίνας και όχι ουσίας, σε διορισμούς και μετακινήσεις ημέτερων και κουμπάρων, σε ξεπλύματα και δωράκια χωρίς κανένα έλεγχο και χωρίς φραγμό.
Προϋπολογισμοι μαμούθ κατασπαταλήθηκαν με σημαία την περιβόητη αειφόρο ανάπτυξη της υπαίθρου, τον αγροτουρισμό, τα προγράμματα ΝΑΤURA, την σημασία ανάδειξης πολιτιστικών μνημείων, εκκλησιών, αρχαιοτήτων κλπ και όλοι γνωρίζουμε τώρα πια πως οι ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης κονδυλίων και συμμέτοχης στην κατασκευή ακόμα και σοβαρών έργων, υπερτιμολογούσαν και κατάκλεβαν τα λεφτά των ταμείων των δήμων καθώς τόσο η ποιότητα όσο και η παρουσία των έργων και των υπηρεσιών δεν δικαιολογούσαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία ούτε στο ελάχιστο την τιμή κοστολόγησης τους.
Την ίδια ακριβώς ώρα το επίπεδο των κοινωνικών παροχών, η μέριμνα για τον προνοιακό χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης, οι απαιτούμενες και διαρκώς μεταβαλλόμενες παροχές για την παιδεία και το μέλλον των σχολείων, τα ζητήματα επιμόρφωσης και τα προγράμματα δια βίου μάθησης στα πλαίσια της κοινωνικής μέριμνας του κράτους κλπ περνούσαν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Και ακόμα και στις περιπτώσεις που κατασκευάστηκαν σχολεία μέσω του Ο.Σ.Κ. και των αμαρτωλών κοστολογήσεων του (άλλη μεγάλη πληγή κι αυτή) η επένδυση δεν αφορούσε τόσο την ουσία, δηλαδή την παιδεία, όσο την τσέπη κάποιων.
Μόνη ουσιαστική ίσως εξαίρεση σε όλα τα παραπάνω ο σημαντικός θεσμός των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π), μια μικρή καινοτομία μες τον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας και της ανύπαρκτης μηχανογράφησης του κράτους, στο βαθμό που λειτούργησε και λειτουργεί φυσικά ως τέτοιος θεσμός. Να θυμηθούμε μήπως τις πριμοδοτήσεις και επιχορηγήσεις του ερασιτεχνικού αθλητισμού και την διασύνδεση του με την αυτοδιοίκηση ανά την Ελλάδα; Πακτωλός χρημάτων του φορολογουμένου πολίτη σε απίστευτες κρυφές διαδρομές στο όνομα του αθλητικού ιδεώδους. Μόνο ο γράφων δεν έφτασε να διατηρεί σφραγίδα ερασιτεχνικού σωματείου.
Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας η νοοτροπία του κομματικής διασύνδεσης των εκπρόσωπων της αυτοδιοίκησης με την κεντρική εξουσία στο επίπεδο της διαχείρισης και διάθεσης των πόρων, δημιούργησε την τεράστια αιμορραγία των ταμείων αλλά και την εικονική πραγματικότητα στην σχέση πολίτη και δημοτικής αρχής για το ποιες είναι οι ανάγκες και οι προτεραιότητες στην ζωή των δημοτών και των κατοίκων μιας περιοχής ή ενός διαμερίσματος.
Η λογική του καλού διαχειριστή που μαζεύει τα σκουπίδια μας, μας φτιάχνει τις λακκούβες, πληρώνει και στηρίζει τις χοροεσπερίδες των πολιτιστικών συλλόγων μας, αλλάζει τα παγκάκια στις πλατείες και πηγαίνει εκδρομές τα ΚΑΠΗ πέρασε σαν μικρόβιο στην φιλοσοφία του ψηφοφόρου – δημότη σε απίστευτα μεγάλο βαθμό..Το πολιτικό υποκείμενο και η ατζέντα, ο έλεγχος και ο απολογισμός μέσω των τοπικών συμβουλίων, η ίδια η ουσία της πολιτικής έμοιαζε να έρχεται σε δεύτερη μοίρα.. Απουσία και του όποιου θεσμικού ελέγχου ή και ελέγχου από την ίδια την κοινωνία, με την κάλυψη και τις πλάτες του ίδιου του μηχανισμού εξουσίας, τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν.
Τεράστια ελλείμματα, απίστευτες καταγγελίες διασπάθισης δημόσιου χρήματος , καταπάτηση και εκμετάλλευση χώρων πρασίνου και αιγιαλών, παραχώρηση δημοσίων περιουσιών – φιλέτων έναντι πινακίου φακής σε ιδιώτες, σύναψη σκανδαλωδών συμβάσεων με εταιρείες αεριτζήδων για την διαχείριση των ΕΣΠΑ των ΟΤΑ, καταστρατήγηση του Δημοτικού και Κοινοτικού κώδικα με κάθε τρόπο…
Βγαίνοντας από τις μεγάλες φιέστες του 2004 και επί των ημερών της διακυβέρνησης της χώρας από την ΝΔ του Κώστα Καραμανλή από το 2005 έως και το 2009 η οικονομία αρχίζει να κλυδωνίζεται και η περιβόητη ανάπτυξη αρχίζει να μετατρέπεται σε παρωδία και κακόγουστη φάρσα.
Ο διπλασιασμός του κρατικού χρέους από 150 δις σε 300δις μέσα σε 5 χρόνια και όλη η οικονομική πολιτική του υπέρμετρου δανεισμού χρόνων και χρόνων αρχίζει να γιγαντώνεται, συνεπικουρούμενης και της Αμερικάνικης χρηματοπιστωτικής κρίσης και η λύση Παπανδρέου που έρχεται με το “λεφτά υπάρχουν” αρχικά και το δυστυχώς θα πτωχεύσουμε αν δεν πάμε ΔΝΤ μετά, ολοκληρώνει το παζλ και διαμορφώνει με ακραίους πολιτικούς όρους την καθοδική πορεία του σπιράλ θανάτου της ελληνικής οικονομίας.. Ο κατήφορος του κυβερνητικού δικομματισμού μας επιφυλάσσει λίγο αργότερα μέσω των μνημονίων ως αναπόφευκτη κατάληξη ενός χωρίς επιστροφή δρόμου, τον ίδιο τον γκρεμό..
Το εφεύρημα του Καλλικράτη στην τοπική αυτοδιοίκηση που βγαίνει στο προσκήνιο ως μια λύση σωτήριας των δήμων από το τότε Υπουργείο Εσωτερικών μοιάζει επίσης με κακόγουστο αστείο. Η λογική του ότι θα μαζέψουμε τα οικονομικά των Δήμων μέσω της χρηστής πλέον διοίκησης και των συγχωνεύσεων των ΟΤΑ και των εποπτευομένων εξ΄ αυτών ΝΠΔΔ, δίνει την χαριστική βολή στην ήδη κακή κατάσταση πολλών δημοτικών διαμερισμάτων, καθώς από την μια τους πιο πολλούς δήμους τους καταργεί εν μια νυκτί, απ ΄την άλλη οι Δήμοι που δεν είχαν προβλήματα και που διέθεταν οικονομική ευρωστία φορτώνονται με τα βάρη, τα χρέη και τις αμαρτίες των συγχωνευόμενων δήμων και κοινοτήτων.
Η προχειρότητα της εφαρμογής του Νόμου στο όνομα της λιτότητας και της εξοικονόμησης πόρων δεν συνυπολογίζει ούτε την ταλαιπωρία του κόσμου, ούτε την τεράστια δυσκολία στην κινητικότητα και την πρόσβαση των απομακρυσμένων ορεινών χωριών με τον κεντρικό πια μεγαλύτερο Δήμο, ούτε την αδυναμία άσκησης διοίκησης, ελέγχου και παρέμβασης στους απέραντους και χαοτικούς δήμους που δημιουργούνται, ούτε την κατάρρευση των οποιονδήποτε υποδομών που με τα χιλίων κόπων λειτουργούσαν..
Τα 910 δημοτικά διαμερίσματα του Καποδίστρια γίνονται πλέον 325 νέοι Καλλικρατικοί Δήμοι. Ταυτόχρονα μέσα στην τελευταία τριετία η μείωση των πόρων από την κεντρική διοίκηση στην τοπική αυτοδιοίκηση φτάνει το 43% . Η απαξίωση και η καταστροφή του κοινωνικού χαρακτήρα της αυτοδιοίκησης είναι δεδομένη αν δεν αντιδράσουν δυναμικά οι τοπικές κοινωνίες και οι δημοτικές αρχές.
Το σχέδιο της Τρόικας και των μνημονιακών ντόπιων υπηρετών της να πάψει να είναι απαραίτητα δημόσια και η αυτοδιοίκηση, αφού είναι ανίκανη πλέον να ορθοποδήσει, είναι πια γνωστό. Ας της βγάλουμε λοιπόν το σωληνάκι να ξεψυχήσει, χωρίς ταυτόχρονα να λογοδοτήσει κανείς στην δικαιοσύνη για το πόσοι και ποιοι ευθύνονται για τον αργό θάνατο της..
Υπάρχει άραγε θα αναρωτηθούν πολλοί σωτήρια σε μια τόσο ζοφερή κατάσταση; Υπάρχει άλλο μείγμα πολίτικης παρέμβασης που θα ανατρέψει την καταστροφή;
Αλίμονο αν ακόμα και έτσι απαντήσουμε πως όχι. Αλίμονο αν ακόμα θεωρήσουμε πως δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε έναν άλλο τρόπο παρέμβασης και μια άλλη φιλοσοφία στα πράγματα που αφορούν το μέλλον του τόπου μας ,το μέλλον της κάθε γειτονιάς μας..
Η Δύναμη των πολλών, όταν γίνεται δύναμη όλη της κοινωνίας, γίνεται δύναμη και της αυτοδιοίκησης.
Ας το τολμήσουμε μιλώντας για ανατροπές, ας το τολμήσουμε κτίζοντας ένα κίνημα ελπίδας, ας το τολμήσουμε συναντώντας ο ένας τον άλλον στους δρόμους και στις πλατείες της αντίστασης, της συμμετοχής και της δημιουργίας.
Ανανιάδης Νίκος, Κοινωνικός Επιστήμονας Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος με τη Δύναμη Πολιτών