Ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής, Γιάννης Σγουρός, στο 1ο Διεθνές Συνέδριο
Χαιρετισμό στην έναρξη του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου «Αειφόρος Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων – ΑΘΗΝΑ 2012» που διοργανώνει ο Δήμος Παπάγου – Χολαργού, σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.), το διήμερο 28-29 Ιουνίου 2012, απηύθυνε ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής, Γιάννης Σγουρός, παρουσία του Julio Garcia – Burgues, Ευρωπαίου Επιτρόπου αρμόδιου σε θέματα της Διεύθυνση Περιβάλλοντος, του Δημάρχου Παπάγου – Χολαργού κ. Βασίλη Ξύδη, της κ. Μαρίας Λοϊζίδου Καθηγήτριας της Σχολής Χημικών Μηχανικών, του Ε.Μ.Π., της κ. Αντωνίας Μοροπούλου, Αντιπρύτανη Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού Ε.Μ.Π. & Καθηγήτρια Ε.Μ.Π, του Β’ Αντιπρόεδρου του ΤΕΕ κ. Γιώργου Ηλιόπουλου, των αντιπροσώπων της Task Force κ.κ Κ. Κυριαζή και Φ. Αμοντέο και εκπροσώπων της επιστημονικής κοινότητας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ο κ. Γιάννης Σγουρός, κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, επανέλαβε την επιτακτική ανάγκη να λυθούν άμεσα τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ΕΔΣΝΑ για να απομακρυνθεί ο κίνδυνος να κατακλυστεί η Αττική από σκουπίδια, ενώ τόνισε ότι η υλοποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού, με βάση τις εθνικές και Κοινοτικές Οδηγίες, έχει καθυστερήσει σημαντικά. Υπογράμμισε δε, ότι και στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων είναι αναγκαία η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, όπως αυτή ορίζεται από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας και ότι μόνο μέσα από τη συνεργασία Κεντρικής Διοίκησης, Περιφέρειας, Δήμων και Ιδιωτικού Τομέα θα γίνουν ουσιαστικά βήματα προόδου, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι: «Δεν σηκώνουμε τα χέρια ψηλά. Αντίθετα, είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε σκληρά, αλλά πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι με ευχές και κατάρες δεν αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά τα προβλήματα που υπάρχουν. Υπό τις παρούσες δραματικές οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στον ΕΔΣΝΑ, κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε στο ίδιο χαοτικό αδιέξοδο που επικρατεί αυτή τη στιγμή στον τομέα των φαρμάκων, μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση το αποτέλεσμα θα είναι να μετατραπεί η Αττική σε μια απέραντη χωματερή».
Η ομιλία του Περιφερειάρχη
Ακολουθεί η ομιλία του Περιφερειάρχη Αττικής και Προέδρου του ΕΔΣΝΑ Γιάννη Σγουρού: «Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω το Διεθνές Συνέδριο Αειφόρος Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων’ που διοργανώνει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στο φιλόξενο αυτό χώρο του Δήμου Παπάγου-Χολαργού.
Συγχαίρω το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την πρωτοβουλία αυτή, που είναι επίκαιρη και σημαντική, γιατί αναδεικνύει το ζήτημα της βιώσιμης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και τη σύγχρονη επιστημονική γνώση πάνω σε αυτό, ευαισθητοποιώντας τους αρμόδιους φορείς, την επιστημονική κοινότητα, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινή γνώμη.
Ο φορέας που έχει την ευθύνη της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της Αττικής, ο ΕΔΣΝΑ, βρίσκεται σε κρίσιμο και οριακό θα έλεγα σημείο, όπως θα σας αναπτύξω στη συνέχεια.
Ταυτόχρονα, η καθυστέρηση υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους, την απώλεια των κοινοτικών πόρων που προβλέπονται για τα έργα, αλλά και την προκύπτουσα αδυναμία ολοκληρωμένης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Έτσι δυστυχώς μέχρι σήμερα τα πλείστα των σκουπιδιών που παράγουμε τα θάβουμε.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της Αττικής είναι η διαχείριση των απορριμμάτων της. Ο τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στην οικονομία της Αττικής. Η προσχηματική αναβολή της λύσης του προβλήματος ισοδυναμεί με διαιώνιση του σημερινού απαράδεκτου καθεστώτος της ταφής των οικιακών απορριμμάτων.
Ο αρμόδιος φορέας για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική είναι ο ΕΔΣΝΑ και δυστυχώς πρέπει να διαπιστώσουμε ότι καθυστέρησε πολύ η συγκρότησή του από το Υπουργείο Εσωτερικών, κατά ένα ολόκληρο έτος, ενώ υπάρχουν σημαντικές εκκρεμότητες, για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του.
Το σημαντικότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει ο Σύνδεσμος είναι το χρέος που παρέλαβε από τον προηγούμενο φορέα, τον ΕΣΔΚΝΑ, και το οποίο ανερχόταν σε 72,5 εκατομμύρια ευρώ την 31η Δεκεμβρίου του 2011.
Αυξάνεται συνεχώς το χρέος
Τους 6 πρώτους μήνες του 2012, το χρέος αυξάνεται συνεχώς. Μόνο από τη λειτουργία του εργοστασίου, του αποτεφρωτήρα και της καθημερινής λειτουργίας ταφής των απορριμμάτων, επιβαρύνεται με 2.000.000 περίπου το μήνα.
Ήδη το χρέος έχει φτάσει τα 83.000.000 ευρώ και αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
Επιπλέον, υπάρχουν και 37.000.000 ευρώ, τα οποία διεκδικούν δικαστικά ιδιώτες και 11 εκατομμύρια που είναι δεσμευμένα στην Εμπορική Τράπεζα από κατασχέσεις ιδιωτών.
Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα είναι το γεγονός ότι ο Σύνδεσμος δεν έχει εισπράξει ούτε ένα ευρώ από τις προβλεπόμενες εισφορές των Δήμων για το έτος 2012.
Για το λόγο αυτόν απαιτείται άμεση απόδοση από τη ΔΕΗ των εισφορών, που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα αυτό και άμεση νομοθετική ρύθμιση για την παρακράτηση των εισφορών των Δήμων από τους ΚΑΠ και την απόδοση τους στον ΕΔΣΝΑ, μέσω του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
Υπάρχει, επίσης, τεράστιο πρόβλημα με τις κατασχέσεις σε βάρος του Συνδέσμου, λόγω οφειλών, για την αντιμετώπιση των οποίων υποχρεωνόμαστε σε διαρκείς, επίπονες, χρονοβόρες και υψηλού κόστους δικαστικές διενέξεις, που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και τη μισθοδοσία του προσωπικού του Συνδέσμου.
Ένα μεγάλο οικονομικό, αλλά κυρίως θεσμικό πρόβλημα που υπάρχει στη διαδικασία ταφής των απορριμμάτων είναι τα «ασυμβασιοποίητα» έργα.
Είναι έργα που εκτελούνται χωρίς διαγωνισμό και χωρίς σύμβαση.
Η καθημερινή λειτουργία του ΧΥΤΑ παρέχεται από ιδιωτική εταιρεία χωρίς να έχει γίνει καμία διαγωνιστική διαδικασία, στο πλαίσιο προφορικών εντολών, εξαιτίας της πραγματικής αδυναμίας του Συνδέσμου να λειτουργήσει χωρίς βοήθεια και υπό την απειλή του κινδύνου για τη δημόσια υγεία από το ενδεχόμενο κλείσιμο του ΧΥΤΑ.
Υπάρχει τέλος σοβαρό ζήτημα με τις απαλλοτριώσεις που εκκρεμούν στο χώρο του ΧΥΤΑ Δήμου Φυλής. Υπάρχουν αποφάσεις που ορίζουν τεράστιο ύψος αποζημίωσης και για το θέμα αυτό προσέφυγα στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ενώ έχουν ήδη υποβληθεί και μηνύσεις.
Επισημαίνω ότι το ζήτημα αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υλοποίηση του μέρους του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων της Αττικής, που αναφέρεται στο χώρο αυτό.
Για όλα τα προβλήματα που σας ανέφερα η νέα Διοίκηση κι εγώ προσωπικά, έχουμε προβεί σε πλήθος παραστάσεων ενώπιον Πρωθυπουργού, Υπουργών, Προέδρου Ελεγκτικού Συνεδρίου, Προέδρου ΔΕΗ και άλλων αρμοδίων παραγόντων. Έχω στείλει πλήθος επιστολών και έχω δημοσιοποιήσει τα προβλήματα.
Παράλληλα, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και δυνατοτήτων μας ως Σύνδεσμος, αποφασίσαμε να γίνουν δύο ανοιχτοί δημόσιοι διαγωνισμοί, ο ένας για τα έργα διάθεσης απορριμμάτων και αποκατάστασης του ΧΥΤΑ και ο άλλος για την άμεση επισκευή και συντήρηση των μηχανημάτων του Συνδέσμου.
Άμεση δημοπράτηση της αποκατάστασης των 11 ΧΑΔΑ της Αττικής με πόρους του ΕΣΠΑ
Αποφασίσαμε επίσης την άμεση δημοπράτηση της αποκατάστασης των 11 ΧΑΔΑ της Αττικής με πόρους του ΕΣΠΑ, που ως γνωστόν είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για το οποίο η χώρα απειλείται με υπέρογκα πρόστιμα.
Πέραν αυτών, έχω ήδη απευθυνθεί στους Υπουργούς της νέας Κυβέρνησης και έχω ζητήσει συνάντηση μαζί τους, για να αναζητήσουμε λύση στα προβλήματα που σας ανέφερα.
Η υλοποίηση του Περιφερειακού Σχεδιασμού αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο θα ξεφύγουμε από τη στείρα άρνηση και την καταγγελία.
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα, για τα οποία περιμένουμε τις απαντήσεις της επιστήμης, τις δικές σας, είναι ο τρόπος αντιμετώπισης των φαινομένων «όχι δίπλα από την αυλή μου», της άρνησης δηλαδή του καθένα να δεχθεί στη γειτονιά του έργα υποδομής και ανάπτυξης, είτε πρόκειται για δρόμους, αποχετευτικά, έργα ύδρευσης και πόσο μάλλον έργα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων.
Μόνο αν προχωρήσουμε με την εφαρμογή του Σχεδιασμού θα μπορούμε να μιλάμε για βασικές υποδομές και για ολοκληρωμένη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων. Αρκετοί θεωρούν ότι τα έργα αυτά είναι υπερβολικά ή δεν συνάδουν με τις νέες οδηγίες και τη Νομοθεσία.
Ο τρόπος για να γίνουν όλες οι απαραίτητες βελτιώσεις και η εναρμόνιση του σχεδιασμού με την τελευταία Νομοθεσία είναι ακριβώς να προχωρήσουμε με τη διαδικασία προκήρυξης των έργων.
Ταυτόχρονα, να προετοιμάζουμε όλες τις απαραίτητες συμπληρωματικές μελέτες και έρευνες, τόσο για το κόστος και το όφελος των έργων, όσο και για το σύστημα διαχείρισης συμπεριλαμβανομένης της μεταβατικής φάσης μέχρι την ολοκλήρωση της εφαρμογής.
Μόνο μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορούμε να εξασφαλίσουμε τη βελτίωση της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στην Αττική. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η χρηματοδότηση των έργων.
Η προώθηση των έργων αυτών είναι μονόδρομος και ο ειλικρινής διάλογος με τις τοπικές κοινωνίες και την επιστημονική κοινότητα, προκειμένου να εξασφαλίσουμε την απαιτούμενη συνοχή της κοινωνίας, αλλά και της συν-αντίληψης για τη σκοπιμότητα των έργων είναι απαραίτητος.
Είναι μοιραίο λάθος να επενδύουμε στην άρνηση, για να έχουμε πολιτικά και κομματικά οφέλη, απαιτείται η συνεργασία και συναίνεση όλων.
Πρέπει να γίνει σαφές πως δεν επιθυμούμε ούτε να προκρίνουμε τεχνολογίες, ούτε να αποκλείσουμε κάποια από αυτές.
Στόχος είναι η προστασία της υγείας των πολιτών, του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής.
Χρειάζεται σωστή ιεράρχηση στα έργα πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης, καθώς και ανάκτησης ενέργειας και τελικής διάθεσης.
Πρέπει να ωριμάσουν τα έργα αναβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων.
Και βέβαια, να εφαρμοστούν οι Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις σε όλα τα Έργα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, χωρίς καμία παρέκκλιση.
Παράλληλα, προτεραιότητα αποτελεί και η επιτυχία των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και άλλων Προϊόντων.
Χρειαζόμαστε υποδομές συλλογής υλικών με τη συμμετοχή των κατοίκων σε όλη την Περιφέρεια και σε συνεργασία με τους Δήμους.
Η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε κρίση και η κοινωνία αναζητά το δρόμο που θα την επαναφέρει στην τροχιά της ανάπτυξης.
Πολύ συζήτηση γίνεται για τον τρόπο που θα επιτευχθεί αυτό.
Ο στόχος μας για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι ξεκάθαρος:
θέλουμε την πιο σύγχρονη τεχνολογία, τη πιο φιλική προς το περιβάλλον και τη πιο οικονομική για τον πολίτη
θέλουμε η επιλογή αυτή να γίνει με απόλυτη διαφάνεια και με τη συμμετοχή τη κοινωνίας και κάθε ενδιαφερόμενου
Στο πλαίσιο αυτό αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα συμπεράσματα του συνεδρίου σας. Προσδοκούμε δε να συμβάλουν ουσιαστικά στην οριστική επίλυση του προβλήματος της Διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική».
