Εισήγηση της Λαϊκής Συσπείρωσης για τον ΠΕΣΔΑ Αττικής
Το ΠΕΣΔΑ που συζητάμε σήμερα εγκρίθηκε ομόφωνα από την ΕΕ του ΕΔΣΝΑ. Σημειώνεται ότι στην υπόψη συνεδρίαση συμμετείχαν αιρετοί του ΣΥΡΙΖΑ, του ΠΑΣΟΚ και των «ανεξάρτητων» της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής, ενώ ο εκπρόσωπος της ΝΔ και δήμαρχος Φυλής, κ. Παππούς, προτίμησε να απουσιάσει. Στο ΔΣ όμως του ΕΔΣΝΑ εμφανίζεται, σύμφωνα με τα πρακτικά, να υπερψηφίζει το ΠΕΣΔΑ χωρίς επιφυλάξεις.
Συνολικά, από τα 38 μέλη του ΔΣ που καταμετρήθηκαν κατά την προσέλευσή τους, το ΠΕΣΔΑ καταψήφισαν οι 3 σύμβουλοι της Λ.Σ. και ένας σύμβουλος από το δήμο Φυλής.
Τρεις, ακόμη, δήλωσαν λευκό ή αποχή. Αναφέρουμε τα παραπάνω επειδή αποτυπώνουν την πλήρη σύμπλευση των κομμάτων του ευρωμονόδρομου πάνω σε ένα ΠΕΣΔΑ, που ενσωματώνει όλες τις αντιλαϊκές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, διαχρονικά, των ελληνικών κυβερνήσεων σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων.
Γεγονός που πιστοποιείται άλλωστε και με τους όρκους πίστης, που διαπερνούν το κείμενο του νέου ΠΕΣΔΑ, υπέρ της ευρωενωσιακής Οδηγίας για τα απόβλητα (2008/98/ΕΚ) και του «δικού μας» νόμου 4042/2012. Γενικότερα, ομολογείται ευθέως η συμμόρφωση του ΠΕΣΔΑ με τη «Στρατηγική “Ευρώπη 2020”», την πρόταση για το «7ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον» και το «Χάρτη Πορείας για την αποδοτικότητα των πόρων», στρατηγικές και πολιτικές, που δεδηλωμένα στοχεύουν στην ενίσχυση της θέσης των ευρωενωσιακού κεφαλαίου σε συνθήκες άγριου ενδομονοπωλιακού ανταγωνισμού.
Σε πλήρη συνέπεια με τα παραπάνω, το νέο ΠΕΣΔΑ Αττικής, όπως διαμορφώθηκε ως τελικό σχέδιο με την πιο πάνω απόφαση του ΔΣ (ΑΔΣ), ακολουθεί πιστά την αντιλαϊκή φιλοσοφία και στόχους του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που ολοκλήρωσε πρόσφατα η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πάνω σε μελέτες που είχε προετοιμάσει η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ.
Από την πλευρά μας, παραπέμπουμε στην από 11.2.15 εισήγηση της Λαϊκής Συσπείρωσης στο τριήμερο Συνέδριο της Περιφέρειας Αττικής. Επικεντρώνοντας σήμερα στα βασικά σημεία του περιεχόμενου του ΠΕΣΔΑ, σε συνδυασμό και με τη Μελέτη στην οποία στηρίζεται, παραθέτουμε στη συνέχεια τις βασικότερες παρατηρήσεις μας.
Α. Παρατηρήσεις Γενικού χαρακτήρα
Οι επικλήσεις υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα, του σεβασμού στο λαϊκό εισόδημα, της προστασίας του περιβάλλοντος, της αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Διοίκησης κ.ά. είναι «ανέξοδες» και στην ουσία τους υποκριτικές γιατί και στο ΠΕΣΔΑ αυτό:
1. Αν και με διαφορετικό τρόπο από το προηγούμενο ΠΕΣΔΑ του 2006, παραμένει στις προτεραιότητές του η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου. Η γενική αυτή κατεύθυνση, που διαπερνάει σαν κόκκινη κλωστή όλα τα ευρωενωσιακά και εθνικά νομοθετήματα, μαζί και το ισχύον πλέον ΕΣΔΑ, εξειδικεύεται στο ΠΕΣΔΑ με συγκεκριμένες κατευθύνσεις στρατηγικού χαρακτήρα αλλά και με ηχηρές απουσίες για συγκεκριμένα μέτρα και υποδομές σε σχέση με την ασφαλή διαχείριση των βιομηχανικών αποβλήτων, κύρια των επικίνδυνων. Αν και γίνεται προσπάθεια να αποφευχθούν διατυπώσεις υπέρ της «ευεργετικής» δράσης του κεφαλαίου, υποκύπτει στον πειρασμό να αναδείξει, κάνοντας τη νύχτα μέρα, την «ανάπτυξη υγιούς επιχειρηματικότητας στον τομέα διαχείρισης των αποβλήτων» ως ένα από τα βασικά στοιχεία για τη «διασφάλιση της υψηλής προστασίας του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας» (σελ. 9).
Όσον αφορά στις στρατηγικές κατευθύνσεις του ΠΕΣΔΑ που λειτουργούν προς όφελος του κεφαλαίου σημειώνουμε:
(α) Η νομοθεσία ορίζει ότι το ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να καλύπτει όλα τα ρεύματα αποβλήτων. Το ίδιο το ΠΕΣΔΑ στη σελ. 7 αναφέρει: «Το παρόν ΠΕΣΔΑ, ως πολιτικός και στρατηγικός σχεδιασμός [σ.σ.: σ’ αυτό θα επανέλθουμε στο τέλος] , αναφέρεται στο σύνολο των αποβλήτων που παράγονται στην περιφέρεια Αττικής (εκτός των ζωικών υποπροϊόντων και των εξορυκτικών αποβλήτων). …». Παρόλ’ αυτά ουσιαστικός σχεδιασμός για τη διαχείριση του ρεύματος των βιομηχανικών αποβλήτων, πολύ περισσότερο των επικίνδυνων, δεν υπάρχει, μόνο μερικά συνοπτικά ευχολόγια. Αυτό αποτυπώνεται, άλλωστε και στο ίδιο το ΠΕΣΔΑ, στη σελ. 43 του οποίου ομολογείται:
«Στην παρούσα αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ γίνεται μια πρώτη προσπάθεια σχεδιασμού της διαχείρισης με βάση τις προβλέψεις του ΕΣΔΑ. Ο σχεδιασμός θα εξειδικευθεί περαιτέρω μετά από πρόσθετη και σε βάθος διερεύνηση των αναγκών …».
Ταυτόχρονα δίνεται μια μεγάλη «περίοδος χάριτος» στις βιομηχανίες να συνεχίσουν να ρυπαίνουν ανεξέλεγκτα, θέτοντας μεταξύ των «Γενικών Στόχων» του ΠΕΣΔΑ (σελ. 18) : «9. Εξάλειψη της ανεξέλεγκτης διάθεσης αστικών αποβλήτων έως το 2015 και λοιπών αποβλήτων [σ.σ.: με πρώτα και καλύτερα τα βιομηχανικά] έως το 2018» και «11. Αποκατάσταση των κυριότερων ρυπασμένων χώρων διάθεσης [σ.σ.: μη αστικών αποβλήτων, γι’ αυτούς προβλέπεται αποκατάσταση μέχρι το τέλος του 2015] έως το 2020(!)»
Αυτό που επιδιώκεται, σε σύμπλευση με τις αντίστοιχες ασάφειες και γενικολογίες του ΕΣΔΑ, είναι να διευκολυνθεί στην πράξη το βιομηχανικό κεφάλαιο να διαθέτει, επί μακρόν ακόμη, τα απόβλητά του και ιδιαίτερα τα επικίνδυνα, κατά το δοκούν. Τη βασική αυτή έλλειψη την αναγνωρίζει και το ίδιο το ΕΣΔΑ, καθώς παραπέμπει σε άλλη νομοθετική πράξη την «αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων».
(β) Επιλέγεται ο μηδενισμός της υγειονομικής ταφής των πρωτογενώς παραγομένων αποβλήτων, μεθόδου πιο προσιτής στους δήμους και μακράν οικονομικότερης, καθώς το σύνολο των παραγομένων «αποβλήτων αστικού τύπου» (1.893.617 τόνοι το 2020) προβλέπεται να υποβάλλεται σε εργασίες ανάκτησης (!) παρά το υψηλό τους κόστος. Ακόμη χειρότερα, ένα πρόσθετο μπόνους δίνεται στο κεφάλαιο με την καινοφανή πρόταση (σε αντίθεση με την πρόταση της ΟΕ της Μελέτης) να οδηγούνται τα υπολείμματα των μονάδων ανακύκλωσης των προδιαλεγμένων αποβλήτων, 195.668 τον/έτος, όχι σε ΧΥΤΥ αλλά στις μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ)! Έτσι, η παραγωγική ικανότητα των ΜΕΑ ανεβαίνει στους 896.455τον/έτος δηλ. στο 47,34% επί του συνόλου των παραγομένων αποβλήτων. Ανάμεσά τους προβλέπεται η επαύξηση της παραγωγικής ικανότητας του ΕΜΑΚ Άνω Λιοσίων κατά 200.000 τον/έτος: Κατά 100.000 τον για πρόσθετα σύμμεικτα απορρίμματα (!) (βλ. σελ.28 της απόφασης του ΔΣ – ΑΔΣ) και κατά 100.000 τον για προδιαλεγμένα βιοαπόβλητα (βλ. σελ. 38 της ΑΔΣ).
(γ) Προβλέπεται η δημιουργία υποδομών με κεντρικούς δημόσιους πόρους και με χώρους που θα προσφέρει η τοπική διοίκηση για τη δημιουργία κέντρων συλλογής και διακίνησης, μεταξύ άλλων, και των εναλλακτικών ρευμάτων αποβλήτων (ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, συσσωρευτές, καμένα ελαιολιπαντικά, λάστιχα οχημάτων, απόβλητα συσκευασιών κ.ά.) στο πλαίσιο των «Πράσινων Σημείων». Στο υπό συζήτηση ΠΕΣΔΑ ρητά ορίζεται, μεταξύ άλλων, ως ειδικός στόχος, «η ένταξη των πράσινων σημείων και των ΚΑΕΔΙΣΠ [σ.σ.: Κέντρα Ανακύκλωσης Εκπαίδευσης για την Διαλογή στην Πηγή] στην εναλλακτική διαχείριση» (σελ. 31). Σημειώνεται ότι υπεύθυνες για τη συνολική διαχείριση των πιο πάνω αποβλήτων είναι οι εταιρείες που παράγουν ή/και διακινούν τα αντίστοιχα προϊόντα με πόρους που έχουν ήδη εισπράξει από τα λαϊκά, κυρίως, στρώματα κατά την πώληση των προϊόντων αυτών, όπως ειδικότερα αναλύεται στο εδάφιο 3(β) του παρόντος.
(δ) Στο πλαίσιο αυτό ενισχύεται αντικειμενικά και ο ρόλος της ΕΕΑΑ ΑΕ για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσκευασίας, που είναι δημοτικά απόβλητα. Στο κεφ. 6.5 «Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Αστικού Τύπου», ενότητα «Απαιτήσεις σε Υποδομές και Δίκτυα Διαχείρισης» γίνεται λόγος για «περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου συλλογής αποβλήτων συσκευασιών (ΣΕΔ) ….» και «καθιέρωση τριών τουλάχιστον ρευμάτων (χαρτί, γυαλί, λοιπά)» ενώ στον πίν. της σελ. 42 περιγράφεται ως σχετική δράση και η «ανάπτυξη νέων ή επέκταση της δυναμικότητας των υφιστάμενων εγκαταστάσεων διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών», δηλ. των ΚΔΑΥ που λειτουργούν στο πλαίσιο του συλλογικού συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ) συσκευασιών που διαχειρίζεται η ΕΕΑΑ ΑΕ.
(ε) Τέλος στο Κεφ.14 («Οικονομικοί Πόροι και Εργαλεία για την Υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής» προβλέπεται η χρηματοδότηση (βλ. «Επιδοτήσεις – Ενισχύσεις») με κεντρικούς δημόσιους πόρους όχι μόνο δημόσιων αλλά και «ιδιωτικών επενδύσεων για έργα και δράσεις διαχείρισης αποβλήτων».
2. Σε άμεση σύνδεση με τα παραπάνω, προκειμένου να διασφαλιστούν τα κέρδη των ομίλων που θα επενδύσουν στις κεντρικές και αποκεντρωμένες υποδομές και στα δίκτυα διαχείρισης, εξαπολύεται μια παραπέρα επίθεση στο λεηλατημένο εισόδημα της λαϊκής οικογένειας μέσω των ευρωενωσιακής έμπνευσης «οικονομικών εργαλείων», όπως είναι το «τέλος ταφής» (για χαράτσι πρόκειται), το σύστημα «πληρώνω όσο πετάω», η «διευρυμένη ευθύνη παραγωγού», διάφοροι άλλοι «περιβαλλοντικοί φόροι». Πρόκειται για υποδομές που, σε ένα βαθμό αντικειμενικά, είναι κατά πολύ ακριβότερες από αυτές της υγειονομικής ταφής. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι σύμφωνα με τα συγκεκριμένα απολογιστικά οικονομικά στοιχεία, που παρατίθενται στη Μελέτη του ΠΕΣΔΑ, το λειτουργικό κόστος του ΧΥΤΑ, στο σύνολο των υποδομών του, ανήλθε το 2014 σε 5,02 €/τον ενώ το λειτουργικό κόστος του ΕΜΑΚ έφτασε τα 84,38 €/τον, δηλ. 17 φορές μεγαλύτερο! (σελ.120 της Μελέτης)
Στην παράγραφο «Περιβαλλοντικά Οικονομικά Εργαλεία και Μέσα» του ΠΕΣΔΑ (σελ. 85) γίνεται προσπάθεια να αποκρυβεί ο αντιλαϊκός χαρακτήρας των πιο πάνω «οικονομικών εργαλείων». Να όμως τι σημαίνουν αυτά στην πραγματικότητα για τη λαϊκή οικογένεια:
– ΠοΠ δηλ. «Πληρώνω όσο Πετάω» στους κάδους των σύμμεικτων ΑΣΑ : Το σύστημα αυτό, που εφαρμόζεται ήδη για τον υπολογισμό της εισφοράς του κάθε δήμου προς τον ΕΔΣΝΑ, σημαίνει πρακτικά (ι) απαλλαγή από τα δημοτικά τέλη καθαριότητας που καταβάλλει το μεγάλο κεφάλαιο που δραστηριοποιείται στη βιομηχανία και τα “logistics”, στα υπερτοπικά κέντρα, στις υπηρεσίες, στην υγεία καθώς και (ιι) ραγδαία μείωση για τις πολυτελείς κατοικίες των μεγαλοαστών. Και τούτο, δεδομένου ότι μηδενική έως ελάχιστη είναι η ποσότητα σύμμεικτων ΑΣΑ που θα απορρίπτουν ενώ με το ισχύον σύστημα επιμερισμού των ανταποδοτικών τελών αμβλύνεται σ’ ένα βαθμό η αδικία που γίνεται σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Κατά συνέπεια το αυξημένο, λόγω του εκσυγχρονισμού αλλά και της φιλοσοφίας του ΠΕΣΔΑ, κόστος διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων θα φορτώνεται πλέον, σχεδόν στο σύνολό του, στις πλάτες τις λαϊκής οικογένειας πολλαπλασιάζοντας τα «ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας», που θα καλείται να πληρώσει υπό την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης, σε πρώτη φάση και των κατασχέσεων στη συνέχεια. Υπέρ πάντων η εξασφάλιση υψηλών κερδών για το κεφάλαιο.
– Τέλος ταφής:
Έχει ήδη θεσμοθετηθεί (θα επιβάλλεται, ύστερα από δύο αναβολές, από 1.1.2016) με το Ν.4042/2012 και ξεκινάει από τα 35 ευρώ ανά τόνο ΑΣΑ που οδηγείται σε ΧΥΤΑ αυξανόμενο κατά 5 €/τον για κάθε χρόνο μέχρι να φτάσει τα 60 €/τον. Σημειώνεται, μάλιστα, ότι πρεμούρα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ήταν τέτοια που στα άμεσα νομοθετικά μέτρα του ΕΣΔΑ (εφαρμογή τους μέσα στο 2015 και «Α’ προτεραιότητας από πλευράς σπουδαιότητας) περιλαμβάνεται και η ρύθμιση: «Σε εφαρμογή του άρθρου 45 παρ. 4 του Ν.4042/2012 καθορίζεται η διαδικασία είσπραξης του ειδικού τέλους ταφής».
– «Περιβαλλοντικοί φόροι»:
Πρόσθετη φοροαφαίμαξη των λαϊκών στρωμάτων με επιβολή νέων χαρατσιών με το πρόσχημα της προστασίας του περιβάλλοντος. Μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι το «τέλος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – ΑΠΕ» που πληρώνουμε με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ για να εξασφαλίζει ικανοποιητικά ποσοστά κέρδους το κεφάλαιο, μια άλλη περίπτωση, πιο έμμεση, είναι ο όλος μηχανισμός γύρω από το «εμπόριο των ρύπων», που και αυτό επιβαρύνει τους καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος και δυσανάλογα τη λαϊκή οικογένεια. Τώρα ανοίγει παρόμοιος δρόμος πρόσθετης φοροεπιδρομής και για τα σκουπίδια!
– «Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού»:
Ένα, από τα πολλά, εύρημα της άρχουσας τάξης και της ΕΕ είναι και η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», σύμφωνα με την οποία, θεωρητικά όμως, το κόστος διαχείρισης των αποβλήτων πρέπει να επιμερίζεται σε αυτούς που ευθύνονται για τη δημιουργία τους, και τέτοιοι είναι οι εταιρείες που παράγουν ή/και διακινούν τα διάφορα προϊόντα πριν αυτά καταλήξουν ως απόβλητα. Στην πράξη όμως το κόστος αυτό φορτώνεται και πάλι στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων και μάλιστα με δύο τρόπους: Το πληρώνουν ως καταναλωτές των πιο πάνω προϊόντων καθώς έχει ήδη ενσωματωθεί στην τιμή τους. Το πληρώνουν όμως και με μια σειρά «αντικινήτρων» (όπως π.χ. οι προηγούμενες 3 περιπτώσεις), καθώς στην πράξη ενοχοποιούνται αυτά ως «ρυπαίνοντες» από τις κυβερνήσεις του κεφαλαίου.
Στην ουσία δηλαδή, με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», καλούνται οι ρυπαινόμενοι να πληρώσουν από το λεηλατημένο εισόδημά τους το κεφάλαιο, δηλαδή το ρυπαίνοντα, προκειμένου αυτό να διαχειριστεί τη ρύπανση που το ίδιο προκαλεί μέσα από την επικερδή του δραστηριότητα!
3. Στο συζητούμενο ΠΕΣΔΑ ελλοχεύει μια νέα απειλή σε βάρος της ποιότητας ζωής των εργαζομένων, κύρια στο πολεοδομικό συγκρότημα του Λεκανοπεδίου. Στις «Δράσεις για την υλοποίηση του ΕΣΔΑ», στο υποκεφ. Ι «Νομοθετικά Μέτρα» προβλέπονται: «Ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη χωροθέτηση υποδομών ανακύκλωσης με Διαλογή στην Πηγή και κομποστοποίησης μικρής κλίμακας προδιαλεγμένου οργανικού υλικού στον αστικό ιστό, χαμηλής όχλησης ως προς τις χρήσεις γης». Την κατεύθυνση αυτή την ενσωματώνει και το ΠΕΣΔΑ Αττικής, το οποίο – πχ για τα Πράσινα Σημεία – περιλαμβάνει και την παρακάτω «ενέργεια» (σελ. 37 της ΑΔΣ): «Χωροθέτηση των Πράσινων Σημείων κατά το δυνατόν σε κεντρικό, εύκολα προσβάσιμο σημείο του Δήμου [σ.σ.: μιλάμε για στρέμματα!] με αξιοποίηση των θεσμικών παρεμβάσεων του ΕΣΔΑ σε ζητήματα χρήσεων γης», με βάση «την αρχή: κάθε περιοχή αναλαμβάνει το βάρος που της ανήκει».
Και για να γίνει ακόμη πιο καθαρό, υιοθετεί και τον παρακάτω «ειδικό στόχο» της (σελ. 30):
«Χωροθέτηση εγκαταστάσεων έπειτα από πλατιά διαβούλευση και με βάση την αρχή της εγγύτητας και την αρχή: “κάθε περιοχή αναλαμβάνει το βάρος που της ανήκει” …».
Αυτό σημαίνει ότι οι ελάχιστοι ελεύθεροι χώροι, όσοι ακόμη απόμειναν στο πυκνοδομημένο πολεοδομικά συγκροτήματα, που τυχαίνει να προστατεύονται ακόμη από τις θεσμοθετημένες χρήσεις γης, ή ελεύθερα δομικά κελύφη που μπορεί να αξιοποιηθούν για πολιτιστικούς ή άλλους σκοπούς, κινδυνεύουν τώρα να καταστούν χώροι υποδοχής μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων, κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών (ΚΔΑΥ), μονάδες κομποστοποίησης βιοαποβλήτων ενδεχόμενα και παραγωγής βιοαερίου!
Υπενθυμίζουμε σχετικά με τα «πράσινα σημεία», όπως αυτά περιγράφονται αναλυτικότερα στο σχετικό «Οδηγό» της Περιφέρειας Αττικής, ότι το μόνο χειροπιαστό τους αποτέλεσμα θα είναι η ενίσχυση των κερδών των ιδιωτικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΕΔ), που εκμεταλλεύονται τα λεγόμενα ειδικά ρεύματα αποβλήτων (ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, μπαταρίες, ελαστικά, καμένα μηχανέλαια, άχρηστες συσκευασίες, οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής). Και τούτο διότι ενώ χρηματοδοτούνται από τα λαϊκά στρώματα, ως αγοραστές των αντίστοιχων προϊόντων, θα εξασφαλίζουν τώρα μεγάλες και συγκεντρωμένες ποσότητες των αποβλήτων για τη συγκέντρωση των οποίων αυτοί είναι υπόχρεοι, εκμεταλλευόμενα δημόσια γη που τόσο ανάγκη έχουν οι εργαζόμενοι, υποδομές που θα γίνουν με δημόσιους πόρους και εργατική δύναμη που θα παρέχουν οι δήμοι.
4. Όσοι ομνύουν υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα ως πυλώνα υλοποίησης του νέου ΠΕΣΔΑ κοροϊδεύουν τον κόσμο αφού πολύ καλά γνωρίζουν ότι η απαγόρευση προσλήψεων μόνιμου προσωπικού θα οδηγήσει στην πλήρη ιδιωτικοποίηση της λειτουργίας κεντρικών και αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης, πρακτική που κυριαρχεί και στις σημερινές εγκαταστάσεις του ΕΔΣΝΑ. Άλλωστε και το νέο ΕΣΔΑ προβλέπει τη «δυνατότητα των φορέων κοινωνικής οικονομίας (ΚΟΙΝΣΕΠ κ.α.) να ασκούν Διαλογή στην Πηγή και Εκπαίδευση» κατόπιν σχετικής «Προγραμματικής Σύμβασης με Δήμους εντός των διοικητικών τους ορίων», ενώ στελέχη περιβαλλοντικών ΜΚΟ εξακολουθούν να έχουν ρόλο, με το αζημίωτο. Να τη πάλι η ιδιωτικοποίηση, τη φορά αυτή από την πίσω πόρτα.
5. Σε σχέση και με τα παραπάνω, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ενότητα 5.3 του ΠΕΣΔΑ για τα «Δημοτικά Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων» σε συμμόρφωση και με την κεντρική θέση του ΕΣΔΑ για τη «θεσμοθέτηση των αρμοδιοτήτων των δήμων, ώστε να μπορούν να υλοποιούν όλο το φάσμα των δράσεων των τοπικών σχεδίων διαχείρισης».
Εδώ η Διοίκηση του ΕΔΣΝΑ προσπαθεί να δημιουργήσει συγχίσεις για τις πραγματικές της προθέσεις. Από τη μια μεριά θέτει ως υποχρεωτικό στοιχείο του ΤΣΔ μόνο τα πράσινα σημεία. Για όλες τις υπόλοιπες υποδομές (κομποστοποίησης, διαλογής ανακυκλώσιμων, μηχανικής διαλογής σύμμεικτων, ΧΥΤΥ) η υπαγωγή τους στα ΤΣΔ των δήμων τίθεται ως «επιδίωξη» (σελ. 18). Από την άλλη, όμως, στους «Γενικούς Στόχους» της σελ.17 μιλάει για «3. Προτεραιότητα στη ΔσΠ των αποβλήτων και διαχείρισή τους σε αποκεντρωμένες υποδομές», στόχος που δεν υπήρχε στην ομόφωνη απόφαση της ΕΕ αλλά προστέθηκε εκ των υστέρων στην απόφαση του ΔΣ! Όλα δείχνουν ότι η υπόψη «επιδίωξη» θα καταστεί στη συνέχεια «υποχρέωση» με κάθε μέσο, μη αποκλειομένου και του οικονομικού εκβιασμού σε βάρος δήμων, αφού η όλη φιλοσοφία και δομή τόσο του ΕΣΔΑ όσο και του ΠΕΣΔΑ Αττικής στηρίζεται στην εκπόνηση ΤΣΔ με το αρχικό διευρυμένο περιεχόμενό τους, ώστε να φορτωθεί στα λαϊκά στρώματα ακόμη πιο βαρύ το φορτίο (οικονομικό και περιβαλλοντικό) της διαχείρισης των αποβλήτων.
Υπενθυμίζεται ότι η υλοποίηση ενός ΤΣΔ απαιτεί σύμφωνα με τον «Οδηγό», πέρα από τους χώρους για τα πράσινα σημεία, και άλλους δύο τουλάχιστον χώρους ανά δήμο ή ομάδα δήμων, μερικών στρεμμάτων ο καθένας, που θα υποδεχθούν το τοπικό ΚΔΑΥ και την τοπική μονάδα κομποστοποίησης ή αναερόβιας χώνευσης. Σε αυτούς πρέπει να προσθέσουμε τις δημοτικές ή διαδημοτικές μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ), μαζί και κάποιες μονάδες επεξεργασίας αδρανών και υλικών κατεδάφισης, ακόμη και αποκεντρωμένων ΧΥΤΥ. Και μόνο από την πλευρά της χωροθέτησης να το δούμε, η εξεύρεση τέτοιων χώρων στο πυκνοδομημένο Λεκανοπέδιο προκύπτει ανέφικτη από πλευράς «κοινωνικής αποδοχής» αλλά και θεσμοθετημένων χρήσεων γης. Στο μείζον αυτό ζήτημα η προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ «είχε ρίξει το μπαλάκι στους δήμους». Σε σχετική συνέντευξή του ο Αν. Υπουργός κ Τσιρώνης είχε ξεκαθαρίσει ότι: «Δεν είναι αρμοδιότητα των υπουργείων και δεν θα το κάνουν, να χωροθετήσουν είτε πράσινα σημεία, είτε Κέντρα Ανακύκλωσης Εκπαίδευσης για την Διαλογή στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ), είτε ΧΥΤΥ. Τόνισε ότι αυτό θα το κάνουν οι δήμοι, είτε μόνοι τους, είτε με ομάδα δήμων, είτε σε επίπεδο ΦΟΔΣΑ και είναι δική τους επιλογή».
Β. Παρατηρήσεις σε σημαντικές επιλογές και χαρακτηριστικά του ΠΕΣΔΑ
1. Το ίδιο το περιεχόμενο και η δομή του προτεινόμενου ΠΕΣΔΑ δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός συνεκτικού, λειτουργικού ΠΕΣΔΑ. Συγκεκριμένα:
(α) Οι «δράσεις» που περιλαμβάνει αναπτύσσονται σε επίπεδο έκθεσης ιδεών ενώ, ακόμη χειρότερα, το περιεχόμενο της βασικής ενότητας «Απαιτήσεις σε Υποδομές και Δίκτυα Διαχείρισης» των ΑΣΑ καμία σχέση δεν έχει με τον υπόψη τίτλο. Η μόνη συγκεκριμένη αναφορά που γίνεται σε προβλεπόμενες υποδομές επεξεργασίας αποβλήτων αφορά στο ΕΜΑΚ Άνω Λιοσίων, για το οποίο – όπως πιο πάνω σημειώσαμε – προβλέπει αύξηση της ετήσιας παραγωγικής του ικανότητας κατά 67%, από τους 300.000 στους 500.000 τον.
Αλλά και αυτές οι γενικόλογες «δράσεις» που προβλέπει δεν δρομολογούνται στη βάση ενός κάποιου στοιχειώδους χρονοδιαγράμματος. Διαχωρίζονται απλώς σε «βραχυπρόθεσμες», αυτές που θα υλοποιηθούν μέσα στο 2015 – 2016 και σε «μεσοπρόθεσμες», αυτές που θα υλοποιηθούν – υποτίθεται – κάπως, κάπου, κάποτε μέσα στην 4ετία 2017 – 2020! Ακόμη χειρότερα, το υπόψη «χρονοδιάγραμμα» (πίν. σελ. 42) είναι εμφανώς ανέφικτο, καθώς προβλέπει (σε ό,τι αφορά τα «απόβλητα αστικού τύπου») το σχεδιασμό, μελέτη και υλοποίηση μέχρι το 2016 όλων των υποδομών του ΠΕΣΔΑ (!), με εξαίρεση τα (κεντρικά) «πράσινα σημεία» και την «ανάπτυξη/επέκταση δικτύου ΚΔΑΥ». Πρόκειται, άλλωστε και για προφανή ανακολουθία σε σχέση με το υπόλοιπο κείμενο του ΠΕΣΔΑ, που τοποθετεί την ολοκλήρωση των υποδομών μέχρι το τέλος του 2020.
(β) ) Ένα ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να καλύπτει όλα τα ρεύματα των αποβλήτων εκτός των ζωικών υποπροϊόντων και των εξορυκτικών αποβλήτων για τα οποία ισχύουν ειδικές διατάξεις. Αυτό δεν συμβαίνει στην προκείμενη περίπτωση, όπως άλλωστε ομολογείται ευθέως, για τα βιομηχανικά απόβλητα και για τα γεωργοκτηνοτροφικά. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Για τα μεν βιομηχανικά αναφερθήκαμε πιο πάνω. Για τα γεωργικά – κτηνοτροφικά απόβλητα θεωρούμε ότι η έλλειψη αυτή έχει να κάνει με το έντονο ενδιαφέρον του κεφαλαίου, που έχει εκδηλωθεί και στην Αττική, για την ενεργειακή καύση βιομάζας με παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, πλούσια επιδοτούμενης από τα λαϊκά στρώματα ελαίω ΑΠΕ.
2. Επανέρχεται η μέθοδος της καύσης των ΑΣΑ ως σημαντική παράμετρος στην επεξεργασία των αποβλήτων υπό το πρόσχημα ότι «η ανάκτηση ενέργειας να αποτελεί συμπληρωματική μορφή διαχείρισης, όταν έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια κάθε άλλου είδους ανάκτησης και η υγειονομική ταφή να αποτελεί την τελευταία επιλογή». Καθίσταται, άλλωστε, σαφές ότι σημαντικό μέρος της ανάκτησης (και όχι ανακύκλωσης) από τα σύμμεικτα απορρίμματα, που θα πραγματοποιείται μέσω των ΜΕΑ, αφορά την παραγωγή καύσιμου υλικού, του RDF. Στη σελ. 39 μεταξύ των στόχων για την ανάκτηση των σύμμεικτων αναφέρεται: «- Κατά προτεραιότητα αξιοποίηση της ενεργοβόρου εγχώριας βιομηχανίας (τσιμεντοβιομηχανία, κεραμοποιία κ.λπ.) για την απορρόφηση των παραγόμενων εναλλακτικών καυσίμων και διερεύνηση δυνατοτήτων σε υποδομές συνεπεξεργασίας/ συναποτέφρωσης», υποδομές που παραπέμπουν σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ με βασικό καύσιμο το λιγνίτη.
3. Παρατείνεται επ’ αόριστον, ακόμη μια φορά, η λειτουργία του «ΧΥΤΑ» Φυλής. Ενώ στη Μελέτη της ΟΕ γίνεται λόγος για μέγιστο εναπομένοντα χρόνο λειτουργίας τα δύο χρόνια (μέχρι το 2017), στη σελ.40 ορίζεται: «- Οριστικό κλείσιμο του ΧΥΤ Φυλής με την άμεση εκπόνηση σχεδίου αποκατάστασής του και ενεργοποίησή του με την έναρξη λειτουργίας των νέων χώρων». Στην καλύτερη, όμως, περίπτωση η έναρξη λειτουργίας των νέων ΧΥΤΥ θα αρχίσει από το 2021, οπότε προβλέπεται να αρχίσει η λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων, σενάριο εξαιρετικά φιλόδοξο αν παρθούν υπόψη οι αθεράπευτες ασάφειες και γενικότητες του ΕΣΔΑ και του ΠΕΣΔΑ, σε συνδυασμό με τη απροθυμία αλλά και την αντικειμενική αδυναμία των δήμων να χωροθετήσουν υπό συνθήκες κοινωνικής αποδοχής τις νέες «αποκεντρωμένες» εγκαταστάσεις, πόσο μάλλον να αποδεχθούν τη χωροθέτηση των κεντρικών στα διοικητικά τους όρια. Και σα να μην έφτανε αυτό, φορτώνεται, όπως ήδη σημειώσαμε, το εργοστάσιο των Άνω Λιοσίων με άλλους 200.000 τον/έτος: 100.000 τον με σύμμεικτα απόβλητα και 100.000 τον με βιοαπόβλητα, σύνολο 500.000 τον.
Παράλληλα ενεργοποιείται η περιβόητη «τροπολογία Βάσως Παπανδρέου» (άρθ. 35, Ν.3164/2003), που μεταξύ άλλων ανοίγει το δρόμο για την ολοκλήρωση του καταστροφικού, για την ευρύτερη περιοχή του Γραμματικού, ΧΥΤΑ και των άλλων εγκαταστάσεων στη συνέχεια. Όπως επανειλημμένα έχουν καταγγείλει η Λ.Σ. και το ΚΚΕ πρόκειται για ακατάλληλο χώρο, που πέραν των άλλων διασχίζεται από ρέμα, σύμφωνα και με το τελικό πόρισμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος. Πρόκειται για την ίδια διάταξη που χαρακτηρίζει το ανενεργό λατομείο «Μουσαμά», σε επαφή με τη Ζοφριά και μια ανάσα από την Πετρούπολη ως χώρο κατάλληλο για ΧΥΤΥ!
Γ. Άλλες Επισημάνσεις
Η από 29.9.15 εισήγηση της Υπηρεσίας δεν είδε τίποτε απ’ όλα τα παραπάνω. Εισηγείται επομένως θετικά, παίρνοντας υπόψη «και το γεγονός ότι δεν έχουν αποσταλεί μέχρι σήμερα οι γνωμοδοτήσεις άλλων υπηρεσιών (σύμφωνα με το άρθρο 35 του Ν. 4042/12)». Επί αυτού σημειώνουμε τα παρακάτω:
1. Η γνωμοδότηση του Υπ. Εσ. διαβιβάστηκε στην Περιφέρεια εμπρόθεσμα (εντός μηνός) και έπρεπε να τεθεί άμεσα υπόψη της εισηγούμενης Υπηρεσίας δεδομένου ότι περιέχονται σε αυτή σοβαρές παρατηρήσεις όπως:
– Δεν αποδέχεται, και ορθά, την άποψη περί ενός μη ολοκληρωμένου ΠΕΣΔΑ που θα εξαρτάται και θα συμπληρώνεται κάθε φορά, και για σημαντικό χρονικό διάστημα, ανάλογα με το περιεχόμενο των ΤΣΔ που θα αποστέλλουν οι δήμοι.
– Θέτει υπό αίρεση, και σωστά, την απεικόνιση των ζωνών αποκλεισμού καθώς αυτές δεν αποτυπώνονται με συγκεκριμένο τρόπο στο χάρτη της Αττικής.
– Επισημαίνει, και ορθά, ότι «για την επικαιροποίηση του ΠΕΣΔΑ πρέπει να διενεργηθεί Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση» η οποία, προσθέτουμε εμείς, προϋποθέτει την εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Απορρίπτεται έτσι ο αυθαίρετος ισχυρισμός για το χαρακτήρα του ΠΕΣΔΑ ως «στρατηγικού» δήθεν σχεδιασμού (σελ. 7), γεγονός που θα τον απάλλασσε από την υποχρέωση της εκπόνησης και έγκρισης ΣΜΠΕ. Ο χαρακτηρισμός αυτός αποδίδεται από τη νομοθεσία μόνο στο ΕΣΔΑ, ανεξάρτητα εάν στην πράξη δεν ισχύει ούτε γι αυτό.
2. Η εισήγηση από μέρους του Τμήματος Στερεών Αποβλήτων της Δ/νσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας περί συμβατότητας του ΠΕΣΔΑ με τις κατευθύνσεις και τα μέτρα του ΕΣΔΑ, υποβλήθηκε την 7.10.15, καθυστερημένα μεν αλλά έγκαιρα προκειμένου να την πάρει υπόψη του, όπως οφείλει, το Περιφερειακό Συμβούλιο. Σε αυτήν επισημαίνονται σοβαρές παραλείψεις και αοριστίες. Στην ενότητα «Α. Γενικές Παρατηρήσεις» γίνεται εκτενής σχετική αναφορά, και μάλιστα «ενδεικτική και όχι εξαντλητική» ως προς «τα προτεινόμενα μέτρα και δράσεις» του ΠΕΣΔΑ και στην ενότητα «Β. Ειδικές παρατηρήσεις» ως προς τα βιομηχανικά και επικίνδυνα απόβλητα. Στο «δια ταύτα» η εισήγηση της υπόψη Υπηρεσίας είναι ότι το ΠΕΣΔΑ συνάδει μεν με τις (αντιλαϊκές λέμε εμείς) κατευθύνσεις και στόχους του ΕΣΔΑ αλλά «χρήζει συμπλήρωσης» προκειμένου «να καταστεί επιχειρησιακό σχέδιο».
Οφείλουμε, από τη δική μας πλευρά, να σημειώσουμε ότι οι εύστοχες από νομοτεχνική άποψη παρατηρήσεις των δύο πιο πάνω Υπηρεσιών δεν αμφισβητούν τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του ΠΕΣΔΑ. Δεν παύουν, όμως, να επιβεβαιώνουν, με τον δικό τους τρόπο, τη θέση μας ότι η ψήφισή του αποτελεί στην ουσία παραχώρηση λευκής επιταγής στα χέρια Κυβέρνησης και Περιφερειακής Αρχής να διαχειρίζονται «κατά το δοκούν» το αντικείμενο της αποκομιδής και επεξεργασίας των αποβλήτων στην Αττική, με κυρίαρχο κριτήριο την εξασφάλιση ικανοποιητικού ποσοστού κέρδους, στο πλαίσιο πάντα των όρων που θα διαμορφώνει κάθε φορά ο ανταγωνισμός των επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου.
3. Την 16.9.15 συνεδρίασε η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης Αττικής με την παρουσία 26 από τα 113 τακτικά μέλη της (!), χωρίς την Πρόεδρό της κα Δούρου, και γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία (με τρία λευκά) θετικά για το ΠΕΣΔΑ και τη Μελέτη του. Χαρακτηριστική ήταν η απουσία της Τοπικής Διοίκησης, αντιπροσωπευτική της έλλειψης ενδιαφέροντος για το ρόλο της Επιτροπής, αλλά και για το όλο εγχείρημα. Από τους 66 δήμους, οι δήμαρχοι των οποίων είναι τακτικά μέλη της Επιτροπής, εκπροσωπήθηκαν μόλις 12 (μεταξύ αυτών και ο δήμος Χαϊδαρίου), οι 11 με τους αντιδημάρχους, αναπληρωτές των δημάρχων, και ο δήμος Λαυρεωτικής με το δήμαρχό του.
Δ. Οι θέσεις του ΚΚΕ και της ΛΣ
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή μας οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η πιο πάνω κριτική μας στο νέο ΠΕΣΔΑ δεν είναι ευκαιριακή. Στηρίζεται πάνω σε ένα σταθερό διαχρονικά πλαίσιο θέσεων το οποίο συνοπτικά παρουσιάσαμε και στο 3ήμερο Συνέδριο Περιφέρειας Αττικής και ΕΔΣΝΑ, το οποίο, και για του λόγου το αληθές, παραθέτουμε στη συνέχεια αυτούσιο:
Βασική μας θέση είναι ότι η διαχείριση των απορριμμάτων με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες, με σεβασμό στο περιβάλλον, στην υγεία, στους φυσικούς πόρους, στο λαϊκό εισόδημα, μόνο στο πλαίσιο ενός άλλου, ριζικά διαφορετικού δρόμου ανάπτυξης, με λαϊκή εξουσία και οικονομία, μπορεί να εξασφαλιστεί. Η φιλολαϊκή λύση, προϋποθέτει εξουσία και οικονομία, που καταργεί τις αιτίες που δημιουργούν και οξύνουν τα σημερινά προβλήματα, που δημιουργεί τις στέρεες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της χώρας προς το συμφέρον της εργατικής τάξης, όλων των λαϊκών στρωμάτων, δημιουργών του κοινωνικού πλούτου. Τέτοιες προϋποθέσεις είναι: Ο επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός, ο ενιαίος κρατικός φορέας κατασκευών που θα υλοποιεί φιλολαϊκά έργα, η κοινωνική κρατική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, η κρατική ιδιοκτησία στη γη και στις τεχνικές υποδομές, ο εργατικός-λαϊκός έλεγχος, η εργατική λαϊκή εξουσία.
Για να ανοίξουμε αυτόν τον ελπιδοφόρο δρόμο ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών παλεύουμε σήμερα για τη βελτίωση των όρων αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, της ποιότητας ζωής των εργαζομένων, προβάλλοντας ένα ριζοσπαστικό πλαίσιο αιτημάτων για άμεση διεκδίκηση και πάλη και στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων με προμετωπίδα:
– ΟΧΙ στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων. ΟΧΙ στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο όπως το χαράτσι ταφής και το «πληρώνω όσο πετάω».
– ΟΧΙ στη ιδιωτικοποίηση, στις ΣΔΙΤ και στις συμβάσεις παραχώρησης. Παλεύουμε για την απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζόμενων χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.
Ειδικότερα:
Σχετικά με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης των ΑΣΑ
Απαιτείται η διαμόρφωση ενός νέου Εθνικού Σχεδιασμού διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ), στον οποίο να περιλαμβάνονται τα παρακάτω:
α. Καθορισμός και ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, με κύριο την πρόληψη της παραγωγής απορριμμάτων. Ακολουθεί η προώθηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή των συσκευασιών, των μετάλλων, του έντυπου χαρτιού και του οργανικού κλάσματος (βιοαποβλήτων) με κομποστοποίηση και κατόπιν η μηχανική ανακύκλωση ενός μέρους του υπολειμματικού ρεύματος των σύμμεικτων αποβλήτων . Το μέρος των σύμμεικτων Σ.Α. που δεν υπόκειται σε επεξεργασία καθώς και τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας των σύμμεικτων και των προδιαχωρισμένων ρευμάτων, οδηγούνται σε χώρους ασφαλούς υγειονομικής ταφής αποβλήτων (ΧΥΤΑ].
β. Καθορισμός σύγχρονων όρων για την ορθολογική και ασφαλή αποκομιδή (συλλογή και τοπική μεταφορά) των απορριμμάτων από τις υπηρεσίες του οικείου δήμου και για την εξασφάλιση σύγχρονου εξοπλισμού και υποδομής. Είναι απαραίτητο να εξετάζεται κάθε φορά, με συνδυασμένα κριτήρια, η κατασκευή σταθμών μεταφόρτωσης (ΣΜΑ).
γ. Ειδική μέριμνα οφείλεται στους χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ) για την ουσιαστική αποκατάσταση όλων, και όχι την απλή επιχωμάτωση, με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έργων που θα τηρείται και χρηματοδοτήσεων από κεντρικούς δημόσιους πόρους, κοινοτικούς και εθνικούς.
δ. Καθορισμός των κριτηρίων καταλληλότητας σε κάθε Περιφέρεια ξεχωριστά ανά είδος εγκατάστασης, και σύνταξη χαρτών με τις περιοχές αποκλεισμού. Καθορισμός των κριτηρίων αξιολόγησης ξεχωριστά ανά είδος εγκατάστασης για τη βαθμολόγηση των υποψηφίων χώρων προκειμένου να επιλεγεί ο πλέον πρόσφορος για την εξυπηρετούμενη περιοχή με σαφή και δεσμευτικό οδηγό για τη βαθμολόγηση που αντιστοιχεί στο κάθε κριτήριο. Από την πλευρά μας δεν θα πάψουμε να αποκαλύπτουμε ότι σε ένα μεγάλο βαθμό υπαίτια για τη δυσκολία εξασφάλισης κατάλληλων χώρων για τη δημιουργία μονάδων διάθεσης και επεξεργασίας απορριμμάτων είναι η πολιτική γης των κομμάτων της άρχουσας τάξης, που οδήγησε στην καταπάτηση, οικοπεδοποίηση, ξεπούλημα στο μεγάλο κεφάλαιο, τεράστιων εκτάσεων δημόσιας γης, στην εμπορευματοποίησή της.
ε. Αντιμετώπιση του ιδιαίτερου προβλήματος των μικρότερων νησιών με θέσπιση κανόνων και παροχή εξοπλισμού για τη θαλάσσια μεταφορά προδιαχωρισμένων στην πηγή ξηρών υλικών αλλά και σύμμεικτων αποβλήτων για νησιά με πολύ μικρό πληθυσμό.
στ. Ουσιαστική ενίσχυση σε αριθμό, εξοπλισμό και οργάνωση του έμψυχου δυναμικού άσκησης περιβαλλοντικού ελέγχου με μόνιμη σχέση εργασίας στο δημόσιο.
Για το ΠΕΣΔΑ Αττικής και στο πλαίσιο των πιο πάνω κατευθύνσεων του Εθνικού Σχεδιασμού:
α. Μετά τη θετική απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ για τη ματαίωση των διαγωνισμών με ΣΔΙΤ των 4 μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων αποκτά ακόμη μεγαλύτερη προτεραιότητα το άμεσο και οριστικό κλείσιμο του «ΧΥΤΑ Φυλής». Ακόμη, να μετεγκατασταθεί σε κατάλληλη και εκτός Θριασίου θέση ο αποτεφρωτήρας των μολυσματικών, να αρχίσει άμεσα η απορρύπανση και περιβαλλοντική αποκατάσταση της ευρύτερης περιοχής και να απαγορευθεί κάθε νέα δραστηριότητα διαχείρισης των αποβλήτων στο Θριάσιο. Παράλληλα, να εκπονηθεί πλήρης επιδημιολογική μελέτη που να περιλαμβάνει τους κατοίκους και τους μόνιμους εργαζόμενους στη ζώνη επιρροής της ΟΕΔΑ Φυλής – Άνω Λιοσίων σε συνδυασμό (εξαιτίας του φαινομένου της συνέργειας των ρύπων) και με τη λειτουργία των άλλων, υψηλής όχλησης, εγκαταστάσεων που συνωστίζονται στο βεβαρημένο Θριάσιο.
β. Παίρνοντας, ακόμη, υπόψη και την ομολογημένη πλέον ακαταλληλότητα της θέσης στο «Οβριόκαστρο» Κερατέας και την αποδεδειγμένη ακαταλληλότητα της θέσης «Μαύρο Βουνό» Γραμματικού, να επιλεγούν με κυβερνητική ευθύνη, χωρίς άλλη καθυστέρηση, οι νέοι χώροι τελικής διάθεσης σύμμεικτων απορριμμάτων και των υπολειμμάτων επεξεργασίας (ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ), με αναζήτηση υποψήφιων χώρων και σε εκτός Αττικής περιοχές στο πλαίσιο μιας διαπεριφερειακής συνεργασίας.
Τελειώνοντας την τοποθέτησή μας, συμπέρασμά μας είναι ότι καμιά φιλολαϊκή διέξοδος δεν δίνεται με το ΠΕΣΔΑ Αττικής, που ομόφωνα ψήφισαν στην ΕΕ του ΕΔΣΝΑ και με 4 μόλις «διαρροές» στο ΔΣ οι εκπρόσωποι των κομμάτων του ευρωμονόδρομου, με το ΣΥΡΙΖΑ σε πρώτο ρόλο. Αντίθετα, μήνα με το μήνα η κατάσταση οδηγείται σε ένα όλο και πιο επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον αδιέξοδο, προσφιλής τακτική και των προηγούμενων κυβερνήσεων, περιφερειακών και δημοτικών αρχών, ώστε να καταστεί πιο «εύπεπτη» για τα λαϊκά στρώματα η «σωτήρια» παρέμβαση, όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή, των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Ύστερα απ’ όλα τα παραπάνω μια μόνο φράση ταιριάζει για την όλη κατάσταση.
Δεν πάει άλλο! Για τη Λαϊκή Συσπείρωση και το ΚΚΕ είναι ξεκάθαρο: Μόνο το ανασυνταγμένο λαϊκό κίνημα μπορεί και θα βάλει τη σφραγίδα του και στη λύση αυτού του οξυμένου λαϊκού προβλήματος.
Συνεπώς, για όλους τους λόγους που εκθέσαμε, καταψηφίζουμε το υποβληθέν ΠΕΣΔΑ Αττικής.
Οι περιφερειακοί σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης»
ΑΓΓΕΛΟΝΙΔΗ ΧΡΗΣΤΙΝΑ
ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΜΑΝΟΥΣΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΜΠΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ
ΠΡΩΤΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
