Ανακοίνωση από την Ένωση Σπάρτης Μ. Ασίας
Στις 8 του Μάρτη, τιμάται παγκόσμια η Γυναίκα, ως σύζυγος, ως μητέρα, ως αδελφή.
Ιστορικά είναι απολύτως διακριβωμένος ο εξαιρετκά σημαντικός ρόλος που διαδραμάτισε τις φοβερές εκείνες ώρες της Καταστροφής του 1922 και του ξεριζωμού του Ελληνισμού της Μικρασίας η Ελληνίδα Μικρασιάτισσα.
Το Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη του 1922 έφθασαν με τη φωτιά ακόμη στα μάτια εκατοντάδες χιλιάδες ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες στη Μικρασία. Οι γηγενείς και τα παιδιά που πλημμύρισαν τους δρόμους του Πειραιά και της Αθήνας ήταν η μεγάλη πλειοψηφία. Οι άνδρες, όσοι είχαν διασωθεί, ήταν η μικρή μειοψηφία. Στη Νέα Ιωνία, όταν λίγες μέρες αργότερα κατέφυγαν με πρώτους τους Σπαρταλήδες, οι Σμυρνιοί, οι Βουρλιώτες, οι Αλαγιώτες, οι Ατταλιώτες, οι Αϊβαλιώτες, οι Σαφραμπολίτες, οι Ινεπολίτες, στους οποίους θα προστεθούν μετά οι Πόντιοι και οι Καππαδόκες, η αναλογία ανδρών – γυναικών ήταν στο 40 – 60%.
Οι άνδρες, νέοι αλλά και ώριμοι, ή είχαν εξορισθεί ή είχαν αιχμαλωτισθεί και εξορισθεί με τα περιβόητα «Τάγματα Εργασίας» (Αμελέ Ταμπουρού).
Οι μικρασιάτισσες, μετά το πρώτο σοκ, κι όταν πια ένιωσαν να χάνεται κι η τελευταία ελπίδα για την επιστροφή των δικών τους ανδρών, βάλθηκαν με όλες τους τις δυνάμεις, με νύχια και με δόντια να μαζέψουν τα κομμάτια τους, να οργανώσουν πάλι τη ζωή τους κι όχι μόνον αυτό να γίνουν σιγά – σιγά και πρότυπα δημιουργίας.
Εμείς οι Σπαρταλήδες διαχρονικά τιμήσαμε και θα τιμάμε πάντα τη Γυναίκα στο πρόσωπο των συμπατριωτισσών μας, που έφθασαν στην Ελλάδα μόνες τους, μαζί με τα ανήλικα παιδιά τους ακολουθώντας έναν ηγέτη, τον Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, ο οποίος οργάνωσε μαζί τους τη διαφυγή από την αξέχαστη πατρίδα τους και τον ερχομό στην Ελλάδα, χωρίς απώλειες.
Κι έχουμε να μιλούμε για πολλές Γυναίκες που όχι μόνον ανέλαβαν με επιτυχία να διαδραματίσουν και το ρόλο του χαμένου άνδρα, αλλά σήκωναν περήφανα το κεφάλι, στρώθηκαν στη δουλειά και δημιούργησαν μια νέα πραγματικότητα.
Εμβληματική για εμάς είναι, η προσωπικότητα της Σοφίας Γαβριηλίδου, της γνωστής σε όλους «χαλιτζούς Σοφίας», η οποία έφθασε στην Ελλάδα χήρα, αφού τον άνδρα της είχαν σκοτώσει οι Τούρκοι, μαζί με τα πέντε ανήλικα κορίτσια της κι όχι μόνον επεβίωσε αλλά δημιούργησε μια πρότυπη ταπητουργική μονάδα στη Νέα Ιωνία, η οποία όσο λειτουργούσε, έδινε δουλειά σε δεκάδες άλλες γυναίκες, που ασχολούνταν με το χαλί.
Αξίζει να θυμόμαστε, έστω και με την ευκαιρία τέτοιων επετείων, λίγο την ιστορία μας.
Σ.Σ. Στη φωτογραφία είναι η Σοφία Γαβριηλίδου περιστοιχισμένη από τις κόρες της, τους γαμπρούς της, τα εγγόνια της (1952)