Την Δευτέρα, 13 Φεβρουαρίου 2012, το βράδυ στις αίθουσες του Πνευματικού Κέντρου της Ενώσεως Σπάρτης Μ. Ασίας, η Ένωση Σπάρτης σε συνεργασία με το Σύλλογο Σμυρναίων Ν. Ιωνίας παρουσίασαν την εκδήλωση: «1900-1922: Η Σμύρνη μέσα από τις καρτ-ποστάλ».
Επρόκειτο για μια παρουσίαση ενός πρωτοφανή σε όγκο και ποιότητα υλικού από 250 καρτ-ποστάλ, που είχε συλλέξει τα τελευταία χρόνια ο κ. Λουκάς Χριστοδούλου, γεν. γραμματέας της Ενώσεως Σπάρτης.
Το υλικό αυτό προβλήθηκε με τον ανάλογο σχολιασμό από το συλλέκτη, ο οποίος παράλληλα με την εναλλαγή των εικόνων παρουσίαζε και στοιχεία της ανθρωπογεωγραφίας της Σμύρνης, της οικονομίας και του εμπορίου, του πολιτισμού και της κοινωνικής ζωής, της Εκκλησίας, της Παιδείας και της Εκπαίδευσης, της βιομηχανίας και της βιοτεχνίας, της διοίκησης, της χωροταξίας, της πολιτείας, της συγκοινωνίας και με καλά οργανωμένα στατιστικά στοιχεία αλλά και ιστορικό πληροφοριακό υλικό. Επιγραμματικά παραθέτουμε με άκρως συνοπτικό τρόπο τα βασικότερα σημεία αυτής της παρουσίασης.
Η Σμύρνη το 1919 αριθμούσε 416.494 κατοίκους. Εξ αυτών οι Έλληνες ήσαν 243.879, οι Οθωμανοί Τούρκοι 96.250, οι Εβραίοι 16.450, οι Αρμένιοι 7.628, ενώ υπήρχαν και Ευρωπαίοι (λεβαντίνοι) που υπερέβαιναν τις 50.000.
Η επικρατούσα γλώσσα βέβαια η Ελληνική.
Η Σμύρνη είχε 5 θέατρα με επικεφαλής το περίφημο «θέατρο Σμύρνης» με 4 εξώστες, είχε πολλές λέσχες, μεγάλα ξενοδοχεία, 15 κινηματογράφους, 513 καφενεία, 226 οινοπωλεία και ταβέρνες, 65 εστιατόρια, 8 αίθουσες χορού, 43 μπυραρίες.
Στον κοινωνικό τομέα είχε να επιδείξει την ύπαρξη 10 νοσοκομείων, 125 γιατρών εκ των οποίων οι Έλληνες ήσαν 103.
Στη Σμύρνη λειτουργούσαν περισσότερα από 25 σχολεία με σύνολο 10.000 μαθητών με την Ευαγγελική Σχολή, το Κεντρικό Παρθεναγωγείο, το Ομήρειο Παρθεναγωγείο αλλά και άλλα φημισμένα Ελληνικά και ξένα (γαλλικά, αγγλικά, αμερικανικά, ιταλικά, γερμανικά) σχολεία.
Στα τέλη του 19ου αιώνα στη Σμύρνη υπήρχαν 16 ορθόδοξες εκκλησίες (πρώτη- πρώτη βέβαια η Αγία Φωτεινή με το πανύψηλο καμπαναριό της), 13 καθολικές, 3 αρμένικες, 3 διαμαρτυρομένων, 15 συναγωγές. Από τα 5.308 εργοστάσια που λειτουργούσαν στη Σμύρνη τα 4.008 ήταν Ελληνικά.
Ο κ. Λ. Χριστοδούλου αναφέρθηκε ακόμη και σε πολλούς άλλους τομείς (Ταχυδρομεία-Τηλεγραφείο, Ύδρευση, σιδηρόδρομος, ναυσιπλοϊα κλπ.)
Ως επίλογο ο ομιλητής προέβαλε ένα σύντομο ντοκιμαντέρ που έδειχνε την Καταστροφή της Σμύρνης, προκαλώντας έντονη συγκίνηση στο ακροατήριο.
Στην οργάνωση του υλικού του κ. Χριστοδούλου είχε βοηθήσει ιδιαίτερα ο κ. Μάκης Λυκούδης, ενώ στην πολυήμερη επιτόπια επίσκεψή του στη Σμύρνη είχε βοηθήσει ο βαθυγνώστης της Τουρκικής γλώσσας κ. Σάββας Καλαμάρης.
Η εκδήλωση είχε αρχίσει με σύντομη προσφώνηση του Προέδρου της Ενώσεως Σπάρτης Μ. Ασίας κ. Χάρη Σαπουντζάκη, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε: «….Σήμερα 90 χρόνια μετά τη μεγαλύτερη Καταστροφή που υπέστη ο Ελληνισμός, ύστερα από την άλωση της Πόλης, τη Μικρασιατική καταστροφή, με την απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων ζωών, τον ξεριζωμό και την προσφυγιά ενάμιση εκατομμύριου μικρασιατών από τις προγονικές εστίες, είμαστε μπροστά σε μια νέα μεγάλη τραγωδία, που μπορεί να έχει τυπικά μόνο οικονομικό περιεχόμενο, αλλά ποιος δεν παραδέχεται πια ότι ο Ελληνισμός, ως οντότητα, ως ιδέα, ως αξιακό και πολιτισμικό μέγεθος δεν έχει φτάσει στο χείλος του γκρεμού, στην πλήρη εξόντωσή του, ως επακόλουθο των δικών μας λαθών αλλά και των εκ των πραγμάτων πλέον θεωρουμένων ως ανθελληνικών δράσεων των λεγομένων «εταίρων» μας;
Αυτά μήπως δεν οδήγησαν στην Καταστροφή του 1922. Πότε θα διδαχθούμε από την Ιστορία μας ;
Ο κ. Σαπουντζάκης αναφέρθηκε ακόμη στην μεγάλη σε αριθμό και δύναμη παροικία των Σπαρταλήδων στη Σμύρνη, προ του 1922, με ξεχωριστή την προσωπικότητα του Γιωργάκη Κλημάνογλου του δημογέροντα της Σμύρνης που συμμαρτύρησε με τον ιεροεθνομάρτυρα Μητροπολίτη Χρυσόστομο.
Χαιρετισμό απηύθυνε ακόμη εκ μέρους του Συλλόγου Σμυρναίων Ν. Ιωνίας, ο πρόεδρος του κ. Άγγελος Μελεμενή, ο οποίος ευχαρίστησε τον κ. Λουκά Χριστοδούλου για την τόσο σημαντική σε έκταση αλλά και σε ποιότητα συλλογή του (σε καρτ-ποστάλ, χάρτες, εκδόσεις βιβλίων) για τη Σμύρνη και τους Σμυρνιούς.
Χαιρετισμό ακόμη απηύθυνε και ο Γεν. Γραμματέας της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Νίκος Βικέτος, ο οποίος αναφέρθηκε στη στενή συνεργασία της Ενώσεως αυτής με την Ένωση Σπάρτης στα τελευταία 30 χρόνια.
Ο Δήμαρχος Νέας Ιωνίας κ. Ηρακλής Γκότσης μιλώντας τελευταίος ανακοίνωσε ότι με την ευκαιρία της συμπλήρωσης το 2012 και το 2013, 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ίδρυση της πόλεως της Νέας Ιωνίας θα οργανωθεί πλέγμα εκδηλώσεων με τη συνεργασία του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. των προσφυγικών σωματείων και άλλων φορέων της Ν. Ιωνίας, με την ολόπλευρη του Δήμου.
Μετά το τέλος της παρουσίασης των καρτ-ποστάλ έγινε ξενάγηση στην αίθουσα του εντευκτηρίου, της εκθέσεως με όλο το υλικό. Πέραν των χαρτών και των καρτ ποστάλ υπάρχουν και 150 εκδόσεις βιβλίων και λευκωμάτων που αναφέρονται στη Σμύρνη.
Εκτός του Δημάρχου παρέστησαν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Πέτρος Μπουρδούκος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Γ. Κολμανιώτης, Φ. Τσοπάνογλου, Ολγα Κατημερτζή, Μάκης Τσαούσης, οι δημοτικοί σύμβουλοι κ.κ. Χρ. Χατζηϊωάννου , Παν. Μανούρης, Ρεγκ. Ουσταμπασίδου, Δέσποινα Θωμαϊδου.
Επίσης παρευρέθηκαν οι συγγραφείς κ.κ. Θεόδ. Κοντάρας, Τάκης Σαλκιτζόγλου, Ιορδ. Παπαδόπουλος, Χρ. Ρουμελιωτάκης, καθώς και εκπρόσωποι των συλλόγων : Ιωνικού Συνδέσμου, Μικρασιατών Ν. Ιωνίας «Η Καππαδοκία», Σωματείου Ινεπολιτών-Κασταμονιτών, Συνδέσμου Αλαγιωτών, Ρουμελιώτικης Εστίας, Συλλόγου Μικρασιατών-Κωνσταντινουπολιτών Χαλανδρίου «Οι Ρίζες», Γυμναστικού Συλλόγου «Η Ανατολή», ΔΙΑΠΕ, Φυσιολατρικού Ομίλου.
Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή έως το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου, κατά τις απογευματινές ώρες.
