Η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας θα προχωρήσει σύντομα σε αλλαγή του μοντέλου ελέγχων στην αγορά εργασίας. Σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, θα αναπτύξει ένα επιστημονικό σύστημα ανάλυσης κινδύνου («risk analysis»), με σκοπό οι περισσότεροι έλεγχοι να διεξάγονται σε περιοχές με υψηλότερα ποσοστά παραβατικότητας.
Σύμφωνα με την αρχή, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 8 μηνών και σε 51.000 ελέγχους, έχει διαπιστωθεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό παραβατικών συμπεριφορών σχετίζεται με το ωράριο εργασίας (τόσο το υποδηλωμένο όσο και το αδήλωτο). Τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί ανέρχονται σε 30 εκατομμύρια ευρώ.
Τουρισμός και Επισιτισμός: Οι τομείς με τη μεγαλύτερη παραβατικότητα
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι μέσα σε μόλις τέσσερις μήνες, χωρίς να έχει εφαρμοστεί η Κάρτα Εργασίας στον τομέα των τουριστικών και επισιτιστικών επαγγελμάτων, πραγματοποιήθηκαν 9.059 έλεγχοι σε επιχειρήσεις εστίασης, μεταφορών, καταλύματα και ταξιδιωτικά πρακτορεία. Από αυτούς, επιβλήθηκαν 2.569 πρόστιμα, συνολικού ύψους 8.118.261 ευρώ. Επιπλέον, κατατέθηκαν 105 μηνύσεις και μηνυτήριες αναφορές.
Η αύξηση των ελέγχων και των προστίμων στον τουριστικό τομέα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή αν εξεταστεί σε βάθος διετίας. Συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, οι έλεγχοι αυξήθηκαν κατά 21,06% και οι διοικητικές κυρώσεις κατά 34,78%.
Ο στόχος της Ανεξάρτητης Αρχής είναι να αντικαταστήσει μέχρι το τέλος του έτους τους παραδοσιακούς ελέγχους με τη χρήση tablets, τα οποία θα είναι συνδεδεμένα με το πληροφοριακό σύστημα Εργάνη και το λειτουργικό σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τους ελέγχους της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, το 60% των προστίμων που επιβλήθηκαν κατά το οκτάμηνο Ιανουάριος – Αύγουστος 2024 σχετίζεται με μαύρη, ανασφάλιστη ή υποασφαλισμένη εργασία.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ένα σημαντικό ποσοστό των παραβάσεων σχετίζεται με την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, ενός μέτρου που στοχεύει κυρίως στην καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, στη διασφάλιση της τήρησης των ωραρίων και στην ορθή αμοιβή των υπερωριών σε όλους τους τομείς της οικονομίας όπου εφαρμόζεται.
Το ωράριο εργασίας παραδοσιακά αποτελεί ένα πεδίο με υψηλή παραβατικότητα, όπως αποδεικνύουν οι έλεγχοι της Επιθεώρησης Εργασίας. Μόνο τον Αύγουστο, οι έλεγχοι αποκάλυψαν 609 παραβάσεις που σχετίζονται με το ωράριο απασχόλησης, κυρίως για υπέρβαση του δηλωμένου ωραρίου στην Εργάνη, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 58,61% του συνόλου των ελέγχων.
Παρόμοια εικόνα παρατηρείται και στα στοιχεία του 8μήνου, καθώς από το σύνολο των 8.153 παραβάσεων που αφορούν εργασιακά ζητήματα, οι 4.694 σχετίζονται με το ωράριο. Αυτές περιλαμβάνουν αδήλωτη εργασία, πίνακες προσωπικού που υποδηλώνουν μη καταβολή υπερωριών, υπέρβαση του χρόνου εργασίας και ζητήματα που αφορούν την Ψηφιακή Κάρτα.
Συγκεκριμένα, οι παραβάσεις που σχετίζονται με εργασιακά θέματα ανήλθαν σε 8.153, με τα πρόστιμα να φτάνουν το ποσό των 25.719.370 ευρώ. Για την αδήλωτη εργασία, καταγράφηκαν 835 παραβάσεις, οι οποίες επιβάρυναν τους παραβάτες με 9.450.000 ευρώ. Επιπλέον, επιχειρήσεις κλήθηκαν να πληρώσουν 5.474.120 ευρώ για 2.324 παραβάσεις που εντοπίστηκαν στους πίνακες προσωπικού.
Συνολικά 193 κυρώσεις επιβλήθηκαν για υπέρβαση χρόνου εργασίας, με πρόστιμα 304.000 ευρώ, ενώ μόνο για την Ψηφιακή Κάρτα τα πρόστιμα ήταν 3.519.290 ευρώ για 1.342 παραβάσεις. Έτσι, διαπιστώνεται ότι στο οκτάμηνο ανήλθαν στις 4.694, με τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν γι’ αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις να υπολογίζονται σε 18.747.410 ευρώ. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στο 72,89% του συνόλου των προστίμων που αφορούσαν παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Σε αυτό το περιβάλλον, το υπουργείο Εργασίας προωθεί τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας σε περίπου 1,5 εκατ. εργαζομένους. Τα πρώτα δείγματα γραφής από το λιανεμπόριο και τη βιομηχανία, που τέθηκαν και τυπικά υπό το καθεστώς ηλεκτρονικής καταγραφής του ωραρίου απασχόλησης «σε πραγματικό χρόνο» από την 1η Ιουλίου, είναι θετικά, αφού παρατηρήθηκε αύξηση των δηλωμένων υπερωριών.
