Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΤΑΚΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ
Αγαπητοί συνάδελφοι,
η οικονομική κρίση και η ύφεση διαρκώς βαθαίνουν όλο και περισσότερο διαψεύδοντας και τα πιο απαισιόδοξα σενάρια. Η συσσωρευμένη κακοδιαχείριση, επί σειρά ετών, από πλευράς κεντρικής κυβέρνησης, άσχετα από το κόμμα που κυβερνούσε είχε ως αποτέλεσμα η κρίση δανεισμού να μετατραπεί σε κρίση αξιοπιστίας η οποία με τη σειρά της μας οδήγησε αλυσοδεμένους να συρόμαστε πίσω από το άρμα των πιστωτών μας.
Οδηγηθήκαμε σε λύσεις επώδυνες για όλη την κοινωνία και ιδιαίτερα για τα ευαίσθητα κοινωνικά στρώματα, λύσεις που πιθανώς να μην ήταν οι σωστές και ίσως ούτε καν οι πλέον ενδεδειγμένες. Λύσεις που επιβλήθηκαν με μοναδικό σκοπό την άμεση και τυφλή περικοπή δαπανών, ώστε κάποια στιγμή να είμαστε σε θέση να επιστρέψουμε τα δανεικά. Με όλα τα παραπάνω μέτρα κινδυνεύει να διαταραχθεί ο κοινωνικός ιστός των πόλεων που διοικούμε. Πρόβλημα που έτσι κι’ αλλιώς θα αναγκασθούμε να το διαχειρισθούμε εμείς παρ’ όλο που δεν το δημιουργήσαμε εμείς
Το νομοσχέδιο για τη διοικητική μεταρρύθμιση, ο περιβόητος Καλλικράτης, παρά τις αρχικές αισιόδοξες προβλέψεις , τείνει μέρα με τη μέρα να γίνει ασθενής με χρόνια νοσήματα. Προεξάρχουσα προτεραιότητα δόθηκε στην άμεση περικοπή δαπανών και οι πολλές και πραγματικά ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που αποτελούσαν πάγιο αίτημα όλων των συλλογικών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης, ήρθαν δυστυχώς σε δεύτερη μοίρα, διατυπώθηκαν βιαστικά, με σωρεία νομοθετικών κενών και προβλημάτων εφαρμογής.
1. Τρία χρόνια μετά την διοικητική μεταρρύθμιση που ευαγγελίστηκε ο «Καλλικράτης» οι τροποποιήσεις του έδωσαν την χαριστική βολή στις όποιες ελπίδες υπήρχαν για αντιμετώπιση των εγγενών προβλημάτων του μέσα από διορθωτικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Εκατοντάδες στελέχη των Δήμων οδηγούνται στην εφεδρεία με μηδαμινό οικονομικό όφελος αλλά τεράστιο κόστος στην παραγωγικότητα,
2. Όταν χωρίς κριτήρια και χωρίς αξιολόγηση των πραγματικών αναγκών κάθε δήμου καταργούνται όλες οι κενές οργανικές θέσεις,
3.Όταν με πρόσχημα την εξισορρόπηση των μισθών μειώνονται σε τέτοιο βαθμό οι μισθοί των Δημοτικών Υπαλλήλων, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα ανέβει η παραγωγικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
4. Η απαγόρευση των προσλήψεων και η ταυτόχρονη μείωση των προσλήψεων με Συμβάσεις Ο.Χ. σε συνδυασμό με τα παραπάνω οδηγούν σε πλήρη αδυναμία για την σωστή λειτουργία των Δήμων.
Μας ανησυχεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι συστηματικά και μεθοδικά υποσκάπτεται ο Δημόσιος χαρακτήρας βασικών Κοινωνικών Υπηρεσιών όπως είναι η Καθαριότητα ενώ παράλληλα μεθοδεύεται η εκχώρηση τόσο της διαχείρισης απορριμμάτων όσο και της αποκομιδής τους σε ιδιώτες με ιδιαίτερα υψηλά ανταλλάγματα που αναπόφευκτα θα επιβαρύνουν τους πολίτες αυτής της χώρας και εν τέλει τις δημοτικές αρχές και τους δημότες κάθε Δήμου.
Η ιδιωτικοποίηση κρίσιμων τομέων της δημόσιας διοίκησης που μεθοδεύεται τα τελευταία χρόνια μπορεί να μας εκμαυλίζει, υποσχόμενη μειώσεις κόστους και μεγαλύτερη παραγωγικότητα, αλλά κρύβει πίσω της τη διαμόρφωση μονοπωλίων και τη μετακύλιση στον δημότη του κόστους βασικών υπηρεσιών που οφείλουμε να απολαμβάνουμε όλοι δωρεάν, αφού τις έχουμε ήδη πληρώσει μια φορά μέσω της φορολογίας.
Θεωρούμε ότι οι τελευταίες αυτές εξελίξεις επιφέρουν και ένα σοβαρό πλήγμα στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με άμεσες επιπτώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών προς τους δημότες και τις κοινωνικές παροχές που είναι αναγκαίες σε μια περίοδο βαθειάς οικονομικής κρίσης.
Οι επιπτώσεις στα οικονομικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ακόμη πιο δυσμενείς και μπορούν να αναλυθούν σε τρία επίπεδα:
1. Αποδόμηση του Κεντρικού Κρατικού Μηχανισμού με συνέπεια την τεράστια καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων και ιδιαίτερα σε αυτές που αφορούν αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και χρηματοδοτικά εργαλεία. Ανάμεσα στα αποτελέσματα αυτής της δυσπραγίας προσμετρούνται οι καθυστερήσεις στην ένταξη και χρηματοδότηση έργων μέσω ΕΣΠΑ, η καθυστέρηση έναρξης του προγράμματος «Ελλάδα», τα απολεσθέντα Δημοτικά Τέλη από την λειτουργία ιδιωτικών εταιρειών παροχής ηλεκτρικού ρεύματος χωρίς την ύπαρξη μέχρι τον Ιούνιο του 2011 του θεσμικού πλαισίου για την απόδοση των ανταποδοτικών τελών, οι καθυστερήσεις στην μεταβίβαση των σχολείων, οι καθυστερήσεις στην απόδοση των οφειλομένων από το Δημόσιο ποσών αλλά και η καθυστέρηση στην ενεργοποίηση ευέλικτων χρηματοδοτικών εργαλείων όπως το JESSICA.
2. Μείωση Θεσμοθετημένων Πόρων. Η περικοπή των ΚΑΠ και της ΣΑΤΑ που το 2011 ξεπέρασε το 50% σε σχέση με το 2009 συμπληρώνεται με περαιτέρω μείωση των ΚΑΠ κατά 15% για το 2012. Αντίστοιχες μειώσεις υφίστανται σε όλες τις πηγές θεσμοθετημένων πόρων όπως είναι οι ΚΑΠ για τα σχολεία και τους Βρεφονηπιακούς Σταθμούς, οι επιχορηγήσεις για Πολιτική Προστασία, οι αποδόσεις τελών διαφήμισης, Ζύθου, κλπ, καθώς και αυτές που αφορούν τα ΚΕΠ, τα κοινωνικά προγράμματα αλλά και τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες.
3. Μείωση ανταποδοτικών και λοιπών τελών και φόρων λόγω της πραγματικής αδυναμίας των δημοτών και των επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Αυτές οι επιπτώσεις έχουν άμεσα δυσμενή αποτελέσματα, τα σημαντικότερα εκ των οποίων είναι:
Δυσκολία εκτέλεσης έργων υποδομής αλλά και της αποτελεσματικής λειτουργίας ενός κοινωνικού δικτύου ασφάλειας που θα διαφυλάττει την κοινωνική συνοχή και θα αποτελεί ανάχωμα για την κοινωνική εξαθλίωση στην οποία μας οδηγεί η βίαιη συρρίκνωση των εισοδημάτων .
Δυσκολία διατήρησης ενός αποδεκτού επιπέδου υπηρεσιών καθημερινότητας (καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός, συντηρήσεις υποδομών).
Απαξίωση των εργασιακών σχέσεων στο Δημόσιο με αποτέλεσμα την ηθική καταρράκωση των εργαζομένων που μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένης ανασφάλειας καλούνται να παράξουν περισσότερα με λιγότερα χρήματα, ενώ παράλληλα οι οικονομικές τους υποχρεώσεις αυξάνονται καθημερινά.
Αύξηση των αρμοδιοτήτων που συνεπάγεται η εφαρμογή του Ν. 3852/2010 (ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ), η οποία απαιτεί διάθεση χρημάτων αλλά και προσωπικού (εξειδικευμένου) την ώρα που τα έσοδα των Δήμων μειώνονται και το προσωπικό μπαίνει σε εφεδρεία.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Οι Δήμοι έχουν ήδη κάνει και με το παραπάνω οικονομία στις δαπάνες τους. Από την πρώτη στιγμή εφαρμογής του Προγράμματος Σταθερότητας το σύνολο των πόρων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μειώθηκαν πάνω από 50%.
Η περικοπή των χρηματοδοτήσεων για την λειτουργία των Παιδικών Σταθμών μέσω ΕΣΠΑ υποδηλώνει την φανερή αδυναμία προγραμματισμού της διάθεσης των Ευρωπαϊκών κονδυλίων και δημιουργεί πρόσθετη επιβάρυνση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για την παροχή μιας ουσιώδους κοινωνικής Υπηρεσίας.
Τέλος η μείωση των ΚΑΠ με σκοπό την άντληση κονδυλίων για την πληρωμή κοινωνικών επιδομάτων δημιουργεί στους περισσότερους Δήμους ζητήματα κάλυψης ακόμη και της μισθοδοσίας του μονίμου προσωπικού.
Αλήθεια έως πότε οι θεσμοθετημένοι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα αντιμετωπίζονται σαν ένας «κουμπαράς» για την κάλυψη των ελλειμμάτων της Κεντρικής Κυβέρνησης;
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν και παραμένει ο θεσμός που βρίσκεται σε άμεση επαφή με τους πολίτες και τα προβλήματα τους και αποτελεί τον πρώτο βαθμό διοίκησης αλλά εξακολουθεί και παραμένει ο πιο αδύναμος κρίκος στην διοικητική δομή της χώρας σε σχέση με την δυνατότητα του να προασπίζει και να εξασφαλίζει τα δικαιώματα του.
Η αντιμετώπιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από την Κεντρική Εξουσία δυστυχώς διαχρονικά στιγματίζεται από ενέργειες απαξιωτικές, αυθαίρετες και πολλές φορές αντισυνταγματικές και παράνομες.
Η περαιτέρω μείωση των εσόδων κατά 400-500 εκ. ευρώ οδηγεί τους Δήμους με μαθηματική ακρίβεια σε αδυναμία κάλυψης ακόμη και των ανελαστικών δαπανών δημιουργώντας de facto συνθήκες χρεωκοπίας.
Στον Δήμο Ηρακλείου για τον μήνα Ιανουάριο και Φεβρουάριο η απόδοση των ΚΑΠ είναι ΜΗΔΕΝΙΚΗ. Και ο Δήμος Ηρακλείου ασφαλώς δεν αποτελεί την εξαίρεση σε μια υγιή οικονομικά Αυτοδιοίκηση αλλά είναι ένα από τα πολλά παραδείγματα στον χώρο της ΤΑ Μέσα στη συγκεκριμένη συγκυρία, οι Δήμοι δίνουν ένα αληθινό αγώνα για την κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη. Μπροστά στην αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες κοινωνικής αλληλεγγύης η Αυτοδιοίκηση υλοποιεί σε κάθε γωνιά της χώρας προγράμματα στήριξης των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων. Οι τόσο κρίσιμες αυτές δράσεις και λειτουργίες απειλούνται με στραγγαλισμό και πλήρη απαξίωση, όταν περικόπτονται ακόμη περισσότερο οι οικονομικές δυνατότητες των Δήμων. Καθημερινά βρισκόμαστε υπόλογοι απέναντι στους πολίτες για προβλήματα για τα οποία δεν ευθυνόμαστε, όπως η άσκηση των νέων αρμοδιοτήτων και η ελλιπής στελέχωση των Υπηρεσιών.
Οι συνεχείς μειώσεις των αμοιβών των Δημάρχων συνδυασμένη με την αναστολή άσκησης επαγγέλματος και η καθιέρωση «άμισθων» αντιδημάρχων ευτελίζουν διαρκώς τον θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και καθιστούν απαγορευτική την ενασχόληση άξιων και ικανών ανθρώπων με τα κοινά. Να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα με πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση, λίγες μέρες πριν την ψήφιση του μνημονίου, καθιέρωσαν αμοιβές για τους συνεργάτες των πολιτικών γραφείων στα ανώτατα κλιμάκια του μισθολογίου οι οποίες αγγίζουν πλέον τις νέες μειωμένες αμοιβές των Δημάρχων!!!
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Στον πρόσφατα ψηφισθέντα από την Βουλή νόμο : «Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση – Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/50/ΕΚ» και ειδικότερα στο Μέρος Α΄, συμπεριλαμβάνεται το άρθρο 11 που αφορά στις «Δημοτικές επιχειρήσεις με ειδικό σκοπό τη λειτουργία ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού» .
Η ρύθμιση αυτή αφορά τουλάχιστον 11 δημοτικές επιχειρήσεις ραδιοφωνίας (4 στην Αθήνα, 3 στην Θεσσαλονίκη, 1 Λάρισα, 1 Βόλο, 1 στη Τρίπολη, 1 στα Γιάννενα, 1 στην Ξάνθη) και αποτελεί ένα θεσμικό θέμα μείζονος σημασίας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία είχε τοποθετηθεί επανειλημμένα επί του θέματος μέσω των θεσμικών της οργάνων.
Η ψηφισθείσα διάταξη περιέχει μια ασαφή αναφορά στη δυνατότητα μεταφοράς προσωπικού από τις δημοτικές επιχειρήσεις ραδιοτηλεόρασης στην παράγραφο 2 του εν λόγω άρθρου χωρίς να διασαφηνίζει ούτε τις προϋποθέσεις αλλά ούτε και τις διαδικασίες μεταφοράς του εν λόγω προσωπικού, αν και ο συνδυασμός της με την εξόφληση οφειλών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε λύση και εκκαθάριση θα μπορούσε να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι το προσωπικό μεταφέρεται μόνο σε περίπτωση λύσης (συνεπάγεται και απώλεια της συχνότητας) και μάλιστα μόνο στον οικείο ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ αυτού.
Τέλος, η αναφορά της παραγράφου 3 του άρθρου 11 σε εφαρμογή των κείμενων διατάξεων δεν καθορίζει επαρκώς και με σαφήνεια τις εφαρμοστέες διατάξεις, καθώς ειδικά όσον αφορά το προσωπικό των εν λόγω δημοτικών επιχειρήσεων οι σχετικές διατάξεις για την μεταφορά προσωπικού είναι εντελώς διαφορετικές από τις αντίστοιχες για την μεταφορά προσωπικού κατά την συγχώνευση ή λύση των λοιπών Δημοτικών Επιχειρήσεων.
Η μαζική μεταφορά του προσωπικού των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ραδιοφωνίας στον οικείο Δήμο, δημιουργεί οικονομική επιβάρυνση αναντίστοιχη με το όφελος που θα μπορούσε να αποκομισθεί, ιδιαίτερα εάν λάβει κανείς υπόψη τις ειδικότητες του προσωπικού που υπηρετεί στις εν λόγω Επιχειρήσεις.
Ιδιαίτερα δε σε βεβαρημένους οικονομικά Δήμους, οι οποίοι ήδη απασχολούν υπεράριθμο προσωπικού, η εν λόγω μεταφορά θα επιδείνωνε τα προβλήματα τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο λειτουργίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για αντίστοιχες περιπτώσεις (λύση αμιγών δημοτικών επιχειρήσεων) αλλά και την δηλωμένη πρόθεση του ΥΠΕΣΑΗΔ να διευκολύνει τις μετατάξεις στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα με σκοπό να υπάρξει μια εξισορρόπηση του αριθμού του απασχολούμενου προσωπικού και των πραγματικών αναγκών του κάθε φορέα, θα ήταν σκόπιμο να επιτραπεί η μεταφορά του προσωπικού σε οποιοδήποτε ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού της Χώρας, καθώς και σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και ιδιωτικού δικαίου του δημόσιου τομέα, όπως αυτός είναι οριοθετημένος σήμερα. Η εν λόγω πρόταση δεν προκαλεί δαπάνη στον Κρατικό Προϋπολογισμό και δίνει την δυνατότητα να επιμεριστεί το προσωπικό των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ραδιοφωνίας σε φορείς που πραγματικά έχουν ανάγκη από προσωπικό αυτών των ειδικοτήτων.
Επίσης, σύμφωνα με το ισχύον Νομικό Πλαίσιο, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ραδιοφωνίας οφείλουν να μετασχηματιστούν σε Α.Ε. με απώτερο σκοπό να καταστούν οικονομικά βιώσιμες από ίδια έσοδα, χωρίς να λαμβάνουν πλέον οικονομική επιχορήγηση από τον Δήμο.
Βασικός παράγοντας για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η μείωση του λειτουργικού κόστους των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ραδιοφωνίας, ένα μεγάλο μέρος του οποίου αντιστοιχεί στην μισθοδοσία του μόνιμου προσωπικού. Με το ισχύον νομικό καθεστώς, πέραν της απολύσεως που θα δημιουργούσε τεράστια κοινωνικά προβλήματα δεν υφίσταται καμία λύση σε αυτή την κατεύθυνση.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Το συνέδριο μας δεν έχει σκοπό την ενημέρωση και την επανάληψη των προβλημάτων που όλοι γνωρίζουμε αλλά την από κοινού ανάληψη πρωτοβουλίας για δράση. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση όπως και το σύνολο της χώρας παρακολουθεί μουδιασμένη τις εξελίξεις για τα τρία τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει προβεί σε καμία ουσιαστική και συντονισμένη ενέργεια για να διεκδικήσει τα νόμιμα και θεσμοθετημένα.
Ο λαός πάντοτε σε περιόδους κρίσης ένωνε τις δυνάμεις του τόσο για να συνδράμει ο καθένας τον συνάνθρωπό του όσο και για την από κοινού αντιμετώπιση των απειλών.
Πιστεύω πως οφείλουμε και εμείς να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε αυτόν το σκοπό και προτείνω ως αρχικούς άξονες της δράσης μας, τους ακόλουθους:
1. Διεκδίκηση των θεσμικών μας αιτημάτων
Άμεσες Ενέργειες προς όλα τα θεσμικά όργανα και αρμόδιους φορείς για την κοινοποίηση των προβλημάτων που δημιουργούνται και απειλούν την βιωσιμότητα των ΟΤΑ. Στις ενέργειες αυτές ενδεικτικά μπορεί να περιλαμβάνονται υπομνήματα και διαβήματα προς ΚΕΔΕ, Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης , Βουλευτές των περιοχών μας, Βουλευτές που μετέχουν στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής και τον Πρόεδρο της Βουλής.
Ενέργειες δημοσιοποίησης των προβλημάτων / αιτημάτων / διεκδικήσεων προς τους κατοίκους των πόλεων μας.
Ενέργειες ενημέρωσης / ευαισθητοποίησης των Ευρωβουλευτών αλλά και πολιτικών προσωπικοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ομολόγων μας Δημάρχων στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στις αδελφοποιημένες πόλεις.
Διερεύνηση της δυνατότητας άσκησης ένδικων μέσων, ιδιαίτερα σε σχέση με τις αποδόσεις των εσόδων αλλά και την αναντιστοιχία μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων και μεταφερόμενων πόρων.
Διερεύνηση της νομικής δυνατότητας άρνησης άσκησης αρμοδιοτήτων για της οποίες δεν έχουν μεταφερθεί οι πόροι και κλεισίματος των Δημοτικών Καταστημάτων.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ πρέπει να σταθούμε ενωμένοι και να δώσουμε αυτή τη μάχη. Η μέχρι τώρα συνεργασία μας έχει αποδείξει ότι υπάρχει η θέληση και η ωριμότητα για ένα τέτοιο εγχείρημα.
Ευχαριστώ πολύ,
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΒΛΑΣΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ