Εκρηκτικό κοκτέιλ ξανά στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου
Νέο άλμα καταγράφουν οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κόντρα της Ρωσίας με την Ευρώπη με αφορμή τις κυρώσεις έχουν βάλει ξανά φωτιά στην ενέργεια χωρίς να διαφαίνεται αποκλιμάκωση.
Το φυσικό αέριο στην ευρωπαϊκή αγορά (TTF) εκτοξεύτηκε ξανά σήμερα έως 24% στα 125 ευρώ ανά μεγαβατώρα πριν να διαμορφωθεί στη συνέχεια στα επίπεδα των 107 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Ανοδικά κινήθηκε εξάλλου και το αργό πετρέλαιο με τις τιμές να ξεπερνούν ξανά τα 105 δολάρια στην αγορά του Λονδίνου (Brent) και τα 102 δολάρια στις ΗΠΑ (αμερικανικό αργό WTI).
Οι ανατιμήσεις αυτές καταγράφονται μετά την απόφαση της Gazprom να προχωρήσει από σήμερα Τετάρτη σε διακοπή της τροφοδοσίας της Βουλγαρίας με φυσικό αέριο ,αλλά και την απόφαση του ρωσικού γίγαντα να κλείσει τις στρόφιγγες και στην Πολωνία.
Πρόκειται για εξελίξεις οι οποίες μπορεί να έχουν απρόβλεπτες συνέπειες καθώς η ενέργεια και ειδικά το φυσικό αέριο φαίνεται να γίνεται όπλο στη γεωπολιτική διαμάχη και τη συνεχώς εντεινόμενη κόντρα μεταξύ της Ρωσίας και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών.
Από το εκρηκτικό κοκτέιλ που δημιουργείται μεγάλος χαμένος είναι οι καταναλωτές και οι βιομηχανίες που θα δουν ξανά το κόστος των υγρών καυσίμων και της ενέργειας γενικότερα να αυξάνεται σημαντικά. Πιέσεις δημιουργούνται επίσης έτσι στους ήδη βεβαρυμμένους προϋπολογισμούς πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, περιλαμβανομένης και της Ελληνικής, που προσπαθούν με κάθε τρόπο να στηρίξουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τον κρατικό κορβανά μέσω επιδοτήσεων και άλλων μέτρων. Σημειώνεται ότι πλέον στην Ελλάδα μεγάλο ποσοστό του ηλεκτρικού ρεύματος (περίπου 30%) παράγεται πλέον από φυσικό αέριο.
Αρχίζουν να επιβάλουν πλαφόν στις τιμές
Είναι ενδεικτικό ότι ήδη Ισπανία και Πορτογαλία πήραν το πράσινο φως από την Κομισιόν ώστε να επιβάλουν ανώτατο όριο στις τιμές αναφοράς για το φυσικό αέριο και τον άνθρακα που χρησιμοποιούν οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής σε μια προσπάθεια να μπει φρένο στις χωρίς προηγούμενο ανατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος. Το όριο τέθηκε στα 40 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όπως ανακοίνωσαν χθες τα αρμόδια για την Ενέργεια και το Περιβάλλον υπουργεία των δύο χωρών.
«Η (πολιτική) συμφωνία (μας) επιτρέπει να προστατεύσουμε τους καταναλωτές που είναι εκτεθειμένοι στην αγορά», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Πορτογαλίας Ντουάρτε Κορντέιρο μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες μετά το ντιλ. «Η τιμή αναφοράς για το φυσικό αέριο σήμερα (στη χονδρική αγορά) είναι 90 ευρώ. Αυτό προστατεύει τους πάντες», ανέφερε σύμφωνα με το Reuters.
Το ανώτατο όριο τιμών θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στα 50 ευρώ τους επόμενους 12 μήνες, δήλωσε ο Κορντέιρο μετά τη συνάντηση της Ισπανίδας υπουργού Ενέργειας Τερέσα Ριμπέρα και της επικεφαλής της αντιμονοπωλιακής αρχής της ΕΕ Μαργκρεθ Βεσταγκερ στις Βρυξέλλες.
Ράλι σχεδόν 500% στις διεθνείς τιμές από πέρσι
Είναι ενδεικτικό ότι το κόστος του φυσικού αερίου είναι αυξημένο κατά σχεδόν 500% από τον Ιανουάριο του 2021. Το ίδιο διάστημα το ράλι των διεθνών τιμών του αργού πετρελαίου έχει πλησιάσει το 110%.
Καθοριστικός παράγοντας για τη συνέχεια θα είναι κυρίως οι γεωπολιτικές εξελίξεις καθώς μια διαφαινόμενη εντονότερη σύγκρουση της Μόσχας με τις Βρυξέλλες μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες και να οδηγήσει σε ενεργειακό και όχι μόνο πόλεμο.
Ευρωπαϊκές χώρες έχουν προσπαθήσει να αυξήσουν τις εισαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου από άλλες χώρες με γιγαντιαία τάνκερ, κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Μέση Ανατολή. Ειδικά για το φυσικό αέριο όμως, μια από τις αδυναμίες της Ευρώπης λόγω της πολυετούς εξάρτησής της από τη Ρωσία στον τομέα αυτό είναι ότι δεν διαθέτει επαρκείς αποθηκευτικούς χώρους για την αποθήκευση LNG όπως αυτό καταφτάνει με τάνκερ. Αυτό συμβαίνει επειδή μέχρι τώρα οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με πρώτη τη Γερμανία προμηθεύονταν φυσικό αέριο απευθείας μέσω αγωγών από τη Ρωσία.
Τι συμβαίνει στη χώρα μας
Μια φράση στο σύντομο ενημερωτικό σημείωμα που διένειμε το Μέγαρο Μαξίμου χθες, μετά τη σύσκεψη υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας, συνοψίζει την ουσία των πραγμάτων: «Δεν αναμένεται να προκύψει διαταραχή στην προμήθεια της χώρας. Οι επόμενες πληρωμές προς την Gazprom πρόκειται να γίνουν το τρίτο 10ημερο του Μαΐου», σημείωναν χθες από την κυβέρνηση.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι στην κυβέρνηση έχουν βρει τη φόρμουλα πληρωμής της Gazprom, προκειμένου να μην υπάρξει διαταραχή στην προμήθεια αερίου, με ελληνική ευθύνη. Και μπορεί η φόρμουλα να μην διευκρινίζεται, όπως αναφέρουν, όμως, κυβερνητικές πηγές στο protothema.gr, οι συναλλαγές για φυσικό αέριο με τη Ρωσία επιτρέπονται με βάση “ρήτρα διαφυγής” που υπάρχει στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι εταιρίες αερίου, κρατικές και ιδιωτικές, μπορούν να κάνουν τις πληρωμές τους στην GazpromBank σε ευρώ και αυτές στη συνέχεια να μετατρέπονται με εσωτερικό μηχανισμό σε ρούβλια. Ως τότε, δε, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν κάνει πληρωμές στην Gazprom και θα έχει βρεθεί, ενδεχομένως, και ένας κοινός ευρωπαϊκός βηματισμός.
