Ελληνική οικονομία: Τα αγκάθια στον δρόμο της ανάπτυξης, τα αντίβαρα και η αγωνία για τον πληθωρισμό
Αγωνία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο για την πορεία του πληθωρισμού ενόσω πληθαίνουν οι προβλέψεις περί κινδύνου ύφεσης στην Ευρώπη το 2023.
Σήμερα η Eurostat δημοσιεύει τα στοιχεία για τον δείκτη τιμών Ιουνίου και αναμένεται να καταγράψει νέα αύξηση, την ώρα που οι εκθέσεις των ξένων οίκων “ψηλώνουν” τις εκτιμήσεις για την ακρίβεια και αναμένουν αποκλιμάκωση από το επόμενο έτος.
Λόγω της ενεργειακής αναταραχής και του ουκρανικού πολέμου οι οίκοι δεν αποκλείουν το σενάριο ύφεσης όμως παρά τα διεθνή καμπανάκια η ελληνική οικονομία φαίνεται να αντέχει, έχοντας ως οδηγό τις επενδύσεις και τον τουρισμό. Αρκετοί διεθνείς αναλυτές ανεβάζουν τον πήχη του ΑΕΠ για εφέτος και ρίχνουν τις προσδοκίες για το 2023. Για εφέτος, η ανάπτυξη προβλέπεται πάνω στο 3%-4% και του χρόνου γύρω στο 2,5%-3%, ενώ ο πληθωρισμός θα ξεπεράσει το 7%.
Το μήνυμα της ΤτΕ
Το μήνυμα πάντως από την Τράπεζα της Ελλάδος είναι ότι η Ελλάδα – ακόμα και στο δυσμενές σενάριο- δεν θα εισέλθει σε ύφεση, αν και οι νέες προβλέψεις για την φετινή ανάπτυξη είναι χαμηλότερες σε σχέση με πριν από κάποιους μήνες. Χθες, ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας παρέδωσε στον πρόεδρο της Βουλής την έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2021-2022. Αναθεωρούνται οι εκτιμήσεις για εφέτος στο 3,2% ( από 3,8%). Από το επόμενο ετος ο ρυθμός ανεβάζει ταχύτητα στο 4,1% το 2023 και παραμένει υψηλός το 2024, στο 3,6%. Στο δυσμενές, όμως, σενάριο, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εκτιμάται ότι θα είναι μόλις 1,8% το 2022, 0,3% το 2023 και 4,9% το 2024.
Καμπανάκια χτυπά η εκτίμηση για την πορεία του εθνικού δείκτη τιμών ο οποίος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 7,6% το 2022 ( 5,6% εκτιμά το υπουργείου Οικονομικών), εξαιτίας της ανοδικής πορείας των ενεργειακών αγαθών, αλλά και των ανατιμήσεων στα είδη διατροφής, ενώ θα αποκλιμακωθεί το 2023 και περαιτέρω το 2024. Θετικά είναι τα νέα από τις ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2022 καθώς θα διαμορφωθούν στο 80% περίπου του 2019, αλλά και από τις προβλέψεις για τις καταναλωτικές δαπάνες και επενδύσεις. Μεταξύ των προκλήσεων είναι η δημοσιονομική πολιτική όπου θα πρέπει μεσοπρόθεσμα να εστιάσει στην επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων ενώ είναι σημαντικός στόχος η κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Οι προβλέψεις
Πιο θετική είναι η πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,9% της DBRS Morningstar. Οι προβλέψεις του οίκου αξιολόγησης εκτιμούν ρυθμούς 3,2% για το 2023. Αν και αισιόδοξες, είναι χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες που είχε ανακοινώσει ο οίκος τον Μάρτιο (κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες για το 2022 και κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες για το 2023). Είναι πλέον συχνό οι αναλυτές να προχωρούν σε υποβαθμίσεις για όλη την Ευρωζώνη, λόγω των επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία και του πληθωρισμού.
Η Bank of America περιμένει η ελληνική ανάπτυξη να φτάσει εφέτος στο 3% και ο πληθωρισμός στο 7,2%. Οι προηγούμενες εκτιμήσεις του επενδυτικού οίκου μιλούσαν για ανάπτυξη 2,6% και πληθωρισμό 6,6% φέτος. Για το 2023, η BofA περιμένει ανάπτυξη 1,8% και πληθωρισμό 2,8%, ενώ οι προβλέψεις για το 2024 μιλούν για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,1% και πτώση του πληθωρισμού στο 1,4%. Οι αναλυτές της UniCredit εκτιμούν εφέτς 3,8% και πληθωρισμό 9,6% και για το 2023 στο 1,4% πληθωρισμό στο 1,9%.
Αυξημένη αβεβαιότητα στην ευρωζώνη
Οι προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρωζώνη επιδεινώνονται λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας και πλέον οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη εκτιμάται πως ανέλθει στο 6,8% από 5%. Πολλοι αναλυτές βλέπουν υψηλές τιμές στην ενέργεια αν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ΕΚΤ υπολογίζει μέση τιμή 105,8 δολαρίων φέτος και 93,4 δολαρίων το 2023. Για το φυσικό αέριο, εκτιμά ότι θα φτάσει στα 99 και 81 ευρώ αντιστοίχως. Αν επιβεβαιωθούν αυτές οι εκτιμήσεις είναι εντός των προβλέψεων του ελληνικού οικονομικού επιτελείου που έχει “ορίσει” ταβάνι τα 100 δολάρια για το φυσικό αέριο. Στο βασικό σενάριο του υπουργείου Οικονομικών η ανάπτυξη εφέτος φτάνει το 3,2% και ο πληθωρισμός κοντά στο 5,6%.
Τα σενάρια όμως τρομάζουν, καθώς σε πρόσφατη έκθεσή της η Morgan Stanley βλέπει πως οι κίνδυνοι έχουν ενταθεί λόγω των ειδήσεων περί μείωσης της ροής του φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη. Οι οικονομολόγοι της αναθεωρούν προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη, καθώς αναμένουν ότι η Ευρώπη θα εισέλθει σε ήπια ύφεση από το 4ο τρίμηνο, με την οικονομική δραστηριότητα να αρχίσει να αυξάνεται από το δεύτερο τρίμηνο του 2023. Το βασικό σενάριο δείχνει ανάπτυξη στο 2,8% φέτος και στο 0,2% το 2023, ενώ το κακό σενάριο σε 2,3% φέτος και -0,7% το 2023. Ομοίως και η UBS προχωρά σε νέα πρόβλεψη για το ΑΕΠ της ευρωζώνης, το οποίο βλέπει στο 2,7% από 2,9% το 2022 και στο 1,2% από 2,2% για το 2023.
