Η Νέα Ιωνία το 1929: Μια πανοραμική φωτογραφία μνήμης
- Γράφει ο Λουκάς Π. Χριστοδούλου, Πρόεδρος ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. δήμου Ν. Ιωνίας και Ένωσης Σπάρτης Μ. Ασίας
Στο πλαίσιο της αναζήτησης αρχειακού υλικού για την αγαπημένη μας Νέα Ιωνία, έφτασα και στα αρχεία του Ε.Λ.Ι.Α. (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) που διαθέτει ένα τεράστιο ιστορικό αρχείο φωτογραφιών, εγγράφων και βιβλίων.
Σε αναζήτηση φωτογραφιών της Ν. Ιωνίας δεν εύρισκα αυτόνομες φωτογραφίες της πόλης. Την προσοχή μου τράβηξαν όμως 3 σκόρπιες φωτογραφίες που κάτι μου θύμιζαν …αχνά. Τις επεξεργάστηκα, τις μεγέθυνα και τρόμαξα!. Διάβασα κάπου πάνω από ένα εργοστάσιο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΠΗΤΟΥΡΓΙΑ. Έπρεπε να ξενυχτίσω για να καταλάβω αν ενωθούν αυτές οι 3 φωτογραφίες αποτελούν μία και μοναδική φωτογραφία!
Ο άγνωστος φωτογράφος που τράβηξε τις εν λόγω φωτογραφίες πρέπει να ήταν «μερακλής», γιατί σημάδεψε με ακρίβεια την συνέχεια και των 3 φωτογραφιών. Πράγμα δύσκολο για εκείνη την εποχή και με τις φωτογραφικές μηχανές που διέθεταν.
Η εν λόγω φωτογραφία είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας, γιατί μας αποτυπώνει την πόλη της Ν. Ιωνίας (Ιστορικό Κέντρο και Ελευθερούπολη) κατά μοναδικό τρόπο. Άλλωστε δεν διαθέτουμε άλλες φωτογραφίες πανοραμικές της πόλης, εκτός εκείνης της αεροφωτογραφίας (του Ανδρ. Καφετζή) του 1932, που δείχνει την πόλη από την πλευρά της περιοχής του Βλάχου (Ν. Φιλαδέλφεια) προς την Ελευθερούπολη.
Για να επανέλθουμε λοιπόν στη φωτογραφία. Διακρίνουμε εύκολα:
– την σιδηροδρομική γραμμή που έρχεται από τον σημερινό σταθμό Πευκάκια (το 1929 ήταν εκεί ο σιδηροδρομικός σταθμός της Ν. Ιωνίας, γιατί το ατμοκίνητο τρένο ο “Σταμάτης δυσκολευόταν να ανέβει” προς Ν. Ιωνία). Σήμερα στην ίδια γραμμή διέρχεται το Ηλεκτρικό Τρένο (Γραμμή 1 METRO),
– τον χωματόδρομο της Λεωφ. Ηρακλείου, που σε τίποτα δεν θυμίζει τον στενό δρόμο του 1929. Σήμερα είναι λεωφόρος, με νησίδα και 2 ρεύματα ανόδου και καθόδου,
– το κτίριο της Αναξαγορείου Σχολής (το 1929 ήταν ιδιωτική σχολή) που στην συνέχεια έγινε το μοναδικό Γυμνάσιο της πόλης. Πόσοι και πόσοι Ιωνιώτες και Ιωνιώτισες δεν πέρασαν από τα θρανία του. Ηρωϊκό μου Σχολείο! Εδώ σήμερα έχει κτιστεί το 3ο Δημοτικό Σχολείο Ν. Ιωνίας,
– Το 1ο δημοτικό Σχολείο στη οδό Κρήτης, που ήταν το πρώτο μεγάλο δημόσιο κτίριο του συνοικισμού ΙΩΝΙΑ και κτίσθηκε το 1924. Σήμερα συνεχίζει την λειτουργία του, μετά ζημιές και τις επεμβάσεις που υπέστη από σεισμό.
– το εργοστάσιο της “Ελληνικής Ταπητουργίας Α.Ε.”, στο οποίο έχει αναρτηθεί το όνομα του εργοστασίου με κεφαλαία γράμματα, σε μια μεγάλη ταμπέλα. Σήμερα είναι το εγκαταλειμμένο parking και έχει απομείνει μόνο το φουγάρο του εργοστασίου, για να θυμίζει την ύπαρξη του εργοστασίου και γιατί κάποτε η Ν. Ιωνία, ήταν το Manchester της Ελλάδος. Την περασμένη εβδομάδα σε σχετικό ντοκυμαντέρ του Cosmote History με την “ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ” παρουσιάστηκε όλη η ιστορία των εργοστασίων της Ν. Ιωνίας.
– το εργοστάσιο της “Ανατολικής Ταπητουργίας”, με τον περίφημο πυργίσκο του, το οποίο αφού έχει ανακατασκευαστεί το 2002, στεγάζει σήμερα το Κ.Ε.Π., το Συνεδριακό Κέντρο και το ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. του δήμου,
– το ακάλυπτο ποτάμι του Ποδονίφτη. Το ποτάμι που τα πρώτα χρόνια έδωσε καθαρό νερό στον συνοικισμό, αλλά πολύ γρήγορα έγινε χώρος απόθεσης αποβλήτων και ο τρόμος των κατοίκων της με τις θανατηφόρες αρρώστιες του. Σήμερα έχει σκεπαστεί και διέρχεται η λεωφ. Εθνικής Αντιστάσεως.
– απεικονίζονται και άλλα κτίρια, όπως έχουν μείνει από τότε. (γωνία Χρυσ. Σμύρνης και Έρμου, Λεωφ. Ηρακλείου και Ελ Αλαμέϊν κ.α.).
Αν κάποιος θέλει να μαγευτεί από την φωτογραφία δεν έχει παρά να επισκεφθεί τον χώρο του πρώην κτιρίου του FLOCAFE στην Πλατεία Πάρσης, για να δει μια εντυπωσιακή φωτογραφία που ανάρτησε η Δημοτική αρχή, για τα 100 χρόνια από την θεμελίωση και την ίδρυση της πόλης μας!
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ ΜΑΣ!!!
