Τα αποτελέσματα του πορίσματος των δειγματοληπτικών ελέγχων του Αστεροσκοπείου και του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ» για την επίδραση της πυρκαγιάς που ξέσπασε στο εργοστάσιο της Μεταμόρφωσης, βρέθηκαν στο επίκεντρο ευρείας τηλεδιάσκεψης η οποία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη Αττικής Γ. Πατούλη.
Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης η επιστημονική ομάδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Δημόκριτου παρουσίασε τα συμπεράσματα των ελέγχων που διενήργησαν μετά από σχετικό αίτημα του Περιφερειάρχη Αττικής Γ. Πατούλη αμέσως μετά την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 15 Αυγούστου σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών στη Μεταμόρφωση.
Ειδικότερα, από τα στοιχεία του δικτύου αισθητήρων του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ), προέκυψε ότι κατά την περίοδο 15 -18 Αυγούστου 2020, υπήρξε μέτρια επιβάρυνση σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου. Όπως επισημαίνεται στο πόρισμα υψηλές τιμές παρατηρήθηκαν μόνο κατά το πρώτο 24ωρο μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς. Σε όλες τις θέσεις καταγραφής στις 17 και 18 η ποιότητα ατμόσφαιρας ως προς τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια χαρακτηρίστηκε ως «ικανοποιητική».
Επιπλέον το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος πραγματοποίησε μελέτη για τη διερεύνηση της επιβάρυνσης της ποιότητας της ατμόσφαιρας και από την έκλυση επικίνδυνων χημικών παραγόντων στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής με πιθανές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία. Οι δειγματοληψίες έγιναν σε δύο περιόδους 20-25/08/2020 και 27/08-2/09/2020. Από το σύνολο των μετρήσεων οι τιμές συγκέντρωσης που μετρήθηκαν και στις δύο περιόδους δειγματοληψίας ήταν σε χαμηλά επίπεδα με εξαίρεση τις τιμές συγκέντρωσης συνολικής τοξικότητας διοξινών και φουρανίων που μετρήθηκαν στην περιοχή της Μεταμόρφωσης, οι οποίες κυμαίνονταν σε υψηλές τιμές στις 20/08/2020 και ενώ υπήρχαν ακόμα ενεργές εστίες φωτιάς. Στη συνέχεια οι τιμές που μετρήθηκαν ήταν σε χαμηλά επίπεδα και συγκεκριμένα χαμηλότερες από αυτές που ανιχνεύονται στο κέντρο της Αθήνας.
Άμεση η κινητοποίηση του Περιφερειάρχη Αττικής Γ. Πατούλη και όλου του μηχανισμού της Περιφέρειας
Στη τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν, ο Εκτελεστικός Γραμματέας της Περιφέρειας Γ. Σελίμης, η Αντιπεριφερειάρχης Βόρειου Τομέα Λ. Κεφαλογιάννη, ο Αντιπεριφερειάρχης Πολιτικής Προστασίας Β. Κόκκαλης, ο Δήμαρχος Μεταμόρφωσης, Σ. Σαραούδας, η Δήμαρχος Ν. Ιωνίας Δ. Θωμαΐδου, ο Δήμαρχος Ν. Ηρακλείου Ν. Μπάμπαλος, η Γενική Διευθύντρια Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κλιματικής Αλλαγής Α. Παρασκευοπούλου, ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Β. Γερασόπουλος, ο Προϊστάμενος του εργαστηρίου Φασματομετρίας Μάζας και Ανάλυσης Διοξινών, Ευρωπαϊκού Εργαστηρίου Αναφοράς ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος Λ. Λεοντιάδης και ο Προϊστάμενος Εργαστηρίου Ατμοσφαιρικής Χημείας και Καινοτόμων Τεχνολογιών ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος Θ. Μάγγος.
Ο Περιφερειάρχης Αττικής Γ. Πατούλης κατά τη διάρκεια της συζήτησης, αφού επισήμανε ότι τα αποτελέσματα του πορίσματος είναι καθησυχαστικά, τόνισε ότι στόχος της Περιφέρειας Αττικής είναι η καλύτερη προάσπιση της δημόσιας υγείας.
Στο πλαίσιο αυτό έκανε γνωστό ότι θα καθιερωθεί ένα πρωτόκολλο ενεργειών το οποίο θα τίθεται σε εφαρμογή σε ανάλογες περιπτώσεις. Επιπλέον θα αναπτυχθεί μια συστηματικότερη συνεργασία με τα αρμόδια επιστημονικά και πανεπιστημιακά ιδρύματα προκειμένου να υπάρχει μια καλύτερη χαρτογράφηση της επιβάρυνσης της Αττικής από εκπομπές ρύπων.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης οι δήμαρχοι της Περιοχής έκαναν ιδιαίτερη αναφορά στην κινητοποίηση του Περιφερειάρχη Αττικής Γ. Πατούλη και όλου του μηχανισμού της Περιφέρειας. Όπως τόνισαν εκτός από την κινητοποίηση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και το γεγονός ότι ο κ. Πατούλης ανέλαβε άμεσα πρωτοβουλία για τη διεξαγωγή επιστημονικής μελέτης καταγραφής των επιπτώσεων από την πυρκαγιά.
Ακολουθεί η Σύνοψη των επιστημονικών συμπερασμάτων
Από τα στοιχεία του δικτύου αισθητήρων του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ), προέκυψε σχετικά με τα επίπεδα συγκεντρώσεων λεπτών αιωρούμενων σωματιδίων PM2.5 στο Λεκανοπέδιο της Αττικής, κατά την 15η έως και την 18η Αυγούστου 2020, ότι υπήρξε μέτρια επιβάρυνση με παροδικές υψηλές τιμές σε συγκεκριμένες περιοχές του Λεκανοπεδίου, οι οποίες παρατηρήθηκαν μόνο κατά το πρώτο 24-ωρο μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς. Η μέση συγκέντρωση PM2.5 σε όλες τις θέσεις καταγραφής στις 17 και 18 Αυγούστου ήταν χαμηλότερη των 15 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο, που θεωρείται τυπική για την συγκεκριμένη περίοδο του έτους και η ποιότητα ατμόσφαιρας ως προς τα λεπτά αιωρούμενα σωματίδια χαρακτηρίζεται «ικανοποιητική».
Επιπλέον ανατέθηκε στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος μελέτη για τη διερεύνηση της επιβάρυνσης της ποιότητας της ατμόσφαιρας από την έκλυση επικίνδυνων χημικών παραγόντων στο γειτνιάζον περιβάλλον αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής με πιθανές επιπτώσεις στην δημόσια υγεία.
Συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκαν στοχευμένες δειγματοληψίες και διενεργήθηκαν εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις στη σωματιδιακή ύλη και στην αέρια φάση για τον προσδιορισμό διοξινών, πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCBs), πολυαρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs), οργανικού/στοιχειακού άνθρακα καθώς και Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOCs). Οι δειγματοληψίες έγιναν σε δύο περιόδους 20-25/08/2020 και 27/08-2/09/2020 για να διαπιστωθεί η πιθανή διαφοροποίηση των συγκεντρώσεων των χημικών παραγόντων.
Από το σύνολο των ανωτέρω μετρήσεων και για όλα τα σημεία δειγματοληψίας οι τιμές συγκέντρωσης που μετρήθηκαν και στις δύο περιόδους δειγματοληψίας ήταν σε χαμηλά επίπεδα με εξαίρεση τις τιμές συγκέντρωσης συνολικής τοξικότητας διοξινών και φουρανίων που μετρήθηκαν στην περιοχή της Μεταμόρφωσης, οι οποίες κυμαίνονταν σε υψηλές τιμές στις 20/08/2020 και ενώ υπήρχαν ακόμα ενεργές εστίες φωτιάς. Στη συνέχεια οι τιμές που μετρήθηκαν ήταν σε χαμηλά επίπεδα και συγκεκριμένα χαμηλότερες από αυτές που ανιχνεύονται στο κέντρο της Αθήνας.
