“Πασών των επιστημών μήτηρ τε καί τροφός Γεωργία εστί”
Αριστοτέλης (Πολιτικά)
Είναι γεγονός ότι ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα αποτελεί έναν από τους κυριότερους κλάδους ενίσχυσης της ελληνικής οικονομίας παρουσιάζοντας παράλληλα μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης καθώς μέχρι σήμερα δεν έχουν αξιοποιηθεί πλήρως τα πλεονεκτήματα του.
Η σπουδαιότητα του πρωτογενούς τομέα διαφαίνεται από την αρχαιότητα όπου η καλλιέργεια των αγρών καθώς και η ενασχόληση με την κτηνοτροφία συνέθεταν την οικονομία της αρχαίας ελληνικής πόλης με την ιδιοκτησία της γης να καθορίζει την πολιτική διοίκησή της Αθήνας του Σόλωνα όπου οι Αθηναίοι χωρίζονταν σε τάξεις ανάλογα με το εισόδημά τους που υπολογιζόταν σε μεδίμνους σιτηρών. Επιπλέον στοιχείο ότι η καλλιέργεια της γης ήταν στην αρχαιότητα μία παράμετρος εξαιρετικά σημαντική, αποτελεί το γεγονός ότι το 80% των κατοίκων σε μία συνήθη πόλη κράτος ήταν γεωργοί. Στην κλασική περίοδο για παράδειγμα σχεδόν 300.000 άτομα ζούσαν στην περιοχή της Αττικής και της Αθήνας, ενώ με βάση το Θουκυδίδη (2.16) η πλειοψηφία αυτών ζούσε στην ύπαιθρο.
Η Περιφέρεια Αττικής δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο ούτε μόνο ο μεγαλύτερος συγκοινωνιακός κόμβος της Ελλάδας. Διαθέτει ανεκτίμητης αξίας πρωτογενή τομέα και το «καλάθι» της Αττικής ξεχειλίζει από επώνυμα αγροτικά προϊόντα όπως η ρετσίνα, τα κρασιά των Μεσογείων, το φιστίκι Αιγίνης και Μεγάρων, το μέλι, το λάδι Τροιζηνίας, τα σύκα Μαρκοπούλου τα παξιμάδια Κυθήρων, τα οπωροκηπευτικά του Μαραθώνα, η μπάμια Μπογιατίου κ.α.
Ειδικότερα στην Ανατολική Αττική, αποδεικνύεται η πρώιμη κατοίκηση από τον άνθρωπο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογαίας και Λαυρεωτικής. Η γόνιμη γη, το θερμό κλίμα και οι θαλάσσιες αύρες των κοντινών ακτών αποτελούν έναν ιδανικό γεωγραφικό χώρο ανάπτυξης καλλιεργειών στον οποίο παραδοσιακά και με βάση ιστορικά δεδομένα ασκείται η αμπελοκαλλιέργεια αλλά και η καλλιέργεια της ελιάς με ιδιαίτερη συμβολή στην οικονομία της Αττικής.
Γνωρίζοντας ότι η Ανατολική Αττική κατέχει το 40 % της γεωργικής γης στο σύνολο της Περιφέρειας Αττικής και δεδομένου της ιδιαίτερης προοπτικής ανάπτυξης που πρόκειται να επιδείξει ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δίνουμε έμφαση στην ανάδειξη του πρωτογενούς τομέα μέσα από σειρά δράσεων.
Αν πρόκειται να επιτύχουμε τους στόχους μας πρέπει να προκαλέσουμε τους εαυτούς μας και να δοκιμάσουμε τις ιδέες μας στην πράξη.
Μέσα από το Σύμφωνο Συνεργασίας μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών που υπεγράφη πρόσφατα αρχικά δεσμευόμαστε για την δημιουργία ενός Επιχειρησιακού Πλαισίου Βιώσιμης Ανάπτυξης της Υπαίθρου στην Ανατολική Αττική. Εντός αυτού του πλαισίου, η Περιφέρεια Αττικής και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών θα συνεργαστούν για τη διερεύνηση συγκεκριμένων ζητημάτων αλλά και για την υλοποίηση δράσεων που αφορούν την ανάπτυξη του Αγροδιατροφικού Τομέα και την ανάδειξη της υπαίθρου της Ανατολικής Αττικής.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται να εγκατασταθούν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αττικής οι εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου ‘EU-CONNEXUS’, το οποίο έχει ήδη ιδρυθεί από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε συνεργασία με έξι Πανεπιστήμια κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει ως αντικείμενο την ευφυή αειφόρο διαχείριση της αστικής παράκτιας ζώνης, οι εγκαταστάσεις του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου του ΓΠΑ και των Κέντρων Αριστείας/Καινοτομίας, με προοπτική μετεξέλιξής τους σε Τεχνολογικό Πάρκο του ΓΠΑ καθώς και παρατήματα της σχεδιαζόμενης Κτηνιατρικής Σχολής Αθηνών του ΓΠΑ. Επιπλέον, στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Αγροτοδιατροφικού Τομέα της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής πρόκειται να ιδρυθεί και να λειτουργήσει ένα Πρότυπο Οινολογικό Ινστιτούτο ευρωπαϊκής εμβέλειας, με σκοπό την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης σε οινοπαραγωγούς, σεμινάρια για το κοινό και διοργάνωση οινοτουριστικών δραστηριοτήτων, καθώς και ένα επισκέψιμο ερευνητικό Γεωργο-Κτηνοτροφικό Πάρκο για νέους αγρότες και κτηνοτρόφους με εξελιγμένες παραγωγικές μεθόδους και παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας σε έκταση περίπου 1000 στρεμμάτων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αττικής.
Ακόμα, γνωρίζοντας το έντονο πρόβλημα ανυδρίας που παρουσιάζεται στον κάμπο των Μεσογείων διερευνάται η δυνατότητα αξιοποίησης και επαναχρησιμοποίησης του επεξεργασμένου νερού από τα τοπικά Κέντρα Επεξεργασίας Λυμάτων (Κ.Ε.Λ.) Παιανίας – Κορωπίου και Αεροδρομίου για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των παραγωγών της περιοχής.
Η Περιφέρεια Αττικής ανταποκρινόμενη στο αίτημα του Συνδέσμου Αγροτικών Συνεταιρισμών Μεσογείων (ΣΑΣΜΕ) προτίθεται να στηρίξει το σχεδιασμό του Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ώστε να αποκτήσουν οι αγρότες της περιοχής πρόσβαση σε υδάτινα αποθέματα, να αντιμετωπιστεί η έλλειψη αρδευτικών πόρων, καθώς και η υφαλμύρωση του υδροφόρου ορίζοντα. Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται η αναγκαιότητα σύνταξης μίας ολοκληρωμένης μελέτης για τις αρδευτικές ανάγκες των παραγωγών της περιοχής με συνέργεια Υπουργείου και Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής.
Τέλος, η Περιφέρεια Αττικής ίδρυσε πρόσφατα την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με την επωνυμία «Αγροδιατροφική Σύμπραξη της Περιφέρειας Αττικής» με σκοπό την ανάδειξη, προβολή και προώθηση των διατροφικών προϊόντων που παράγονται στα διοικητικά όρια της Περιφέρειας.