Χιλιάδες ακίνητα που έχουν περιέλθει στην κατοχή των τραπεζών λόγω πλειστηριασμών και οριστικών ρυθμίσεων χρέους ετοιμάζονται να εισέλθουν στην αγορά, είτε προς πώληση είτε προς ενοικίαση. Η συνολική αξία αυτών των ακινήτων, που ανήκουν στις τέσσερις συστημικές τράπεζες καθώς και σε Funds και Servicers, ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ και θεωρούνται «ξεχασμένα» εξαιτίας των χρονοβόρων και δαπανηρών διαδικασιών που απαιτούνται για την τακτοποίησή τους και τη μεταβίβασή τους.
Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με τις τράπεζες, εργάζεται για την εξεύρεση μιας λύσης που θα διευκολύνει τις τράπεζες. Το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προβλέπει ότι οι τράπεζες, τα funds και οι servicers θα έχουν τη δυνατότητα να πωλούν τα ακίνητα με την προϋπόθεση ότι η τακτοποίησή τους θα ολοκληρωθεί εντός 2-3 ετών και θα αποκτήσουν την απαραίτητη «ηλεκτρονική ταυτότητα».
Υπολογίζεται ότι οι τράπεζες κατέχουν περίπου 25 χιλιάδες ακίνητα, εκ των οποίων το 55%-60% είναι οικιστικά, το 30%-35% εμπορικά και το υπόλοιπο περίπου 10% οικόπεδα και αγροκτήματα. Περίπου το 65% αυτού του χαρτοφυλακίου βρίσκεται στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, κυρίως στην Αθήνα, ενώ το υπόλοιπο είναι κατανεμημένο σε όλη τη χώρα, με μόνο ένα μικρό ποσοστό να αφορά ακίνητα στο εξωτερικό, τα οποία αποκτήθηκαν από τις πρώην ή υφιστάμενες θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (π.χ. Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρος).
Το απόθεμα των συγκεκριμένων ακινήτων έχει αυξηθεί σταδιακά τα τελευταία χρόνια, καθώς οι τράπεζες αποκτούν περισσότερα ακίνητα μέσω πλειστηριασμών από όσα έχουν μέχρι στιγμής διαθέσει προς πώληση στην αγορά. Συγκεκριμένα, σχεδόν το 80% των ακινήτων που πλειστηριάζονται επιτυχώς καταλήγουν στα χέρια των τραπεζών, ενώ η διαδικασία ωρίμανσης των ακινήτων, που απαιτείται πριν από την πώληση, διαρκεί από 8 έως 12 μήνες.
Η πρωτοβουλία για τις εκ των υστέρων τακτοποιήσεις αναμένεται να προσφέρει σημαντικά κίνητρα στις τράπεζες να διαθέσουν στην αγορά ακίνητα που παραμένουν ανεκμετάλλευτα, καθώς η συντήρηση και η τακτοποίησή τους συνεπάγονται υψηλό κόστος. Ενδεικτικά, υπάρχουν ζητήματα τακτοποίησης που σχετίζονται με οριζόντιες ιδιοκτησίες και συνιδιοκτήτες, όπως κλεισμένοι φωταγωγοί σε πολυκατοικίες, τα οποία απαιτούν τη συναίνεση όλων των ιδιοκτητών. Ωστόσο, εφόσον τα ακίνητα πωληθούν, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα και τα κεφάλαια να προχωρήσουν στην υποχρεωτική πολεοδομική τακτοποίησή τους.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αναφερθεί στην κυβερνητική πρωτοβουλία για την «απελευθέρωση» των ακινήτων που βρίσκονται στο «στοκ» των τραπεζών κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη ΔΕΘ, η οποία θα εστιάσει σε μεγάλο βαθμό στο στεγαστικό πρόβλημα της χώρας. Αυτή η πρωτοβουλία αναμένεται να έχει άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις, καθώς η διάθεση των τραπεζικών ακινήτων θα επηρεάσει σε κάποιο βαθμό τις τιμές στην κτηματαγορά.
Επιπλέον, οι τράπεζες έχουν αναλάβει και τον ρόλο του κτηματομεσίτη, προωθώντας μέσω διαδικτύου τα τακτοποιημένα ακίνητα που διαθέτουν. Αυτή τη στιγμή, περισσότερα από 3.600 ακίνητα είναι διαθέσιμα στις πλατφόρμες της Εθνικής, της Eurobank και της Alpha Bank.
Οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει τις εξής ιστοσελίδες:
• Η realestateonline.gr της Εθνικής Τράπεζας: Στην πλατφόρμα αυτή προσφέρονται προς πώληση περισσότερα από 1.600 ιδιόκτητα ακίνητα της τράπεζας, που περιλαμβάνουν κατοικίες, διαμερίσματα, εμπορικά και βιομηχανικά ακίνητα, καθώς και οικόπεδα. Όλα τα ακίνητα έχουν τακτοποιηθεί από τυχόν παρατυπίες και είναι έτοιμα προς πώληση. Ο αριθμός των διαθέσιμων ακινήτων αυξάνεται καθημερινά με νέες αναρτήσεις, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια έχουν πωληθεί πάνω από 1.000 ακίνητα μέσω της πλατφόρμας. Οι χρήστες μπορούν να εντοπίσουν ακίνητα και να συμμετάσχουν σε δημοπρασίες για την απόκτησή τους.
• Η findyourproperty.gr της Eurobank: Αυτή η ιστοσελίδα διαθέτει πάνω από 1.000 ακίνητα της τράπεζας προς πώληση ή ενοικίαση.
• Οι astikaakinita.gr και propertynow.gr της Alpha Bank: Μέσω αυτών των πλατφορμών προσφέρονται ακίνητα προς πώληση ή ενοικίαση, καθώς και ακίνητα που βγαίνουν σε πλειστηριασμό από την τράπεζα. Συνολικά, διατίθενται περισσότερα από 1.000 ακίνητα.
• Η properties4sale.gr της Τράπεζας Πειραιώς: Μέσω αυτής της ιστοσελίδας, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν σε δημοπρασίες ακινήτων. Οι δημοπρασίες διεξάγονται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους – αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ενεργή δημοπρασία – και η πλατφόρμα αναμένεται να ανασχεδιαστεί για να υποστηρίξει το πρόγραμμα «Σπίτι μου».
Οι τράπεζες αναλαμβάνουν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για την απελευθέρωση των ακινήτων από τα δάνεια και συχνά προχωρούν σε επισκευές ή ανακαινίσεις για να αυξήσουν την αξία πώλησης. Επιπλέον, προσφέρουν πακέτα που περιλαμβάνουν στεγαστικά δάνεια με προνομιακούς όρους για όσους πληρούν τα πιστοληπτικά κριτήρια, υπό την προϋπόθεση ότι ο ενδιαφερόμενος θα καταβάλει τουλάχιστον το 20% – 25% της αξίας του ακινήτου.
Εκτός από τις τράπεζες, σημαντικός αριθμός ακινήτων διατίθεται και μέσω ιστοσελίδων που έχουν αναπτύξει funds που έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια. Μεταξύ αυτών είναι η realestateintrum.gr της Intrum και η altamiraproperties.gr της doValue, οι οποίες προγραμματίζουν να διαθέσουν περίπου 9.600 ακίνητα μέσω των ιστοσελίδων τους έως τις αρχές του επόμενου έτους.
